Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (Mô-li-e) (Ngữ văn 8, Cánh Diều)
* Nội dung chính: Văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục khắc họa tính cách lố lăng của một tên trưởng giả đã dốt nát còn đòi học làm sang, tạo nên tiếng cười cho đọc giả.
1. Chuẩn bị
– Đọc trước văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục, tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Mô-li-e.
– Đọc nội dung giới thiệu về vở kịch Trưởng giả học làm sang dưới đây để hiểu bối cảnh đoạn trích:
Ông Giuốc-đanh nhờ bố mẹ có cửa hiệu buôn bán mà trở nên giàu có. Khao khát muốn trở thành nhà quý tộc, ông kiếm hai gia nhân nhưng chẳng biết sai bảo chúng làm gì. Ông mời thầy dạy nhạc, thầy dạy múa về dạy cho mình. Để ra dáng nhà quý phái, ông phải mặc bộ áo dài để nghe nhạc. Hằng tuần, Giuốc-đanh đều tổ chức một buổi hòa nhạc tại nhà vì ông được biết những người sang trọng đều làm như vậy. Ông tha thiết mong thầy triết học dạy cho môn chính tả vì ông muốn viết bức thư cho một quý bà…Mộng trở thành quý tộc làm cho Giuốc-đanh trở nên mê muội. Bà Giuốc-đanh ngạc nhiên trước những trò hề của chồng, tìm mọi cách can ngăn nhưng đều vô ích…
Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục kể chuyện bác phó may mang tới cho Giuốc-đanh bộ lễ phục may hoa ngược khiến ông tức giận. Nhưng khi nghe bác ta nói những người quý tộc đều mặc như vậy, ông tỏ vẻ rất hài lòng.
Trưởng học giả làm sang là một trong những vở hài kịch thành công nhất của Mô-li-e. Ông đã dựng nên bức tranh xã hội Pháp thế kỉ XVII vô cùng sinh động và chân thật, trong đó có những gã trọc phú học đòi làm sang một cách ngu ngốc, ngô nghê, kệch cỡm,…
Trả lời:
– Mô-li-e (1622 – 1673) tên khai sinh là Jean-Baptiste Poquelin
– Quê quán: Nhà soạn kịch nổi tiếng người Pháp
– Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:
+ Ông được biết đến với vai trò là nhà thơ, nhà viết kịch, người sáng tạo ra thể loại kịch cổ điển và ông là một bậc thầy của kịch nghệ châu Âu
+ Năm 1655, ông viết vở kịch thơ đầu tiên là “Gàn dở”
+ Đến năm 1672 – 1673 ông viết vở kịch cuối cùng là “Bệnh giả tưởng”
– Ông có nhiều vở kịch nổi tiếng: Ác-tuýp (1664), Đông Gioăng (1665), Lão hà tiện (1668), Trưởng giả học làm sang (1670),…
2. Đọc hiểu
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1: Chú ý cách nói phóng đại của phó may.
Trả lời:
– Cách nói phóng đại của phó may: hai chục chú thợ phụ để may bộ lễ phục.
Câu 2: Ông Giuốc-đanh bực bội vì điều gì?
Trả lời:
– Ông Giuốc-đanh bực bội vì đôi bít tất lụa bị chật, khó khăn khi xỏ vào và đã bị đứt mất hai mắt; phó may đóng đôi giày khiến ông bị đau chân.
Câu 3: Phó may đã lừa ông Giuốc-đanh ra sao?
Trả lời:
– Phó may đã nói rằng những người quý phái đều mặc áo ngược hoa.
Câu 4: Ông Giuốc-đanh phát hiện ra điều gì?
Trả lời:
– Ông Giuốc-đanh phát hiện ra phó may đang mặc áo được may bằng vải mà ông đưa cho để may bộ lễ phục.
Câu 5: Các chỉ dẫn (in nghiêng) có tác dụng gì?
Trả lời:
– Tác dụng: chỉ dẫn hành động của các nhân vật.
Câu 6: Chi tiết nào chứng tỏ ông Giuốc-đanh thích nịnh nọt?
Trả lời:
– Chi tiết chứng tỏ ông Giuốc-đanh thích nịnh nọt: thích được gọi là ông lớn, cụ lớn.
Câu 7: Đám thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng những từ nào?
Trả lời:
– Đám thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng những từ: ông lớn, cụ lớn, đức ông.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1: Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục kể về chuyện gì? Nhận biết và nêu tác dụng của các chỉ dẫn sân khấu ở văn bản này.
Trả lời:
– Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục kể về việc ông Giuốc-đanh mặc thử bộ lễ phục do bác phó may may nhưng vì may hoa ngược nên ông rất tức giận. Tuy nhiên, sau khi thấy bác phó may bảo các quý tộc đều mặc thể nên đã vui vẻ mặc. Ngoài ra, ông lại được bốn thợ phụ đi theo bác phó may mặc đồ phụ, tung hô với cách xưng hô ông lớn, cụ lớn, đức ông nên ông Giuốc-đanh rất hài lòng và thưởng cho họ tiền.
– Những chỉ dẫn sân khấu trong văn bản này được in nghiêng, đặt trong dấu ngoặc đơn, có tác dụng hướng dẫn người đọc nắm được các hành động của diễn viên kịch. Đồng thời giúp hiểu rõ về bối cảnh, không gian vở kịch.
Ví dụ:
+ ÔNG GIUỐC-ĐANH – nhìn áo của bác phó may ….
+ Bốn chú thợ phụ ra….thep nhịp của dàn nhạc.
Câu 2: Nêu lên một số chi tiết gây cười trong văn bản. Biện pháp phóng đại thể hiện rõ nhất ở chi tiết nào?
Trả lời:
– Chi tiết gây cười trong văn bản:
+ Chi tiết hoa may ngược: phó may nói những người quý phái họ đều mặc vậy.
+ Thợ may xấu nhất lại đi thách thợ may giỏi nhất may được.
+ Bộ lễ phục xuề xòa, trông lố bịch lại được khen tấm tắc đẹp, quý phái.
+ Thợ phụ gọi ông Giuốc-đanh: ông lớn, cụ lớn và đức ông. Sau mỗi lần gọi, ông Giuốc-đanh đều thưởng tiền cho họ.
– Biện pháp phóng đại được thể hiện rõ nhất ở chi tiết khi bốn thợ phụ mặc đồ cho ông Giuốc-đanh và gọi ông bằng loạt cái danh ông lớn, cụ lớn, đức ông để nịnh bợ mà lần nào ông Giuốc-đanh cũng vui vẻ và thưởng tiền cả ba lần.
Câu 3: Qua đoạn trích, em thấy ông Giuốc-đanh là người thế nào? Hãy phân tích đặc điểm tính cách của nhân vật này.
Trả lời:
– Ông Giuốc-đanh giàu có nhưng thiếu hiểu biết, hợm hĩnh, học đòi, bắt chước người sang,… kết cục chỉ làm trò cười cho thiên hạ.
Câu 4: Theo em, đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục muốn phê phán điều gì?
Trả lời:
– Theo em, qua đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục, tác giả muốn phê phán, châm biến những người trong xã hội có thói háo danh, học đòi làm sang, thích nịnh bợ; những kẻ cơ hội để kiếm chác.
Câu 5: Nếu người thân hoặc bạn của em có tính cách như ông Giuốc-đanh, em sẽ khuyên họ như thế nào?
Trả lời:
– Em sẽ khuyên họ nhìn nhận lại bản thân, cần phải loại bỏ lập tức tính cách đó trong cuộc sống, sống giản dị,…
Câu 6: Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nhận xét về nhân vật phó may và các thợ phụ trong văn bản.
Trả lời:
Phó may và thợ phụ là những người có tính nịnh nọt, tham lam và dối trá. Bác phó may tuy may xấu, cắt xén đồ làm tất và giày khiến ông Giuốc-đanh đi chật nhưng khi được bảo lại bảo ông Giuốc-đanh tưởng tượng. Trang phục bác phó may may cho ông Giuốc-đanh thì lố bịch, hoa còn ngược nhưng lại nói dối không chớp mắt là quý tộc thường mặc thế vì biết ông Giuốc-đanh thiếu hiểu biết và muốn thành quý tộc. Bốn thợ phụ đi theo phó may cũng có tính cách như vậy, nổi bật hơn cả là giả dối và nịnh nọt ông Giuốc-đanh bằng từ hoa mỹ vì biết ông ưa nịnh để từ đó trục lợi. Phó may và các thợ phụ thật tham lam và có thể nói dối, nịnh nọt mọi điều để đạt được lợi ích.
