Tức cảnh Pác Bó
(Hồ Chí Minh)
Sáng ra bờ suối, tối vào hang,
Cháo bẹ[1] rau măng vẫn sẵn sàng.
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng[2],
Cuộc đời cách mạng thật là sang.
Chú thích.
[1] Ngô.
[2] Sử Đảng: đây là Lịch sử Đảng Cộng sản Liên Xô, được Bác dịch vắn tắt để làm tài liệu học tập cho cán bộ cách mạng khi đó.
Tháng 2 năm 1941
Tháng 2-1941, sau ba mươi năm bôn ba hoạt động cách mạng ở nước ngoài, Bác Hồ trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng trong nước. Người sống và làm việc trong hoàn cảnh hết sức gian khổ: ở trong hang Pác Bó, một hang núi nhỏ sát biên giới Việt – Trung (thuộc huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng); thường phải ăn cháo ngô, măng rừng thay cơm; bàn làm việc là một phiến đá bên bờ suối cạnh hang (được Người đặt tên là suối Lê – nin).
Nguồn: Thơ Hồ chủ tịch, NXB Văn học, Hà Nội, 1967
