Đọc hiểu văn bản:
Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?
(Ngữ văn 8, Chân trời sáng tạo)
I. Tìm hiểu chung.
– Thể loại: Văn bản thông tin.
– Xuất xứ : Theo sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng, https://voh.vom.vn, ngày 16/03/2022; 1001 thắc mắc: Sao băng lao nhanh thế nào, vì sao bốc cháy trên không trung?, https://tienphong.vn, ngày 16/3/2022)
– Phương thức biểu đạt: thuyết minh.
– Bố cục gồm 4 phần:
+ Phần 1 (từ đầu đến “trên lục địa”): giới thiệu về sao băng.
+ Phần 2 (tiếp đến “bão sao băng”): giới thiệu về mưa sao băng.
+ Phần 3 (tiếp đến “nhiều khó khăn”): Thống kê về mưa sao băng.
+ Phần 4 (còn lại): Chu kì của mưa sao băng
– Nội dung: Văn bản giải thích và trình bày cơ chế, nguyên nhân dẫn đến sao băng và mưa sao băng, giúp người đọc có thêm hiểu biết về sao băng và những thông tin hữu ích.
– Nghệ thuật: Sử dụng ngôn ngữ phi vật thể giúp cho văn bản trở nên sinh động, dễ hiểu. Sử dụng cách trình bày thông tin theo cấu trúc so sánh và đối chiếu đối tượng.
* Tóm tắt: Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch khi chúng đi vào bầu khí quyển Trái Đất với vận tốt rất lớn (khoảng 100 000 km/h). Mưa sao băng là hiện tượng nhiều sao băng xuất hiện đồng thời hoặc nối tiếp nhau từ chung một điểm xuất phát trên bầu trời. Mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng. Sao băng là sự xuất hiện ngẫu nhiên của các thiên thạch trên bầu trời nhưng lại có thể xuất hiện theo chu kì.
II. Đọc hiểu văn bản.
1. Giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra sao băng và hiện tuợng mưa sao băng.
– Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch khi chúng đi vào bầu khí quyển Trái Đất với vận tốc rất lớn (khoảng 100 000 km/h).
– Mưa sao băng là hiện tượng nhiều sao băng xuất hiện đồng thời hoặc nối tiếp nhau từ chung một điểm xuất phát trên bầu trời.
– Mỗi trận mưa sao băng thường kéo dài trong nhiều ngày, tuy nhiên khoảng thời gian sao băng xuất hiện nhiều nhất lại khá ngắn và trong khoảng cực điểm ấy, số lượng sao quan sát được có thể từ 10 cho đến 100 sao hoặc nhiều hơn nữa.
2. Giải thích nguyên nhân diễn ra hiện tượng sao băng, mưa sao băng và sự việc cuối của hiện tượng mưa sao băng.
– Nguyên nhân: Là do lực ma sát của không khí đốt cháy thiên thạch làm nó phát sáng khi di chuyển.
– Cách thức diễn ra: Các sao băng đều xuất phát hoặc hướng về một khu vực trên bầu trời. Khu vực đó được gọi là tâm điểm của mưa sao băng.
– Sự việc cuối của hiện tượng sao băng, mưa sao băng là:
+ Mưa sao băng Quadrantids: xuất hiện từ ngày 01 đến ngày 05 tháng 1 hằng năm, cực điểm vào ngày 03 đến ngày 04 tháng 01.
+ Mưa sao băng Enta Aquarids: xuất hiện từ ngày 19 tháng 4 đến ngày 28 tháng 5 hằng năm, cực điểm vào ngày 05 đến ngày 06 tháng 5.
+ …
III. Tổng kết.
1. Nội dung:
– Văn bản “Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?” là văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên. Văn bản cung cấp cho độc giả các kiến thức liên quan đến hiện tượng sao băng xuất hiện trong tự nhiên.
2. Nghệ thuật:
– Bằng việc sử dụng các ngôn ngữ thuộc chuyên ngành thiên văn học để miêu tả hoạt động và giải thích hiện tượng kết hợp với cách triển khai nội dung logic, mạch lạc, tác giả đã làm cho bài viết có dẫn chứng thuyết phục hơn, cụ thể hơn và người đọc có thể thấy được sự rõ hơn nội dung vấn đề.
Xem thêm:
- Hiện tượng sao băng.
- Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng (Bài 2, Ngữ văn 8, tập 1, Chân Trời Sáng Tạo)
