Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới (Vũ Khoan) (Ngữ văn 8, Cánh Diều)
Câu 1 : Phương án nào sau đây trả lời đúng câu hỏi: Vì sao bài viết Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới là văn bản nghị luận?
- Nhấn mạnh những ưu điểm và hạn chế của con người Việt Nam trong thời kì mới
- Ca ngợi vai trò tiên phong của thế hệ trẻ Việt Nam trong lịch sử phát triển đất nước
- Nêu lên ý kiến của người viết và dùng những lí lẽ, dẫn chứng để thuyết phục người đọc
- Rút ra bài học có ý nghĩa quyết định đối với thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì mới
Trả lời:
– Đáp án C.
Câu 2 : Nội dung chính mà văn bản trên muốn nêu lên là gì?
- Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh, cái yếu của con người Việt Nam để rèn những thói quen tốt trước khi bước vào nền kinh tế mới.
- Ngay bản tính “sáng tạo” một phần nào đó cũng có mặt trái ở chỗ ta hay loay hoay “cải tiến”, làm tắt, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ.
- Cái mạnh của con người Việt Nam không chỉ chúng ta nhận biết mà cả thế giới đều thừa nhận là sự thông minh, nhạy bén với cái mới.
- Nhân dân ta có truyền thống lâu đời đùm bọc, đoàn kết với nhau theo phương châm “nhiễu điều phủ lấy giá gương”.
Trả lời:
– Đáp án A.
Câu 3: Theo tác giả, những thói quen nào ở không ít người sẽ gây tác hại khôn lường trong quá trình kinh doanh và hội nhập?
- Thích tỏ ra “khôn vặt”
- Chịu thương chịu khó
- Bóc ngắn cắn dài
- Cần cù, nhẫn nại
- Đùm bọc lẫn nhau
- Không coi trọng chữ “tín”
Trả lời:
– Đáp án A, C, G.
Câu 4 : Cụm từ nào sau đây nêu đúng tình cảm, thái độ của tác giả được thể hiện trong bài viết?
- Buồn chán, bi quan
- Lạnh lùng, nghiêm khắc
- Tích cực, lạc quan
- Thẳng thắn, tâm huyết
Trả lời:
– Đáp án D.
Câu 5 : Đâu là ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết; đâu là lí lẽ, bằng chứng khách quan? Ghép đúng:
| a) Nhân dân ta có truyền thống lâu đời đùm bọc, đoàn kết với nhau…. | – Ý kiến, đánh giá chủ quan. |
| b) …. tính đố kị vốn có của lối sống theo thứ bậc, không phải theo năng lực và lối nghĩ “trâu buộc ghét trâu ăn” đối với người hơn mình ở làng quê thời phong kiến. | |
| c) Nhưng tiếc rằng phẩm chất cao quý ấy thường lại không đậm nét trong việc làm ăn, có thể do ảnh hưởng của phương thức sản xuất nhỏ…. | – Lí lẽ, bằng chứng khách quan |
| d) …. vào thăm bảo tàng thì người Nhật túm tụm vào chăm chú nghe thuyết minh, còn người Việt Nam ta lại lập tức tản ra xem những thứ mình thích…. |
Trả lời:
– Ý kiến, đánh giá chủ quan: b, c.
– Lí lẽ, bằng chứng khách quan: a, d.
Câu 6 : Ý kiến thời sự của vấn đề mà bài viết Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới nêu lên là gì?
Trả lời:
– Bài viết đặt ra những vấn đề thiết yếu và cụ thể khi dân tộc ta và toàn nhân loại đang bước vào một giai đoạn lịch sử mới, bắt đầu một thiên niên kỉ mới, mọi điều còn đang bỡ ngỡ, băn khoăn với nhiều thách thức mới.
– Trong đó, việc khắc phục những hạn chế, khó khăn của chúng ta để bước vào thời kì mới là một vấn đề nóng hổi, đến nay vẫn còn nguyên giá trị thời sự.
Câu 7 : Cho biết ý nghĩa, tác dụng của các thành ngữ, tục ngữ được tác giả sử dụng trong bài viết.
Trả lời:
– Các thành ngữ, tục ngữ được sử dụng góp phần làm nổi bật các vấn đề được bàn đến, giúp cho việc truyền đạt ý tưởng đến độc giả luôn gần gũi, súc tích, dễ hiểu, giàu sức truyền cảm,…
+ Nước đến chân mới nhảy: tránh việc bị động, làm việc không có mục tiêu, kế hoạch lâu dài, chỉ lo việc trước mắt, dẫn tới những hậu quả tai hại.
+ Liệu cơm gắp mắm: cần phải nắm được khả năng, nguồn dự trữ vật chất, tinh thần của công việc cần làm để chuẩn bị cho chu đáo, nếu không sẽ dẫn đến hậu quả không liệu được sức mình, và không hoàn thành công việc.
+ Trâu buộc ghét trâu ăn: xóa bỏ tư tưởng đố kị, thiếu tinh thần cộng đồng, mất đoàn kết. Điều này rất cần sự vào cuộc của các cơ quan chủ quản, hiệp hội sản xuất để cùng hiệp lực, đoàn kết cùng phát triển.
+ Bóc ngắn cắn dài: cần phải làm việc có kế hoạch cụ thể, lâu dài, tính đến cả các rủi ro nếu xảy ra; không nên làm việc theo kiểu chắp vá, đến đâu hay đến đó.
Câu 8 : Để đưa đất nước đi lên trong thiên niên kỉ mới, theo tác giả bài viết, chúng ta cần phát huy những điểm mạnh, khắc phục những điểm yếu, hình thành những thói quen tốt nào?
Trả lời:
– Cần phát huy điểm mạnh, hình thành những thói quen tốt: sự thông minh, nhạy bén, với cái mới, sự cần cù, sáng tạo. Bản tính thích ứng nhanh sẽ giúp chúng ta tận dụng những cơ hội, ứng phó với thách thức do tiến trình hội nhập đem lại.
– Khắc phục những điểm yếu: khắc phục những lỗ hổng về kiến thức cơ bản, do chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt; thiếu đức tính tỉ mỉ; làm tắt, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ; khắc phục tính đố kị của lối sống theo thứ bậc, không phải theo năng lực; thái độ kì thị đối với việc kinh doanh, thói quen ảnh hưởng sự bao cấp, nếp nghĩ sùng ngoại hoặc bài ngoại quá mức; thói quen “khôn vặt”, “bóc ngắn cắn dài”, không coi trọng chữ “tín”,…
Câu 9: Từ nội dung của văn bản trên, hãy viết đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) nêu lên một điểm mạnh và một điểm yếu của em.
Trả lời:
Ai trong cuộc sống này cũng có những điểm mạnh và điểm yếu riêng, em cũng vậy. Việc tự nhận thấy được điểm mạnh, điểm yếu góp phần vô cùng quan trọng cho những thành công trong tương lai. Em luôn biết kiên trì, cố gắng trong mọi việc mình làm, bởi em biết rằng nếu không kiên trì thì ta sẽ chẳng làm được việc gì. Tuy nhiên, điểm yếu của em chính là quá vội vã, hấp tấp khiến cho chính em mắc phải những sai lầm không đáng có. Khi làm một việc nào đó, bên cạnh sự kiên trì ta còn cần phải biết cẩn thận để kết quả được tốt đẹp. Em đã và đang cố gắng phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu của mình để có thể hoàn thiện bản thân hơn nữa.
