Choáng ngợp và đau đớn những cảnh báo từ loạt phim “Hành tinh của chúng ta” (Lâm Lê)
(Ngữ văn 8, Kết Nối Tri Thức)
Trước khi đọc.
Câu 1 (trang 94, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Em đã từng xem những bộ phim nào nói về sự sống trên Trái Đất? Hãy chia sẻ điều em tâm đắc về một trong những bộ phim ấy.
Trả lời:
Bộ phim nói về sự sống trên trái đất: Tháp lửa – The Tower
Tháp lửa không chỉ xoay quanh nhân hai nhân vật chính, mà dàn đều thời gian dành cho các nhân vật phụ trong phim và chính điều này đã làm nên điểm hấp dẫn cho bộ phim với những câu chuyện được xây dựng chỉn chu, mang đến những góc nhìn đa chiều về xã hội, cách đối nhân xử thế, trách nhiệm và sự hi sinh của những con người vĩ đại. Khán giả có thể thấy được câu chuyện của cặp đôi nhân vật chính gần như chỉ làm nền cho sự tỏa sáng của đội lính cứu hỏa, đặc biệt là đội trưởng đội cứu hỏa – người đàn ông đầy bản lĩnh, trách nhiệm và tình thương yêu. Tuy nhiên không vì vậy mà câu chuyện trở nên kém lôi cuốn, thay vào đó đội trưởng đội cứu hỏa chính là cầu nối đưa khán giả chạm đến đỉnh cảm xúc với những khoảnh khắc đầy căng thẳng, kịch tính, lo lắng, tự hào, hạnh phúc và cả khổ đau, tiếc nuối. Cuối cùng khán giả sẽ rơi nước mắt bởi sự hi sinh của những người hùng luôn sẵn sàng làm điều đúng đắn mà không cần bất cứ ai nhớ ơn hay báo đáp.
Câu 2 (trang 94, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Trong những năm gần đây, khi bàn về môi trường tự nhiên trên Trái Đất, có một số cụm từ hay hình ảnh được các phương tiện truyền thông nhắc đến rất nhiều lần. Theo tìm hiểu của em, đó là những cụm từ hay hình ảnh nào?
Trả lời:
– Trong những năm gần đây, khi bàn về môi trường tự nhiên trên Trái Đất, có một số cụm từ hay hình ảnh được các phương tiện truyền thông nhắc đến rất nhiều lần. Theo tìm hiểu của em, đó là những cụm từ hay hình ảnh như môi trường ô nhiễm, Trái Đất nóng lên, băng tan,…
Đọc văn bản.
Câu 1 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Tác giả cho biết điều gì về bố cục và quy mô phản ánh của bộ phim?
Trả lời:
– Tác giả cho biết bộ phim có 8 tập với 8 môi trường sống trên khắp thế giới, từ vùng cực băng giá tới những cánh rừng mưa nhiệt đới, sa mạc và đồng cỏ, đại dương sâu thẳm, sông ngòi và những khu rừng rậm đa dạng ở Nam Mỹ…
Câu 2 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Vẻ đẹp ở các cảnh phim hiện lên như thế nào qua lời miêu tả của tác giả văn bản?
Trả lời:
– Vẻ đẹp ở các cảnh phim hiện lên đẹp đẽ, choáng ngợp và đầy chân thật. Những con vật được đưa lên phim như thể bước ra từ bộ phim hoạt hình của hãng Pixar.
Câu 3 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Nội dung nào của bộ phim được nhắc đến trong đoạn này?
Trả lời:
– Trong đoạn này, nội dung phim được nhắc đến là những con số, những lời cảnh báo đau lòng của các nhà làm phim và các nhà khoa học về hành tinh của chúng ta.
Câu 4 (trang 96, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Em nghĩ như thế nào về khả năng tác động của bộ phim qua những gì được tác giả văn bản nhắc đến ở đoạn này?
Trả lời:
– Qua những gì được văn bản nhắc đến ở đoạn này, bộ phim phản ánh thực tế ô nhiễm và suy thoái của môi trường đang đe dọa đến môi trường sống của con người. Từ đó cảnh tỉnh loài người hãy ý thức về những hành động và quyết định của bản thân, nhận ra tầm quan trọng của nhiệm vụ bảo vệ môi trường.
Câu 5 (trang 96, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Sự so sánh ở đây có ý nghĩa gì đối với việc đánh giá về bộ phim?
Trả lời:
– Sự so sánh khiến cho bộ phim trở nên nổi bật và khác biệt so với những phim khác cùng đề tài.
Câu 6 (trang 97, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Việc trích dẫn ở đây có ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Việc trích dẫn khiến thông tin đưa ra trở nên xác thực và thể hiện rõ ràng quan điểm của cá nhân, cũng là người làm ra bộ phim tư liệu.
Câu 7 (trang 97, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Cách kết thúc văn bản có gì đặc biệt?
Trả lời:
– Cách kết thúc của văn bản khiến cho người đọc thêm một lần nữa ấn tượng về quy mô và sự công phu mà những người làm phim đã bỏ ra để xây dựng lên một tác phẩm lịch sử. Qua đó, tăng tính xác thực cho những tư liệu và thông điệp mà bộ phim hướng tới, kêu gọi mọi người hãy bảo vệ môi trường trước khi quá muộn.
Sau khi đọc.
Câu 1 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Văn bản Choáng ngợp và đau đớn những cảnh báo từ loạt phim “Hành tinh của chúng ta” thuộc kiểu văn bản gì? Nêu căn cứ cho phép em xác định như vậy.
Trả lời:
– Văn bản Choáng ngợp và đau đớn những cảnh báo từ loạt phim “Hành tinh của chúng ta” thuộc kiểu văn bản khoa học. Căn cứ là thông tin và những dữ liệu xác thực mà tác giả đưa ra cùng với những dẫn chứng khoa học, được thống kê và nghiên cứu kỹ lưỡng về môi trường.
Câu 2 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Tóm tắt những thông tin cơ bản về loạt phim Hành tinh của chúng ta được tác giả văn bản cung cấp. Theo em, tác giả muốn người đọc chú ý đặc biệt tới thông tin nào?
Trả lời:
Tóm tắt những thông tin cơ bản về loạt phim Hành tinh của chúng ta được tác giả văn bản cung cấp:
– Thiên nhiên xung quanh ta rất phong phú và đẹp đẽ diệu kỹ. Tuy nhiên, có rất nhiều loài động vật đang đứng trên bờ tuyệt chủng.
– Nhiều loài động vật hoang dã sống ở Bắc Cực và Nam Cực đang có nguy cơ bị thu hẹp về số lượng do mất đi môi trường sống.
– Môi trường ở khắp nơi đều bị tàn phá nghiêm trọng khiến cho nhiều giống loài tuyệt chủng hoặc đang đứng trên bờ tuyệt chủng.
– Nhưng vẫn chưa quá muộn để cứu lấy Trái Đất và cứu lấy sự sống quanh ta.
→ Theo em, tác giả muốn người đọc chú ý đặc biệt tới thông tin về lời cảnh báo vẫn chưa qua muộn. Để từ đó bắt đầu hình thành ý thức bảo vệ môi trường sống, cứu lấy những loài vật đang có nguy cơ tuyệt chủng.
Câu 3 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Xác định cách triển khai của văn bản và nhận xét về cách triển khai đó.
Trả lời:
– Văn bản triển khai theo hệ thống luận điểm mạch lạc, có dẫn chứng khoa học và cụ thể đi kèm. Việc triển khai như vậy giúp cho người đọc hiểu rõ vấn đề đang được nêu ra mà không bị choáng ngợp trong biển thông tin được đề cập.
Câu 4 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Sự hiện diện của các hình ảnh minh hoạ trong văn bản có ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Sự hiện diện của các hình ảnh minh hoạ nhằm mang đến những hình ảnh và dẫn chứng chân thật, sinh động nhất. Qua đó giúp người đọc dễ dàng liên tưởng đến vấn đề đang được đề cập, đồng thời tăng tính thuyết phục cho thông điệp được nêu ra.
Câu 5 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Tác giả văn bản đã thể hiện sự đồng cảm như thế nào đối với nhóm làm phim? Xét theo đặc điểm của kiểu văn bản, yếu tố đồng cảm ở đây giữ vai trò như thế nào?
Trả lời:
Tác giả văn bản đã thể hiện sự đồng cảm đối với nhóm làm phim thông qua những đoạn văn khen ngợi về cảnh quay, chất lượng quay và quy mô của bộ phim. Ông cũng so sánh với các bộ phim khác đồng thời đưa ra số liệu cụ thể trong phần cuối bài để nhấn mạnh tới công sức và tâm huyết mà những người làm phim dồn vào tác phẩm này.
Xét theo đặc điểm của kiểu văn bản, yếu tố đồng cảm khiến cho các thông tin được đưa ra tăng tính chân thật và thuyết phục, đồng thời cũng khơi gợi cảm xúc ấn tượng, khâm phục và biết ơn nơi người đọc đối với những người làm phim.
Câu 6 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Nêu tên những tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học mà em đã học, đã biết có đưa ra lời cảnh báo tương tự cảnh báo của loạt phim Hành tinh của chúng ta. Sự gặp gỡ đó của các tác phẩm nói lên điều gì?
Trả lời:
Những tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học mà em đã học, đã biết có đưa ra lời cảnh báo tương tự cảnh báo của loạt phim Hành tinh của chúng ta:
– Các bức ảnh nghệ thuật trong cuộc thi nhiếp ảnh môi trường CIWEM 2019.
– Lửa tầm sét.
– Thủ lĩnh băng Vịt đồng.
– Cá linh đi học.
– Trở về nơi hoang dã.
– ….
→ Sự gặp gỡ đó của các tác phẩm nhấn mạnh mức độ ô nhiễm của môi trường và gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh rằng con người hãy nâng cao ý thức bảo vệ, giữ gìn môi trường sống trước khi quá muộn.
Câu 7 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 2). Em có nhận xét gì về cách giới thiệu một bộ phim tài liệu mà tác giả đã thực hiện ở văn bản này?
Trả lời:
Cách giới thiệu một bộ phim tài liệu mà tác giả thực hiện ở văn bản này vô cùng độc đáo và hấp dẫn. Với hệ thống luận điểm rõ ràng và mạch lạc, tác giả đã phân bổ thông tin hợp lý giúp cho người đọc không bị choáng ngợp bởi hàng tá thông tin được đưa ra. Các đoạn văn thể hiện sự đồng cảm với đoàn làm phim thì góp phần khơi gợi cảm xúc ấn tượng, chân thực và choáng ngợp, biết ơn trước những gì mà những người này đã cống hiến để tạo nên một bộ phim giá trị, mang theo thông điệp tích cực về bảo vệ môi trường.
Viết.
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) thể hiện sự hưởng ứng của em đối với thông điệp chính được nêu lên trong loạt phim Hành tinh của chúng ta.
Trả lời:
Môi trường là một phần thiết yếu trong cuộc sống của chúng ta. Một môi trường sạch rất cần thiết cho một cuộc sống yên bình và khỏe mạnh. Môi trường giúp con người, động vật và những sinh vật sống khác lớn lên và phát triển một cách tự nhiên. Nhưng hiện nay, môi trường của chúng ta đang bị rối loạn bằng nhiều cách khác nhau, những minh chứng từ bộ phim Hành tinh của chúng ta đã cho thấy rất rõ những thực trạng đó. Điều này không chỉ phá hủy cuộc sống của con người mà còn ảnh hường đến tất cả mọi sinh vật sống. Chúng ta có thể bảo vệ môi trường của chúng ta bằng các hành động nhỏ của mọi người trên Trái Đất. Chúng ta nên giảm lượng rác thải, chỉ bỏ rác đúng nơi quy định… và nhiều cách đơn giản khác. Bảo vệ môi trường cho sự sinh tồn của nhân loại là điều rất quan trọng. Khi chúng ta bảo vệ môi trường, chúng ta đang bảo vệ chính bản thân mình và cả tương lai của chúng ta nữa. Hãy chung tay vì một môi trường xanh – sạch – đẹp, hưởng ứng lời kêu gọi và thông điệp tích cực đến từ bộ phim Hành tinh của chúng ta trước khi quá muộn.
