Thực hành đọc:
Ca nhạc ở Miệt Vườn (Trích Văn minh Miệt Vườn, Sơn Nam)
(Ngữ văn 11, tập 2, Kết Nối Tri Thức)
Nội dung chính: Đoạn trích đã cho độc giả hiểu biết hơn về một nét đặc sắc của văn hoá, đó là âm nhạc miệt vườn, hay là tiền thân của nhạc cải lương.
Câu 1 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai): Xác định chủ đề, các ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.
Trả lời:
* Chủ đề: Ca nhạc Nam Bộ.
* Các ý chính, ý phụ:
– Lịch sử hình thành của ca nhạc Nam Bộ:
+ Được in ấn bởi một chủ tiệm bán và sửa xe đạp.
+ Nhà xuất bản và một số tác phẩm được xuất bản đầu thế kỷ XX.
– Đờn ca tài tử:
+ Giới thiệu về đờn ca tài tử.
+ Đờn ca tài tử trở thành món ăn tinh thần của người dân Nam Bộ.
* Cách trình bày dữ liệu của tác giả trong truyện rất độc đáo. Trình tự được tác giả sắp xếp theo trình tự thời gian và mỗi một giai đoạn, một sự kiện đều được tác giả gắn với một câu chuyện đời thực, gần gũi, thân thương. Dẫn chứng cụ thể gồm năm, tên nhân vật và sự kiện gì nhằm tạo sự tin tưởng cho người đọc. Cách sử dụng từ ngữ mang đậm phong cách địa phương Nam Bộ, tạo sự gần gũi, thân thuộc cho tác phẩm.
Câu 2 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai): Hiểu được mục đích viết và quan điểm, thái độ của tác giả.
Trả lời:
– Tác giả muốn nhấn mạnh sự hình thành và phát triển của ca nhạc Nam Bộ từ buổi sơ khai cho đến khi hình thành một nền ca nhạc chân chính, mang đậm bản sắc của vùng đó là cải lương. Quá trình đó diễn ra lâu dài, trải qua khó khăn rồi chịu ảnh hưởng, tác động của bên ngoài… để rồi tạo ra một loại hình âm nhạc đặc sắc, mang đậm hương vị âm nhạc của vùng quê Nam Bộ. Bởi vậy, mỗi khi cất câu hát lên, chúng ta phải biết trân trọng, nâng niu và biết ơn những người đã tạo ra nó, thể hiện sự hiếu kính với thế hệ cha ông – những người đã tạo ra loại hình âm nhạc đặc trưng của dân tộc mình.
Câu 3 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai): Rút ra được thông điệp trong văn bản.
Trả lời:
– Thông điệp của văn bản: mọi kết quả đều phải trải qua quá trình gian khổ. Chúng ta không thể chỉ nhìn mỗi kết quả mà quên đi quá trình, quên đi những người đã tạo ra nó. Bởi vậy. mỗi người chúng ta phải biết trân trọng những giá trị văn hóa xưa và nay của dân tộc, phải biết ơn thế hệ ông cha đã tạo ra nó và phải có trách nhiệm lưu giữ, truyền lại cho thế hệ sau về lịch sử, vẻ đẹp của nền nghệ thuật ấy.
