Viết văn bản thuyết minh về một vấn đề của xã hội đương đại
(Ngữ văn 11, tập 2, Kết Nối Tri Thức)
Câu 1 (trang 83, SGK Ngữ Văn 11, tập hai): Bài viết đã đề cập đến vấn đề gì trong cuộc sống hiện nay? Những thông tin cơ bản nào được trình bày trong văn bản?
Trả lời:
– Bài viết đề cập đến sự ngày càng suy thoái của hệ thống sinh thái trên thế giới hay còn được gọi là tiếc thương sinh thái.
– Những thông tin cơ bản được bài văn trình bày:
+ Giới thiệu thông tin khái quát về hiện tượng
+ Giải thích bản chất và nguyên nhân của hiện tượng “tiếc thương sinh thái”
+ Hiện tượng “tiếc thương sinh thái” ở những nơi được coi là tiền tuyến của biến đổi khí hậu toàn cầu.
+ Hiện tượng “tiếc thương sinh thái” ảnh hưởng đến cả những nơi được coi là “hậu phương” của biến đổi khí hậu.
+ Hiện tượng “tiếc thương sinh thái” lan rộng ra toàn cầu, ảnh hưởng đến mọi tầng lớp xã hội.
+ Khẳng định lại hiện tượng nổi bật cần quan tâm do hậu quả của biến đổi khí hậu.
Câu 2 (trang 83, SGK Ngữ Văn 11, tập hai): Xác định hệ thống ý của văn bản. Tác giả đã cung cấp các thông tin theo trình tự như thế nào?
Trả lời:
* Hệ thống ý của văn bản:
– Giới thiệu thông tin khái quát về hiện tượng.
– Giải thích bản chất và nguyên nhân của hiện tượng “tiếc thương sinh thái”.
– Hiện tượng “tiếc thương sinh thái” ở những nơi được coi là tiền tuyến của biến đổi khí hậu toàn cầu.
– Hiện tượng “tiếc thương sinh thái” ảnh hưởng đến cả những nơi được coi là “hậu phương” của biến đổi khí hậu.
– Hiện tượng “tiếc thương sinh thái” lan rộng ra toàn cầu, ảnh hưởng đến mọi tầng lớp xã hội.
– Khẳng định lại hiện tượng nổi bật cần quan tâm do hậu quả của biến đổi khí hậu.
Câu 3 (trang 83, SGK Ngữ Văn 11, tập hai): Tác giả đã lồng ghép yếu tố nào trong số những yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận để chuyền tải các thông tin đến người đọc? Nêu tác dụng của yếu tố đó trong văn bản.
Trả lời:
Tác giả đã lồng ghép các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm và nghị luận để chuyền tải thông tin đến người đọc.
Tác dụng của các yếu tố:
– Tự sự giúp việc trình bày trở lên khoa học và có trình tự hơn, từ đó làm rõ luận điểm của bài mà không phá vỡ mạch của bài viết.
– Miêu tả và biểu cảm hỗ trợ, bổ sung và làm sâu sắc, sinh động hơn yếu tố tự sự.
– Nghị luận nhằm làm sáng tỏ vấn đề được nói đến, khai thác vấn đề ở nhiều khía cạnh khác nhau, để từ đó giúp người đọc có thể hiểu vấn đề một cách rõ ràng, tường tận hơn.
Thực hành viết.
Đề bài:
Trào lưu thịnh hành trong giới trẻ ngày nay.
Sự phát triển vượt bậc của xã hội đã tạo ra nhiều loại hình thức giải trí khác nhau, thu hút rất nhiều sự quan tâm của giới trẻ khiến chúng trở lên quan tâm, thích thú và học theo. Đó là điều mà em muốn nói đến trong bài thuyết minh của mình: trào lưu thịnh hành trong giới trẻ ngày nay và ảnh hưởng của nó.
Trước hết, ta cùng tìm hiểu trào lưu là gì? Trào lưu là những làn sóng, những hiện tượng xã hội nổi lên, thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều người trong xã hội. Nó có thể là những trào lưu về mạng xã hội, thời trang, ăn uống, dạo chơi… được nhiều người biết đến và làm theo, đặc biệt là giới trẻ. Họ thích các trào lưu, đam mê nó mà bỏ bê đi nhiều thứ khác xung quanh từ học tập, làm việc, gia đình… để chạy theo trào lưu.
Do quá đắm chìm vào mạng xã hội, nhiều bạn trẻ dần bị quấn theo những trào lưu trong đó. Có thể kể đến hiện nay như tik tok – một nền tảng đã và đang thu hút rất nhiều sự quan tâm của giới trẻ hiện nay. Họ đam mê những trend nhảy nhót, ăn uống, biến hình thành các nhân vật… trên đó và bắt chước theo. Họ mong chờ những video của mình được nhiều người biết đến, thả tim, like, comment… mà quên ăn, quên ngủ. Thậm chí nhiều người bỏ rất nhiều tiền ra để mua like, mua lượt tương tác với mong muốn thỏa mãn sự nổi tiếng ảo của mình. Hay việc đăng tải những bài viết, câu nói với nội dung không rõ ràng nhằm mục đích câu like, thu hút sự chú ý của mọi người… Đó đều là thực trạng của tình trạng chạy đua theo trào lưu hiện nay của giới trẻ. Họ vì để thỏa mãn bản thân mà sẵn sàng hạ gục, phỉ báng người khác một cách không thương tiếc, bởi vậy nó đã kéo theo nhiều hậu quả đáng tiếc.
Vậy nguyên nhân nào cho thực trạng này? Thường thì nó xuất phát từ nhu cầu, mong muốn của bản thân các bạn trẻ khi họ quá muốn thể hiện và khoe khoang bản thân mình một cách thái quá. Hay có những người họ muốn trở thành người nổi tiếng, được nhiều người biết đến và tung hô, vì vậy họ chạy theo các trào lưu một cách mù quáng và thiếu sáng suốt. Ngoài ra, một nguyên nhân nữa chúng ta có thể kể đến là do thiếu sự quan tâm từ gia đình, người thân. Họ không nhận ra sự thay đổi trong tâm sinh lý của con họ và rồi những hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Hiện tượng này luôn mang đến những hậu quả nặng nề và đánh thẳng vào giới trẻ. Chúng tiêu tốn thời gian, tiền bạc vào những thứ vô nghĩa, bỏ bê việc học hành dẫn đến đạt kết quả xấu. Hơn nữa, hậu quả nặng nề của những trào lưu này chính là có thể hình thành nên những suy nghĩ, hành động tiêu cực trong các bạn trẻ khi họ không thỏa mãn được nhu cầu của mình và trở lên nhạy cảm với cuộc sống xung quanh.
Bởi vậy, mỗi bạn trẻ cần phải tỉnh táo, sáng suốt trong quá trình sử dụng mạng xã hội. Cần đặt ra những giới hạn cho bản thân như thời gian xem, những cái được phép xem… nhằm đưa bản thân vào một khuôn khổ nhất định để không bị quá xa đà. Đồng thời, giới trẻ cũng cần phải tự tạo cho mình một lối sống lành mạnh, tích cực tham gia vào các hoạt động tình nguyện, các hoạt động có đóng góp trực tiếp cho cộng đồng, xã hội để bản thân được cảm thấy thoải mái và thư thái hơn.
Làm được những điều đó không chỉ giúp bạn thỏa mãn được đam mê của chính bản thân mình mà còn xây dựng một đời sống tinh thần vững chắc, lành mạnh và tỉnh táo trước những cám dỗ của xã hội.
