Hãy phân tích đoạn thơ sau và nhận xét về bản lĩnh nhà nho được biểu hiện: Kìa núi nọ phau phau mây trắng. Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi…

Hãy phân tích đoạn thơ sau và nhận xét về bản lĩnh nhà nho được biểu hiện:

“Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi.
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi dì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng.
Được mất dương dương người tái thượng,
Khen chê phơi phới ngọn đông phong.
Khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng,
Không Phật, không tiên, không vướng tục.
Chẳng Trái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú,
Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
Trong triều ai ngất ngưởng như ông!”

(Trích Bài ca ngất ngưởng- Nguyễn Công Trứ)

* Gợi ý trả lời:

Đoạn thơ bộc lộ cách sống theo ý chí và sở thích cá nhân:

+ Thú vui hưởng lạc theo sở thích: Cưỡi bò đeo đạc ngựa, đi chùa có gót tiên theo sau. Đó là những hành động khác thường, ngược đời, đối nghịch thậm chí lập dị với quan điểm của các nhà nho phong kiến nhưng lại rất thú vị, tích cực làm bụt cũng bật cười. Đó là một cá tính nghệ sĩ, sống phóng túng, tự do, thích gì làm nấy, sống theo cách riêng của mình.

+ Quan niệm ứng xử: Nguyễn Công Trứ không màng đến chuyện khen chê được mất của thế gian, sánh mình với bậc danh tướng, khẳng định lòng trung với vua, nhấn mạnh thái độ sống ngất ngưởng. Sống ung dung yêu đời vượt thế tục nhưng một lòng trung quân.

+ Câu cuối: vừa hỏi vừa khẳng định mình là một đại thần trong triều, không có ai sống ngất ngưởng như ông cả vừa nêu bật sự khác biệt của mình so với đám quan lại khác cống hiến, nhiệt huyết.

* Bản lĩnh nhà nho: Ý thức muốn vượt ra khỏi quan niệm “đạo đức” của nhà nho và tấm lòng sắt son, trước sau như một đối với dân, với nước. Ngất ngưởng nhưng phải có thực tài, thực danh.Qua đó ta thấy rõ một nhân cách cứng cỏi, một tài năng, phẩm giá của một danh sĩ.

– Nghệ thuật: Giọng điệu phóng khoáng, ngôn ngữ giàu hình ảnh biểu lộ rõ nét cảm xúc mạnh mẽ của nhà thơ.