Ôn tập kiến thức.
Câu 1. Trình bày đặc điểm của văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.
Trả lời:
– Tên nhan đề và tên các đề mục rõ ràng, mang tính khái quát
– Giải thích hiện tượng tự nhiên, chính xác, dễ hiểu
– Nêu rõ nguyên nhân hình thành, cách thức hoạt động, quá trình diễn ra của hiện tượng tự nhiên
– Sử dụng đề mục và in đậm các từ khóa
– Sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ: hình ảnh, bảng biểu, sơ đồ… để minh họa
– Trích nguồn uy tín, rõ ràng.
Câu 2. Tóm tắt hai văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần? và Sao băng là gì và những điều cần biết về sao băng? theo các nội dung sau mục đích viết, nội dung chính, cấu trúc, cách trình bày thông tin, nhan đề và đề mục, thông tin cơ bản và một số thông tin chi tiết, phương tiện phi ngôn ngữ.
Trả lời:
Bạn đã biết gì về sóng thần? | Sao băng là gì và những điều cần biết về sao băng? | |
| Mục đích viết | – Cung cấp cho người đọc những thông tin cơ bản về sóng thần. | – Tác giả cung cấp những thông tin cơ bản về sao băng và mưa sao băng. |
| Nội dung chính | – Giải thích và trình bày cơ chế, nguyên nhân dẫn đến sóng thần. | – Giải thích và trình bày cơ chế, nguyên nhân dẫn đến sao băng và mưa sao băng. |
| Cấu trúc |
– Mở bài: Khái quát về hiện tượng và trình bày quá trình xảy ra hiện tượng sóng thần. – Thân bài: Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sóng thần. – Kết thúc: Thảm họa do sóng thần gây ra và một số trận sóng thần lớn trong lịch sử. |
– Mở bài: Giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra sao băng và hiện tượng mưa sao băng. – Thân bài: Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sao băng và mưa sao băng. – Kết thúc: Trình bày sự việc cuối của hiện tượng mưa sao băng, giải thích chu kì của mưa sao băng. |
| Cách trình bày | Theo cấu trúc so sánh, đối chiếu. | Theo cấu trúc so sánh, đối chiếu. |
| Phương tiện phi ngôn ngữ | Hình ảnh, số liệu. | hình ảnh, số liệu. |
Câu 3. Xác định cấu trúc và câu chủ đề (nếu có) của đoạn văn sau:
Nhân dân lao động, đặc biệt nông dân là những người gần sen, hiểu sen, yêu sen và giống sen nhiều nhất. Họ đã đưa sen vào ca dao biết bao nhiêu lần, mỗi lần một cách, mà lần nào cũng hay, cũng đẹp. Xét về nội dung và ý nghĩa tượng trưng, ẩn dụ thì hình tượng sen trong nhiều bài ca dao nói chung, cũng như câu “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn” nói riêng, đã phản ánh trung thực lẽ sống cao đẹp của con người Việt Nam từ ngàn đời nay.
(Theo Hoàng Tiến Tựu, Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao “Trong đầm gì đẹp bằng sen”)
Trả lời:
– Cấu trúc: Diễn dịch
– Câu chủ đề: Nhân dân lao động, đặc biệt nông dân là những người gần sen, hiểu sen, yêu sen và giống sen nhiều nhất.
Câu 4. Khi viết văn bản giải thích về một hiện tượng tự nhiên, cần lưu ý điều gì?
Trả lời:
Cần lưu ý:
– Nội dung: cần đảm bảo tính xác thực, khách quan.
– Hình thức: Ngôn ngữ rõ ràng, lập luận chặt chẽ, thuyết phục.
Câu 5. Chia sẻ những kinh nghiệm em đã thu nhận được về cách nắm bắt nội dung chính trong quá trình thảo luận nhóm và trình bày lại những nội dung ấy một cách hiệu quả.
Trả lời:
– Lắng nghe tất cả các thông tin
– Tốc ký các thông tin chính, mang yếu tố quyết định.
– Chú ý đến các dẫn chứng, số liệu để ghi nhớ thông tin nhanh hơn và hiểu đúng đối tượng.
– Luyện giọng nói, học kỹ năng thuyết trình.
– Xây dựng kịch bản kỹ lưỡng trước khi trình bày.
Câu 6. Từ những điều đã học trong bài này, em hãy trả lời câu hỏi: Sự kì bí của thế giới tự nhiên gợi cho em những suy nghĩ gì?
Trả lời:
Thế giới tự nhiên vẫn còn biết bao nhiêu điều kì lạ mà con người vẫn chưa khám phá hết. Thiên nhiên luôn ẩn chứa nhiều điều bí ẩn thú vị thu hút các nhà khoa học và nhà mạo hiểm. Trong thế giới tự nhiên, mọi thứ tồn tại đều có nguyên do, ví dụ bộ lông màu mè của chim thiên đường trống giúp nó hấp dẫn chim mái, hình dạng đặc biệt của trứng chim uria ngăn trứng lăn đi và rơi khỏi bờ vực. Cách chúng ta tìm hiểu tự nhiên cũng chính là cách chúng ta khám phá ra các quy luật tồn tại ua của con người. con người sẽ biết cách thích nghi, đối phó lại với dữ dội của thiên nhiên, chiêm ngưỡng cảnh sách thiên nhiên thơ mộng và hùng vĩ.
