* Nội dung chính: Văn bản “Mùa phơi trước sân” là một văn bản văn xuôi ngắn gọn, mang tính trữ tình, tự sự, miêu tả sâu sắc về những kỉ niệm đẹp đẽ của tác giả trước mùa phơi sân trước. Qua văn bản, tác giả bộc lộ trực tiếp tình cảm yêu mến, suy nghĩ vấn vương về những kỉ niệm nơi đây.
Đọc mở rộng theo thể loại:
MÙA PHƠI TRƯỚC SÂN
(Nguyễn Ngọc Tư)
Câu 1. Tìm một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả khi nhớ lại những kỉ niệm về “mùa phơi sân trước”. Đó là tình cảm, cảm xúc gì?
Trả lời:
– Một số từ ngữ, hình ảnh là:
+ Chuối phơi đủ nắng có thể ăn tới ra Giêng, mật lặn vào trong vừa ăn vừa tợp miếng trà, hoặc ngào qua với khóm, me,…đem dầm nước đá uống cũng ngon thấu trời.
+ Vậy là nước miếng mình ứa ra, trên từng mét đường về nhà ngoại.
+ Tâm hồn mệt nhoài với những món ăn cực kì mời gọi trong sân thiên hạ.
+ Cái hủ mắm tép dầm nắng sát hàng rào làm mình nhớ nhung chuối chát, khế chua cùng với gừng xắt mịn thì mâm mứt tắc đỏ au đằng kia làm mình lịm chết một cách lim dim như tụi kiến.
+ Nắng gió khiến mọi niềm vui, nỗi buồn bày ra như một cuộc diễu hành, không che giấu khách qua đường.
+ Bỗng nghe nhẹ nhõm khi nhìn theo bóng nhỏ đưa chiếc đò về bên kia sống.
– Đó là tình cảm, cảm xúc: yêu mến, nhớ nhung, bồi hồi, xao xuyến,… với những món ăn mang hương vị quê nhà, đồng thời là niềm thương đối với những mảnh đời nghèo khó
Câu 2. Nhận xét về chất trữ tình trong văn bản trên
Trả lời:
Chất trữ tình trong văn bản trên là:
– Toàn bộ tác phẩm được kể theo dòng hồi tưởng của nhân vật tôi với những tình cảm, cảm xúc, tâm trạng khác nhau.
– Khung cảnh thiên nhiên và cảnh vật trong kỷ niệm về mùa phơi sân trước:
+ Mở đầu văn bản là là khung cảnh thiên nhiên quanh con đường quê.
+ Khung cảnh thiên nhiên của Mùa Chạp.
+ Khung cảnh giàn phơi, ép chuối,….
+ Khung cảnh nhớ lại những món ăn ngon.
– Con người được đặt trong mối quan hệ bình dị, thân thương, đẹp đẽ.
– Ngôn từ giàu cảm xúc, giàu tính tạo hình kết hợp cùng giọng điệu tâm tình, thủ thỉ
→ Chất trữ tình được thể hiện rõ qua những cảm xúc, suy nghĩ nhân văn của tác giả kết hợp với những hình ảnh miêu tả chân thực, mộc mạc song vẫn đầy chất thơ đối với quê hương.
Câu 3. Em cảm nhận được điều gì về cái “tôi” của tác giả đã thể hiện trọng văn bản?
Trả lời:
Cái tôi của tác giả trong văn bản được thể hiện qua:
– Cách tác giả xưng “mình”, gợi “người ta”, một cách xưng hô thân tình, giúp thể hiện được sự thương mến, đồng cảm, chẳng hạn như: “Người nhà quê hồi mình con nít toàn người nghèo”, “Mình dại hơn cả tuổi mười ba, không hiểu câu đó mấy, nên vẫn muốn má bày thật nhiều thứ trên giàn phơi nhà mình, chớ không phải còm nhom chút dưa kiệu, dưa hành, chút chuối khô… Nên Chạp sau mình vẫn nhắc, má lại nói ta đâu cần phải có cái mà người ta có”…
– Thể hiện cảm xúc thấm đẫm trong từng sự việc mà tác giả quan sát (như quết bánh phồng tôm, làm kiệu, phơi chuối,…) và thể hiện trong nỗi xót xa cho những phận nghèo.
– Cái “tôi” của tác giả rất chân thực, nhẹ nhàng mà sâu lắng.
Câu 4. Xác định chủ đề của văn bản và cho biết dựa vào đâu để em xác định như vậy
Trả lời:
– Chủ đề văn bản: Tác phẩm Mùa phơi sân trước đã đưa đến hình ảnh giàn phơi đặc biệt phong phú vào tháng Chạp của một miền quê nghèo ở Nam Bộ, qua đó tác giả thể hiện tình yêu thương sâu sắc đối với cảnh vật quê hương và thân phận con người.
– Em xác định dựa vào:
+ Nhan đề văn bản.
+ Từ ngữ, hình ảnh trong văn bản.
+ Các ý, các câu, các đoạn được triển khai trong văn bản.
Câu 5. Chỉ ra những đặc điểm của tản văn thể hiện trong văn bản trên.
Trả lời:
– Văn bản là một văn bản văn xuôi ngắn gọn, mang tính trữ tình, tự sự, miêu tả sâu sắc về những kỉ niệm đẹp đẽ của tác giả trước mùa phơi sân trước. Qua văn bản, tác giả bộc lộ trực tiếp tình cảm yêu mến, suy nghĩ vấn vương về những kỉ niệm nơi đây.
– Chất trữ tình: được tạo nên từ chính hình ảnh thiên nhiên cùng những cảm xúc, suy nghĩ sâu sắc của tác giả. Qua đó tạo nên rung động, hình dung cho bạn đọc về mọi vật nơi đây.
– Cái tôi nhà văn thì vô cùng tinh tế, nhạy cảm.
– Ngôn ngữ trong văn bản vô cùng giản dị, quen thuộc, sinh động và mang hơi hướng trữ tình.
