»» Nội dung bài viết:
Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài thơ “Cảnh ngày hè”
Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hoè lục đùn đùn tán rợp trương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tịn mùi hương.
Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
Lẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương.
Gợi ý làm bài:
1. Vẻ đẹp của bức tranh cảnh ngày hè.
+ Vẻ đẹp rực rỡ của bức tranh thiên nhiên mùa hè với những hình ảnh sống động (hòe lục đùn đùn; thạch lựu phun thức đỏ, hồng liên tiễn mùi hương), màu sắc tươi tắn, đậm đà (hòe lục, lựu đỏ, sen hồng).
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tịn mùi hương.
+ Bức tranh thanh bình, giản dị, đời thường nhưng ấm áp, thanh bình, no đủ:
Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
⇒ Bức tranh ngày hè có sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người, giữa đường nét với màu sắc, giữa hình ảnh với âm thanh. Đó là bức tranh đặc trưng của mùa hè tươi đẹp, sinh động, tràn đầy sức sống. Bức tranh thiên nhiên và con người đều tràn đầy sức sống được viết nên bởi một tâm hồn khát sống, yêu đời mãnh liệt, tinh tế, giàu chất nghệ sĩ của nhà thơ. Một sự giao cảm mạnh mẽ nhưng tinh tế giữa thi nhân với cảnh vật. Nhà thơ đón nhận cảnh vật với tất cả mọi giác quan. Đặc biệt tâm hồn nhà thơ rộn rã niềm vui trước cuộc sống no đủ của nhân dân.
2. Vẻ đẹp của một tâm hồn luôn hướng về nhân dân, đất nước với mong muốn “dân giàu đủ khắp đòi phương”.
Lẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương.
+ Nhà thơ ước nguyện có chiếc đàn của vua Ngu Thuấn gãy khúc Nam phong vừa ca ngợi, vừa mong ước cuộc sống giàu, đủ, thái bình của Nhân Dân, Đất Nước.
+ Lấy Nghiêu Thuấn làm gương báu răn mình, Nguyễn Trãi đã bộc lộ chí hướng cao cả luôn khát khao đem tài trí để thực hành tư tưởng nhân nghĩa yêu nước thương dân. Đó là biểu hiện của tư tưởng thân dân của nhà thơ Nguyễn Trãi.
3. Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ:
+ Bài thơ mang đặc điểm của thơ Nôm Nguyễn Trãi: sử dụng một số từ cổ; những câu thơ sáu chữ dồn né cảm xúc; ngắt nhịp 3/4 ở các câu bảy chữ; hình ảnh giản dị, quen thuộc giàu sức gợi…
+ Thơ Nôm Đường luật xen câu thơ lục ngôn độc đáo. Ngôn từ giản dị, tinh tế xen lẫn từ Hán và điển tích, sử dụng từ láy hiệu quả
4. Nhận xét vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi
+ Tình yêu thiên nhiên, tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống.
+ Tấm lòng ưu ái với dân, với nước. Trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng cánh ánh bên lòng nỗi niềm ưu ái đối với dân, với nước.
