Giới thiệu nhà văn Lê Minh Khuê và truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi

»» Nội dung bài viết:

Nhà văn Lê Minh Khuê và nguồn cảm hứng khi viết truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi.

Lê Minh Khuê là một nhà văn trẻ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Lê Minh Khuê có nhiều đóng góp quan trọng đối với sư phát triển của nền văn học Việt Nam trước và sau 1975.

Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi, được sáng tác năm 1971 và cũng là tác phẩm thành công đầu tiên cuản hà văn trong sự nghiệp văn chương. Nhà văn tâm sự: “Những ngày ấy tôi thấy nhớ Hà Nội vô cùng và tất cả đã được gửi gắm vào trong tác phẩm”. Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” đã ra đời trên nỗi nhớ thiết tha ấy.

1. Nguồn cảm hứng từ những con người dũng cảm.

Ngày đó Lê Minh khuê là phóng viên Tiền Phong, từng đi đến rất nhiều chiến trường để viết báo, đưa tin. Năm 1971, cô cùng một binh chủng làm đường đèo Colannhip và đã ở lại một đêm trong một hang đá cùng họ. Họ hầu hết là những người trẻ tuổi đi tham gia kháng chiến. Họ cùng sống và chiến đấu, cùng lý tưởng yêu nước, cùng vất vả, gian lao nên dễ dàng hiểu và chia sẻ cho nhau.

Trong tâm hồn của những nữ thanh niên xung phong dũng cảm luôn đầy ắp hình ảnh quê nhà. Dù trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt, công việc nguy hiểm luôn cận kề cái chết, nhưng họ vẫn lạc quan.yêu đời và vui vẻ ngay trong công việc hiểm nguy. Chính vẻ đẹp kì diệu đó mà họ sẵn sàng hi sinh. Đó cũng là nguồn cảm hứng lớn khiến Lê Minh Khuê viết nên “Những ngôi sao xa xôi”.

2. Tình yêu Hà Nội và hình ảnh Hà Nội trong kí ức.

Lê Minh Khuê vốn sinh ra và lớn lên tại Hà Nội. Cũng giống như bao cô gái khác, cô cũng đã trở thành một nữ thanh niên xung phong, góp một phần sức mình vào cuộc chiến tranh giữ nước thần kì của dân tộc. Cuộc chiến tranh ấy để bảo vệ vẻ đẹp, sự thanh bình của làng quê Việt Nam mà trong đó Hà Nội là trái tim, là biểu tượng cao nhất của đất mẹ thiêng liêng. Hà Nội luôn nằm trong sâu thẳm tình yêu và nỗi nhớ con người và mỗi khi đi xa họ đều hoài niệm về nó bằng những rung động mãnh liệt nhất.

Cô tâm sự, những ngày cuối tuần, cô thường cùng đám bạn bè đạp xe dọc các con đường, dạo qua các phố phường Hà Nội. Đến khi vào chiến trường, dù trong hoàn cảnh ác liệt, những cảnh rừng tuyệt đẹp của Trường Sơn hùng vĩ cũng không khỏi khiến người ta xao xuyến. Những cây cổ thụ cao vút dễ khiến người ta liên tưởng đến những rừng bạch dương của nước Nga.

Rồi những ngày mưa mù mịt khiến những người sống bên nhau như xích lại gần nhau hơn…để từ đó trong nhà văn nảy sinh những cảm xúc mãnh liệt để đến khi trở về Hà Nội, cô đã chắp bút viết rất nhanh bằng kỷ niệm, bằng kí ức và một tình yêu tha thiết với Hà Nội.

Bằng truyện ngắn, nhà văn muốn phân tích cuộc sống, tình cảm của những cô gái thanh niên xung phong qua nỗi nhớ đặc trưng đó. Tất cả họ đều giàu niềm tin tưởng, không ngại hi sinh để giữ cho đất nước thanh bình. Những hình ảnh thành phố được tái hiện trong kí ức của nhân vật Phương Định không hề đối lập với hiện thực cuộc sống gian khổ của các cô gái thanh niên xung phong mà đó là cái đích tượng trưng mà mỗi người trong số họ đều sẵn sàng hi sinh.

Trong chiến tranh, họ vẫn giữ mãi trong mình những kí ức tươi đẹp, đó là nguồn sống, là nguồn sức mạnh bất diệt giúp họ vượt qua nỗi cô đơn, nỗi sợ hãi và kể cả cái chết để sống và chiến đấu. Họ gặp gỡ, trao cho nhau những món quà bé nhỏ nhưng ấm áp yêu thương. Họ động viên, an ủi đồng đội và tương trợ đồng đội trong nhiệm vụ. Họ luôn kề vai sát cánh trong hiểm nguy và lúc bình yên họ lại cùng nhau vui vẻ cười đừa, mơ mộng. Hình ảnh ba nữ thanh niên xung phong phản phát vẻ đẹp sử thi huyền thoại.

3. Chiến trường lùi xa nhưng những ngôi sao xa xôi mãi còn rực sáng.

Chiến tranh kết thúc, Lê Minh Khuê trở về làm phóng viên Đài truyền hình Việt Nam rồi chuyển sang công tác biên tập cho nhà xuất bản Hộ nhà văn Việt Nam từ năm 1978 cho đến khi về hưu. Những con người sau cuộc chiến luôn giữ lại trong họ kí ức khó quên của một thời đạn bom khói lửa. Đó là những tháng ngày đẹp nhất, rực rỡ nhất và đáng sống Nhất.

Và khi cuộc sống làm cho họ hụt hẫng, họ lại càng nhớ về cái thời tươi xanh, mạnh mẽ ấy. Lê Minh Khuê cũng thế. Đất nước đã hòa bình và cũng chẳng ai mong đất nước gặp chiến tranh nhưng đối với cô, thực sự đã được sống một thời tuổi trẻ với những người lính, với những điều mông lung, huyền hồ và đầy bí ẩn… Đó cũng là cảm nghĩ của những ai còn giữ trong mình tình yêu đối với quá khứ đau thương, gian khổ mà hào hùng, lẫm liệt của dân tộc mình đấy thôi. Chính vẻ đẹp đó khiến cho tác phẩm sống mãi với thời gian. Ngày nay, khi đọc lại “Những ngôi sao xa xôi”, người đọc cũng không khỏi xao xuyến, bồi hồi trong niềm cảm phục sâu sắc.

Tác phẩm được in lần đầu tiên trong tạp chí “Tác phẩm mới“ (1971) và cả trong tuyển tập “The art of the short story”, do Hoa Kỳ tuyển chọn. Sau này, tác phẩm này được đưa vào giảng dạy trong SGK lớp 9. Đó cũng là một ngạc nhiên lớn đối với nhà văn khi tác phẩm được cả thế giới trân trọng đón nhận.