Phân tích Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI

Phân tích “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”.

I. Mở bài:

– Bài viết “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI” trích từ trang web của Bộ Khoa học và Công nghệ, ngày 9/9/2021. Bài viết đề cập đến những hành trang cần thiết mà người trẻ cần chuẩn bị cho thế kỉ XXI. Qua đó khẳng định sự bất định của thế giới trong tương lai và nhắc nhở người trẻ về việc chuẩn bị những hành trang (tri thức, kĩ năng, thái độ) cho thế kỉ mới.

II. Thân bài:

1. Bối cảnh và lí do người trẻ cần chuẩn bị hành trang cho thế kỉ XXI.

– Bối cảnh: Thế kỉ XXI – thế kỉ toàn cầu hóa sâu rộng, thế giới đã trở nên “phẳng” và “ảo” với mạng Internet và các ứng dụng công nghệ truyền thông. Chúng ta cần nắm vững kiến thức cốt lõi của ngành, kiến thức của các ngành gần, ngành liên quan vì thế giới hiện đại không thể chia tách các ngành, các lĩnh vực, mà chúng tồn tại ràng buộc, lệ thuộc, tương tác với nhau. Thêm nữa, các vấn đề xã hội hiện đại đòi hỏi các giải pháp liên ngành, do vậy kiến thức liên ngành ngày càng trở nên quan trọng. Vì vậy, chúng ta không chỉ nắm vững kiến thức cốt lõi của ngành mà còn hiểu biết về kiến thức của các ngành gần, ngành liên quan.

2. Người trẻ cần chuẩn bị cho bản thân mình những hành trang kiến thức phù hợp với thế kỉ XXI đầy những bất định.

– Thế giới hiện đại cho thấy không thể chia tách các ngành, các lĩnh vực mà chúng tồn tại ràng buộc, lệ thuộc, tương tác với nhau. Người trẻ cần trau dồi không chỉ kiến thức cốt lõi của ngành mà còn cần nắm bắt kiến thức của các ngành gần, các ngành liền quan vì xã hội hiện đại đòi hỏi các giải pháp liên ngành.

– Đối với bất cứ ngành nào, kiến thức cốt lõi của ngành là đương nhiên.

– Bên cạnh kiến thức cốt lõi của ngành, còn cần phải nắm bắt được kiến thức của các ngành gần, các ngành liên quan.

– Ngoài kiến thức chuyên ngành, người trẻ còn cần trang bị khối kiến thức chung mà bất cứ công dân nào của thế kỉ XXI cũng cần phải có.

– Các vấn đề xã hội hiện đại đòi hỏi các giải pháp liên ngành, do vậy kiến thức liên ngành ngày càng trở nên quan trọng.

* Bằng chứng:

– Câu chuyện của giải pháp liên ngành đã được nhắc từ nhiều năm nay trở nên hiển hiện nhất trong đại dịch Covid 19. Trong lúc nước sôi lửa bỏng, chống dịch cấp quốc gia và trên toàn cầu là bài toán không thể giải chỉ bằng các mô hình dịch tễ hay các giải pháp y tế, mà còn đòi hỏi các tính toán về công bằng, an sinh xã hội, về tâm lí xã hội và cách tiếp cận cộng đồng.

– Tổ chức “Partnership for 21 Century skills” gọi tắt là P21 đã khảo sát, xây dựng và ban hành “Khung kĩ năng thế kỉ XXI”.

– Khối các môn học cốt lõi mà sinh viên trong thế kỉ XXI cần có là tiếng mẹ đẻ,… ô nhiễm nguồn nước, phá rừng,…).

→ Làm rõ và cụ thể hoá các thông tin liên quan đến yếu tố môn học cốt lõi và kiến thức chuyên ngành người trẻ cần chuẩn bị; từ đó, tạo sự logic, cụ thể và tăng tính thuyết phục cho đoạn văn.

3. Người trẻ cần chuẩn bị hành trang về kĩ năng.

– Bên cạnh việc trau dồi kiến thức, người trẻ còn cần trau dồi kĩ năng vì tình trang thiếu kĩ năng làm việc ở người trẻ khi tham gia thị trường lao động sau tốt nghiệp đại học là vấn đề của nhiều quốc gia.

– Khung kĩ năng đã đặt ra các khối nội dung kiến thức xã hội khá rộng, đòi hỏi sinh viên phải hiểu biết về môi trường đang sống, và phải có liên kết, gắn bó với môi trường xung quanh.

* Bằng chứng:

– Khung kĩ năng của thế kỉ XXI” là chỉ dẫn giúp thu hẹp khoảng cách giữa việc đào tạo ở đại học với nhu cầu của doanh nghiệp.

– Phần 21 đưa ra ba khối kĩ năng trọng yếu cho sinh viên ở thế kì XXI:

1. Kĩ năng học tập và sáng tạo.
2. Kĩ năng công nghệ, truyền thông và thông tin.
3. Kĩ năng sống và làm việc.

→ Trong số các kĩ năng này, nhóm (2) và (3) là những kĩ năng quan trọng nhất mang đặc trưng thời đại để ứng phó với sự bất định.

4. Người trẻ cần chuẩn bị hành trang về thái độ.

– Thái độ là hành trang không thể thiếu.

– Thái độ mà người trẻ cần có: sẵn sàng, chủ động, có sự chuẩn bị, thay vì hoang mang sợ hãi, nghi hoặc.

– Chúng ta có thể lường trước sự bất định đến từ đâu, chứ không phải chúng ta mù mờ về tương lai và cho rằng tương lai là không thể xác định. Nhận thức như vậy giúp chúng ta có thái độ phù hợp với sự bất định. Đó là sẵn sàng, chủ động, có sự chuẩn bị, thay vì hoang mang, sợ hãi, nghi hoặc để rồi phó mặc hoặc ra quyết định sai lầm.

* Bằng chứng:

– Nếu xem xét các kĩ năng, trong khung kĩ năng của công dân thế kỉ XXI, có thể thấy trong khung kĩ năng của công dân thế kỉ XXI đã ẩn chứa một phần thái độ mà những người trẻ cần có.

5. Nhận xét về giá trị bài viết.

– Văn bản đề cập đến những hành trang cần thiết mà người trẻ cần chuẩn bị cho thế kỉ XXI.

– Luận điểm ngắn gọn, tập trung, sắp xếp theo một trình tự hợp lí. Luận cứ xác đáng, toàn diện, nhận xét sâu sắc. Luận chứng phong phú, cụ thể, xác thực làm tăng sức thuyết phục cho luận đề và tác động trực tiếp đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của người đọc, người nghe.

– Tư tưởng, giá trị của bài văn còn được thể hiện rõ ràng và sâu sắc hơn qua sự kết hợp phương pháp nghị luận chứng minh với các phương pháp, biện pháp khác như giải thích, nêu vấn đề và lật lại vấn đề…

– Mục đích và thái độ của người viết:

+ Mục đích của người viết: Người viết muốn gửi gắm thông điệp tới bộ phận người trẻ hãy không ngừng trau dồi cho mình kiến thức, kĩ năng; không ngừng rèn luyện thái độ của bản thân để một hành trang tốt bước vào thế kỉ XXI – 1 thế kỉ đầy biến động.

+ Thái độ của người viết: Người viết bày tỏ thái độ lo lắng, vội vàng, khẩn trương, thôi thúc các bạn trẻ hãy hành động ngay từ bây giờ vì xã hội đang không ngừng biến chuyển, thay đổi mỗi ngày. Nếu người trẻ chậm bước sẽ bị bỏ lại phía sau.

→ Kiên quyết, mạnh mẽ và dứt khoát khi nói đến những hành trang người trẻ cần chuẩn bị để vào thế kỉ XXI.

III. Kết bài:

– Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan đã đặt ra những vấn đề xung quanh nhân tố con người trong thiên niên kỉ tới rằng những hành trang cần có ở giới trẻ, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Giữa thế kỉ XXI – thế kỉ của sự bất định thì mỗi con người chúng ta cần phải có những thay đổi, những thái độ sao cho phù hợp với sự chuyển biến của xã hội. Con người của xã hội mới đòi hỏi cần có những sự linh hoạt, dễ dàng thích nghi, luôn sẵn sàng trước những chuyển biến của thời thế sao cho không bị bỏ lại với thời đại, với xã hội.

Bài văn tham khảo.

• Mở bài:

Có câu nói rằng: “Thế giới ngày mai thuộc về những người có tầm nhìn hôm nay”. Đúng thật vậy, thế giới của chúng ta thực sự đang là một ngôi nhà chung giữa sự phát triển nhanh chóng của thời đại và khả năng đối mặt của con người. Bài viết “Người trẻ và những hành trang vào thế kỷ XXI” đã đưa ra các hành trang cần thiết mà người trẻ cần trang bị để chuẩn bị cho thế kỷ XXI đầy bất định.

• Thân bài:

Trước hết, tác giả đã nêu lên bối cảnh và thực trạng của thế giới trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ. Sự bất định đã xuất hiện nhiều trong quá trình phát triển của thế giới nhưng trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng, “thế giới đã trở nên “phẳng” và “ảo” với mạng Internet và các ứng dụng công nghệ truyền thông, các sự bất định lan truyền với tốc độ chóng mặt và xảy ra trên quy mô lớn”. Vậy người trẻ cần chuẩn bị gì để có thể ứng phó với thế kỷ XXI đầy bất định?

Đầu tiên, tác giả đề cập đến hành trang tri thức là một điều kiện quan trọng trong thời đại này. Ở đoạn văn này, vấn đề được nhắc đến là vai trò của tri thức và kiến thức chung trong thế kỷ 21. Tác giả cho rằng, ngoài kiến thức chuyên ngành, người trẻ cần phải nắm bắt được kiến thức của các ngành gần, các ngành liên quan để có thể giải quyết các vấn đề đòi hỏi các giải pháp liên ngành. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đại dịch COVID-19, khi các giải pháp không chỉ dựa trên dịch tễ học và y tế, mà còn đòi hỏi tính toán về công bằng, an sinh xã hội và cách tiếp cận cộng đồng.

Bên cạnh đó, tác giả cũng đề cập đến “Khung kĩ năng thế kỉ XXI” của tổ chức “Partnership for 21st Century skills”. Khung này bao gồm các môn học cốt lõi và kiến thức chung mà sinh viên cần phải nắm bắt. Các môn học cốt lõi bao gồm các môn học chuyên ngành nhưng cũng có các môn học khác như Nhân văn, Toán, Kinh tế, Khoa học, Địa lí, Lịch sử và Quản lý nhà nước – Trách nhiệm dân sự. Các kiến thức chung liên ngành bao gồm các vấn đề toàn cầu, tài chính, kinh tế, kinh doanh, vai trò và trách nhiệm dân sự, y tế và sức khỏe, môi trường.

Từ đó, tác giả nhấn mạnh rằng, khối kiến thức này rất quan trọng đối với người trẻ trong kỉ nguyên bất định ở thế kỷ 21, và thông qua các kiến thức này, người trẻ có thể hiểu được môi trường sống của mình, đồng thời có thể tìm ra các giải pháp hiệu quả cho các vấn đề xã hội và môi trường.

Tiếp đến, một điều cần chuẩn bị đó là kĩ năng cần thiết cho sinh viên ở thế kỷ XXI. Tác giả đề cập về thực trạng thiếu kỹ năng làm việc là một vấn đề của nhiều quốc gia, và “Khung kĩ năng thế kỉ XXI” được đưa ra nhằm giúp thu hẹp khoảng cách giữa việc đào tạo ở đại học với nhu cầu của doanh nghiệp. Tác giả tiếp tục trình bày ba khối kĩ năng trọng yếu theo khung kĩ năng của “Partnership for 21st Century skills”. Cụ thể, đó là kĩ năng học tập và sáng tạo, kỹ năng công nghệ, truyền thông và thông tin, và kĩ năng sống và nghề nghiệp. Trong số đó, tác giả nhấn mạnh rằng nhóm kĩ năng công nghệ, truyền thông và thông tin, cùng với nhóm kĩ năng sống và nghề nghiệp là những kĩ năng quan trọng nhất mang đặc trưng thời đại để ứng phó với bất định.

Không chỉ vậy, tác giả liên kết sự bất định đã được phân tích ở trên để giải thích về những thái độ cần có của người trẻ. Chúng ta có thể đoán trước sự bất định từ đầu, chứ không phải cho rằng tương lai là không thể xác định. Nhận thức đó giúp chúng ta có thái độ phù hợp với sự bất định, bao gồm sự sẵn sàng chủ động, có sự chuẩn bị, thay vì hoang mang, sợ hãi, nghỉ hoặc để rồi phó mặc hoặc ra các quyết định sai lầm. Việc có thái độ phù hợp với sự bất định giúp chúng ta chuẩn bị trước và chủ động hơn trong việc ứng phó với những tình huống bất ngờ.

• Kết bài:

“Người trẻ và những hành trang vào thế kỷ XXI” đã trình bày về sự bất định trong thế giới phát triển nhanh chóng của thời đại công nghệ, và nhấn mạnh vai trò của tri thức, kiến thức chung và kỹ năng cần thiết để người trẻ có thể ứng phó với bất định và chuẩn bị cho thế kỷ XXI. Nếu chúng ta muốn cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn, hãy cố gắng tích lũy và tạo ra nhiều giá trị hơn. Hãy bắt đầu ngay từ hôm nay bởi vì việc thay đổi và chuẩn bị cho chính mình sẽ giúp bạn hoàn thiện bản thân và có một cuộc sống hạnh phúc.

Xem thêm: 

• Tuổi trẻ cần chuẩn bị những gì để hội nhập kinh tế thế giới?
• Phân tích văn bản “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới” của Vũ Khoan.