Tóm tắt ngắn gọn nội dung truyện ngắn “Số phận con người” của Sô-lô-khốp.
Truyện lấy bối cảnh cuộc sống nước Nga sau gần một năm thế chiến thứ hai kết thúc. Trên đường đi công tác, tác giả gặp lại lái xe Xô-cô-lốp và một đứa trẻ chừng 5 – 6 tuổi. Anh đã kể cho tác giả về cuộc đời gian truân và bất hạnh của mình.
Khi chiến tranh bùng nổ Anđrây Xô-cô-lốp ra trận để lại quê nhà một vợ và ba con. Chiến tranh được một năm, anh bị thương và bị bắt làm tù binh, hai năm đoạ đày trong các trại tập trung của phát xít Đức, anh bị tra tấn rất dã man. Nhân cơ hội lái xe cho bọn Đức, anh đã trốn thoát về phía Hồng quân. Lúc đó anh cũng nhận được tin vợ và hai con anh ở quê nhà bị bọn Đức sát hại, rồi lại đến con trai duy nhất- một đại uý pháo binh niềm hy vọng cuối cùng của anh cũng hy sinh đúng vào ngày chiến thắng phát xít Đức mùng 9 tháng 5 năm 1945.
Chiến tranh kết thúc, Xô-cô-lốp giải ngũ. Biết đi đâu về đâu? Anh tìm đến sống với hai vợ chồng người đồng chí cùng chiến đấu và xin được lái xe cho một đội vận tải. Thế rồi anh gặp được bé Va-ni-a, bố mẹ bé cũng bị chết trong chiến tranh. Một mình bé bơ vơ sống nhờ hàng giải khát bên đường. Xô-cô-lốp đưa bé về làm con nuôi.
Hai con người côi cút, hai hạt cát bị chiến tranh phũ phàng thổi tới, phiêu bạt khắp nước Nga. Hai cha con sống dựa vào nhau, không may một chuyến rủi ro xảy ra, Xô-cô-lốp bị tước bằng lái, lại phiêu bạt tới Ka-sa-rư để kiếm sống.
Từ nỗi buồn kết lại tác phẩm lại khiến ta nhận ra tầm vóc vĩ đại của đất nước và con người Nga xô viết quả cảm, kiên cường, nhân hậu. Tác phẩm chứa đựng một nội dung sâu sắc về triết học và thẩm mĩ, mang giá trị nhân văn sâu sắc: sức mạnh tinh thần, tình yêu thương có thể cứu vớt con người và nhờ nó, con người có thể vượt qua sự tàn phá, hủy diệt của chiến tranh, xây dựng cuộc sống tự do, yên lành.
