Nghị luận: Vai trò của việc nhận rõ bản thân đối với thanh niên hiện nay

»» Nội dung bài viết:

Nghị luận: Vai trò của việc nhận rõ bản thân đối với thanh niên hiện nay

Mở bài:

Mỗi con người tồn tại với một danh nghĩa nhất định. Sự tồn tại của mỗi cá nhân gắn liền với tên tuổi, quê hương, đất nước và các giá trị khác. Mỗi con người cũng cần xác định một vị trí nhất định trong cuộc sống này. Bởi thế, việc nhận rõ bản thân là rất quan trọng.

Thân bài:

Nhận rõ bản thân là gì?

Nhận rõ bản thân (tự nhận thức) là tự nhìn nhận và đánh giá về khả năng, hành vi, việc làm, điểm mạnh, điểm yếu của mình. Nhận thức khả năng của bản thân bao gồm các mặt sau: khả năng trí tuệ, tư duy, những phẩm chất đạo đức, chiều sâu tâm hồn, năng lực hành động, khả năng giao tiếp, năng khiếu, sức khỏe, sắc đẹp, vị trí xã hội, khả năng tài chính của mình…

Ý nghĩa của việc nhận rõ bản thân:

Hiểu rõ bản thân sẽ giúp ta làm chủ được bản thân. Ta nhận ra điểm mạnh để phát huy, điểm yếu để khắc phục. Hiểu bản thân giúp kiểm soát và lựa chọn hành vi muốn biểu hiện, không sống buông thả, không hành động theo cảm tính, thiếu suy nghĩ. Điều đó giúp hoàn thiện nhân cách của mình.

Hiểu rõ bản thân sẽ giúp ta làm chủ được cuộc đời mình. Nó giúp lựa chọn con đường đi cho tương lai với những công việc yêu thích, phù hợp với năng khiếu và khả năng của mình. Từ đó, ta sẽ làm việc phấn khởi, say mê và có hiệu quả. Sự tự nhận thức giúp ta hiểu mình đang ở đâu, muốn đi đâu để sẵn sàng thay đổi nhằm đến được nơi cần đến. Hiểu rõ bản thân sẽ giúp ta tự tin giải quyết công việc, ứng xử trước mọi tình huống trong cuộc sống.

Hiểu rõ bản thân sẽ giúp ta chủ động được trong các mối quan hệ với người khác sao cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của mình. Đó cũng là nền tảng giúp cho ta hiểu biết về người khác, cách họ cảm nhận về mình để có thái độ và phản hồi hợp tình hợp lí. Từ đó giúp ta nâng cao kĩ năng làm việc đồng đội và sống thân thiện với mọi người.

Thấy hiểu chính mình là khởi đầu của sự thông minh, giúp bộc lộ cá tính, khẳng định phong cách cá nhân. Hiểu rõ bản thân là một niềm hạnh phúc lớn của con người. Vì một trong những nỗi đau lớn nhất của con người là không biết mình là ai. Điều đó thể hiện rõ hơn ở cả những người bị mất trí nhớ.

Cần làm gì để có thể “nhận rõ bản thân”?

Nhận thức bản thân không phải bằng suy nghĩ, cảm nhận và tưởng tượng. Vì điều đó dễ dẫn đến sai lệch. Có khi quá tự tin sẽ trở thành kiêu ngạo. Có khi tự ti quá sẽ không thấy được khả năng mình. Nhận thức bản thân tốt nhất là thông qua thực tiễn, qua học tập, lao động, qua giao tiếp… Sau đấy là một số phương pháp để nhận thức.

Liệt kê các điểm mạnh và điểm yếu của bản thân và đối chiếu với những chuẩn mực của xã hội. Chú ý đến những lĩnh vực nào mình thường thành công và chưa thành công, những hoạt động nào mình say mê để biết được sở thích và năng khiếu của mình.

Chú tâm vào công việc trong cuộc sống hàng ngày sẽ giúp chúng ta tận dụng thời gian hiệu quả hơn và chuẩn bị tinh thần để bước vào những trải nghiệm mới. Việc rèn luyện này dựa trên sự quan sát tâm trí mình và quan sát những cảm nhận xuất hiện trong đó như: suy nghĩ, cảm xúc, mong cầu và sợ hãi khi đối diện với tình huống căng thẳng. Từ đó, biết được khả năng tư duy, cách ứng phó và giao tiếp của mình.

Lắng nghe nhịp đập trái tim và cảm xúc của mình khi đứng trước những cảnh đời bất hạnh, trước những cảnh đẹp, những hành vi đẹp hoặc thô bạo để biết được chiều sâu tâm hồn mình.

Nhờ những người bạn đáng tin tưởng phân tích một cách khách quan về khả năng của mình. Cũng cần chú ý lắng nghe những nhận xét và quan sát những thái độ của người xung quanh để tự biết về mình.

Phải hiểu mình mới tự tin và yêu chính mình. Từ đó mới có tình thương dành cho người khác. Chỉ khi chấp nhận chính mình thì động cơ thúc đẩy, việc đặt mục tiêu, tư duy tích cực,… mới mang lại hiệu quả. Hiểu biết bản thân phải gắn liền với việc điều chỉnh bản thân để thích nghi với những hoàn cảnh khác.

Hiểu biết bản thân cũng gắn kiền với việc tự hoàn thiện bản thân. Đặt ra mục đích và mục tiêu cho bản thân, xác định rõ biện pháp cần thực hiện. Biết tìm sự giúp đỡ ở những người tin cậy. Biết lập bản nội quy cá nhân, phát huy điểm mạnh, khắc phục những hạn chế, điểm yếu. Không được bỏ qua sức khỏe và dáng vẻ bề ngoài của mình.

Luôn tự nhận xét mình trước khi đoán người khác, tự đánh giá các hoạt động của bản thân bằng các câu hỏi: Mình đã làm gì? Mình đã làm như thế nào? Mình làm có đúng không? Hoạt động của mình còn có những hạn chế nào? Phản ứng của mình trước tình huống đó như thế nào? Mình ứng xử như vậy đúng hay sai? Nếu tình huống đó hay hoạt động ấy tài lập mình sẽ làm gì?…

Soi chiếu với những hoạt động và kiến thức của mình với người khác để nhìn nhận và rút ra nhận định về bản thân mình. Nhận thức đúng về bản thân là sự chuẩn bị khôn ngoan và tốt nhất cho sự thành công trong cuộc sống.

Phê phán:

Trong cuộc sống, vẫn còn có nhiều bạn trẻ trong nhận ra nổi bản thân mình. Họ sống dễ dãi, buông thả, không có ý chí phấn đấu và khát vọng làm nên những việc lớn lao, đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội. Họ xem trọng đời sống vật chất, sống thụ hưởng, đánh mất thời gian quý báu của tuổi trẻ. Những người như thế thật đáng chê trách.

Bài học nhận thức:

Không thể nhận rõ bản thân là không thể có cuộc sống ý nghĩa. Tuổi trẻ cần nhạn rõ bản thân mình, xây dựng ước mơ, khát vọng lớn lao, không ngừng nỗ lực vươn tới thành công.

Kết bài:

Nhận rõ bản thân trước hết là để sống đúng nghĩa với những giá trị mình đang có. Nhận rõ bản thân để sống thành công và hạnh phúc. Ai không nhận rõ mình thường dễ thất bại. Cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa nếu mình không biết mình là ai.