Thực hành tiếng Việt:
CHỦ ĐỀ; TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG
Câu 1. Đọc lại văn bản Cốm Vòng và trả lời các câu hỏi sau:
a. Chủ đề xuyên suốt các đoạn, các câu trong văn bản là gì?
b. Trình tự sắp xếp các đoạn, các câu trong văn bản có giúp chủ đề được liền mạch, thông suốt hay không? Tại sao?
Trả lời:
a. Chủ đề xuyên suốt các đoạn, các câu trong văn bản là:
– Giới thiệu về cốm, một thức quà ngon và tinh tế
– Ca ngợi vẻ đẹp, vị ngon, hương thơm và giá trị của cốm
b. Trình tự sắp xếp các đoạn, các câu trong văn bản có giúp chủ đề được liền mạch, thông suốt. Vì:
– Phần 1 (từ đầu đến “sản xuất được cốm quý”): Giới thiệu về đặc sản cốm Vòng và truyền thống làm cốm của người làng Vòng
– Phần 2 (tiếp đến “tinh khiết và thơm tho lạ lùng”): Mô tả nguyên liệu và các công đoạn chế biến công phu để ra được sản phẩm cốm Vòng
– Phần 3 (còn lại): Những suy tư, cảm nhận của tác giả về cốm, từ đó nhấn mạnh sự trân trọng, nâng niu cốm chính là trân trọng nâng niu công sức của đất trời, của con người.
→ Đây là trình tự hợp lý của các ý, thể hiện quan trình tự hợp lí của câu, của đoạn
Câu 2. Theo em, nếu thay đổi trật tự các đoạn trong “Cốm Vòng” thì có ảnh hưởng gì đến nội dung văn bản? Hãy thử thay đổi trật tự theo các cách khác nhau và trao đổi với các bạn ý kiến của mình
Trả lời:
– Theo em, nếu thay đổi trật tự các đoạn trong Cốm Vòng thì: nội dung văn bản sẽ trở nên đứt đoạn, thiếu sự logic và mạch lạc trong cấu trúc của toàn bộ văn bản. Khi đó nội dung văn bản sẽ trở nên thiếu hấp dẫn, sự tinh tế, và không tạo hứng thú cho bạn đọc.
– Thay đổi trật tự theo các cách khác nhau:
+ Cách 1: Giới thiệu cách thưởng thức cốm → Quá trình làm ra cốm → Cách gói cốm
+ Cách 2: Quá trình làm ra cốm → Cách thưởng thức cốm → Cách gói cốm.
+ Cách 3: Cách gói cốm → Thưởng thức cốm → Cách làm ra cốm
Câu 3. Văn bản “Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát” đề cập đến nhiều vấn đề như: hạt dẻ, cốm hạt dẻ, rừng cây mùa thu, du lịch Trùng Khánh, con người ở quê sống lâu và hiền hòa,… Như vậy có phải là văn bản thiếu mạch lạc không? Tại sao?
Trả lời:
Văn bản Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát đề cập đến nhiều vấn đề như: hạt dẻ, cốm hạt dẻ, cây rừng mùa thu, du lịch Trùng Khánh, con người ở quê sống lâu và hiền hòa,…
– Theo em, văn bản như vậy không phải thiếu đi tính mạch lạc vì:
+ Các câu, các đoạn trong văn bản đều tập trung hướng tới chủ đề vẻ đẹp của Trùng Khánh gồm rất nhiều khía cạnh khác nhau. Nhưng vẫn khai thác đi sâu vào vẻ đẹp của dẻ Trùng Khánh.
+ Các phần, các đoạn được tiếp nối theo một trình tự rõ ràng
Câu 4. Xác định các từ ngữ địa phương theo vùng miền bằng cách đánh dấu chéo (X) vào ô phù hợp
Trả lời: