Đọc hiểu kiến thức văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hòa bình” (Mác-két)
Đề bài 1:
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Không những đi ngược lại lí trí con người mà còn đi ngược lại cả lí trí tự nhiên nữa. Từ khi mới nhen nhúm sự sống trên trái đất đã phải trải qua 380 triệu năm con bướm mới bay được, rồi 180 triệu năm nữa bông hồng mới nở, chỉ để làm đẹp mà thôi. Cũng đã phải trải qua bốn kỉ địa chất con người mới hát hay được hơn chim và mới chết vì yêu. Trong thời đại hoàng kim này của khoa học, trí tuệ con người chẳng có gì để tự hào vì đã phát minh ra một biện pháp chỉ cần bấm nút một cái là đưa cả quá trình vĩ đại và tốn kém đó của hàng bao nhiêu triệu năm trở lại điểm xuất phát của nó”
(Trích “ Đấu tranh cho một thế giới hòa bình”-G.Mác – két)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên là gì?
Câu 2. Em hiểu như thế nào về lí trí của tự nhiên?
Câu 3. Các dẫn chứng mà tác giả đưa ra có tác dụng gì? Từ đó em hiểu được thái độ nào của tác giả?
Câu 4. Dựng một đoạn văn khoảng 10 dòng bày tỏ suy nghĩ của em về vấn đề bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh sau khi học xong văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hoà bình” của nhà văn G.Mác-Két.
* Hướng dẫn trả lời:
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn là nghị luận.
Câu 2. Lí trí của tự nhiên là quy luật của thiên nhiên, tự nhiên, logic tất yếu của tự nhiên.
Câu 3. Tác dụng của các dẫn chứng giúp chúng ta hiểu được:
– Sự sống hiện nay trên trái đất là kết quả của quá trình tiến hoá lâu dài của tự nhiên.
– Chiến tranh hạt nhân phản lại quá trình tiến hoá của tự nhiên, gây đau thương cho sự sống trên trái đất.
– Thái độ của tác giả (lên án, phản đối chiến tranh hạt nhân).
Câu 4. Đoạn văn đảm bảo được nội dung như sau:
– Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ toàn thể loài người và sự sống trên trái đất.
– Cuộc chạy đua vũ trang vô cùng tốn kém đã cướp đi của thế giới nhiều điều kiện để phát triển, để loại trừ nạn đói, thất học và khắc phục nhiều bệnh tật cho hàng triệu con người.
– Lên án phê phán chiến tranh hạt nhân.
– Đấu tranh cho hoà bình là nhiệm vụ thiết thân và cấp bách cho toàn thể loài người.
Đề bài 2:
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Không những đi ngược lại lí trí con người mà còn đi ngược lại cả lí trí tự nhiên nữa… từ khi mới nhen nhóm sự sống trên trái đất, đã phải trải qua 380 triệu năm con bướm mới bay được, rồi 180 triệu năm nữa bông hồng mới nở, chỉ để làm đẹp mà thôi. Cũng đã phải trải qua bốn kỉ địa chất, con người mới hát được hay hơn chim và mới chết vì yêu. Trong thời đại hoàng kim này của nhà khoa học, trí tuệ con người chẳng có gì để tự hào vì đã phát minh ra một biện pháp, chỉ cần bấm nút một cái là đưa cả quá trình vĩ đại và tốn kém đó của hàng bao nhiêu triệu năm trở lại điểm xuất phát của nó.”
(“Đấu tranh cho một thế giới hòa bình” của G.G. Mác-két)
Câu 1. Nêu phương thức biểu đạt chính của đoạn văn?
Câu 2. Nêu nội dung của đoạn văn trên.
Câu 3. Theo tác giả tại sao chiến tranh hạt nhân “ không những đi ngược lại lí trí con người mà còn đi ngược lại cả lí trí tự nhiên nữa.
Câu 4. Từ đoạn văn trên nêu suy nghĩ của em về việc chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình thế giới.
* Hướng dẫn trả lời:
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn là nghị luân.
Câu 2: Nội dung của đoạn là nêu lên hậu quả của chiến tranh hạt nhân: Chiến tranh hạt nhân chẳng những đi ngược lại lí trí của con người mà còn phản lại sự tiến hóa của tự nhiên.
Câu 3: Tác giả đã đưa ra những chứng cứ từ khoa học địa chất và cổ sinh học về nguồn gốc và sự tiến hóa của sự sống trên trái đất. Tất cả cho thấy, sự sống ngày nay trên trái đất và con người là kết quả của một quá trình tiến hóa hết sức lâu dài của tự nhiên, một quá trình được tính bằng hàng triệu năm “ Từ khi mới nhen nhóm sự sống trên trái đất, đã phải trải qua 380 triệu năm con bướm mới bay được, rồi 180 triệu năm nữa bông hồng mới nở, chỉ để làm đẹp mà thôi”.
– Từ đó dẫn đến một nhận thức rõ ràng về tính chất phản tiến hóa, phản tự nhiên của chiến tranh hạt nhân: Nếu nổ ra, nó sẽ đẩy lùi sự tiến hóa trở về điểm xuất phát ban đầu, tiêu hủy mọi thành quả của quá trình tiến hóa sự sống trong tự nhiên.
Câu 4: Nêu suy nghĩ của em về việc chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình thế giới.
– Giải thích: “Chiến tranh”, “hòa bình”.
+ Chiến tranh: Là một hiện tượng chính trị có tính chất lịch sử, sự tiếp tục của chính trị bằng bạo lực giữa các tập đoàn xã hội trong một nước hoặc giữa các nước hay liên minh các nước với nhau.
+ Hòa bình: Là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng, hợp tác giữa các quốc gia, dân tộc, giữa con người với con người, là khát vọng của từng nhân loại.
+ Bảo vệ hòa bình: Là giữ gìn cuộc sống, xã hội hòa bình, dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo và quốc gia, không để xảy ra chiến tranh hay xung đột vũ trang.
+ Tại sao phải chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình: Vì hậu quả của chiến tranh vô cùng khủng khiếp( HS đưa dẫn chứng về hậu quả của chiến tranh trên thế giới cũng như ở Việt Nam để lí giải).
– Phê phán những kẻ có âm mưu bành trướng, xâm lược, khủng bố.
– Những việc làm để chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình thế giới.
+ Nhân dân tiến bộ toàn thế giới đã tiến hành như: Mít tinh, biểu tình… phản đối chiến tranh xâm lược.
+ Tích cực tham gia vào sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình và công lí trên thế giới như: xây dựng mối quan hệ tôn trọng, bình đẳng, thân thiện giữa con người với con người, thiết lập quan hệ hiểu biết, hữu nghị, hợp tác giữa các dân tộc và quốc gia trên thế giới, tôn trọng hòa nhã, đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, phản đối khủng bố tôn trọng nền văn hóa của các dân tộc..
