Nghệ thuật miêu tả nhân vật trong Truyện Kiều qua các đoạn trích đã học
1. Hình ảnh các nhân vật:
Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du đã rất tài tình trong việc khắc hoạ nhân vật. Nhưng tác giả không chỉ dừng lại ở dáng vẻ bề ngoài, với ông, tả ngoại hình là để giúp cho người đọc hình dung rõ hơn bản chất, tính cách bên trong của nhân vật
* Nhân vật Thuý Vân : Vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu, sang trọng, tươi tắn. Vẻ đẹp như báo trước số phận yên ổn, may mắn của nàng .
* Nhân vật Thuý Kiều : Vẻ đẹp “sắc sảo, mặn mà” không chỉ đẹp mà Kiều còn có tài : tài làm thơ, tài vẽ tranh, tài ca hát, tài đánh đàn, tài nào cũng đến mức điêu luyện, thành “nghề”. Ngoài vẻ đẹp hình thức của thiếu nữ “ nghiêng nước, nghiêng thành”, nàng là một người đa cảm, mang vẻ đẹp nội tâm sâu sắc, phong phú : dám hy sinh mối tình riêng tư đẹp đẽ của mình để cứu nạn cho cả gia đình, chung tình với Kim Trọng, luôn vươn lên vượt qua hoản cảnh để hướng thiện; mặc dù thân phận bị đày đoạ, nhưng phẩm hạnh và sắc đẹp của nàng đã khiến cho Từ Hải say mê “ Tấm lòng nhi nữ cũng siêu anh hùng”.
* Nhân vật Mã Giám Sinh: Hiện thân của một nho sĩ giả danh ( mập mờ về tên họ, dối trá trong cách xưng danh “Mã Giám Sinh”, tung tích không rõ ràng Lâm Tri hay Lâm Thanh …); một kẻ lưu manh ( đi với đầy tớ thì ồn ào, láo nháo, vào nhà thì xấc xược vô lễ “ghế trên ngồi tót sỗ sàng”…), và điều quan trọng nhất: y là gã buôn người ( Đi hỏi vợ, lấy vợ mà như là đi mua bán: cò kè, đắn đo, chi li, “ cân sắc, cân tài” ), lạnh lùng, vô cảm trước nỗi đau của người khác “ép cung cầm nguyệt thử bài qua thơ”
2. Nghệ thuật miêu tả nhân vật của Nguyễn Du.
– Nguyễn Du sử dụng bút pháp ước lệ trong thơ cổ, kết hợp với việc chọn lọc chi tiết trong miêu tả, tả thực nên mỗi nhân vật đều có gương mặt riêng, hết sức sinh động.
– Hoàn cảnh xuất hiện của nhân vật, kết hợp miêu tả ngoại hình với miêu tả hành vi và ngôn ngữ để bộc lộ rõ hơn về nhân vật. đặc biệt thành công trong việc miêu tả, phân tích tâm lý nhân vật, chính những phân tích đó giúp người đọc hình dung rõ hơn về nhân vật .
– Trong khi miêu tả nhân vật ngoài những nhận xét trực tiếp, Nguyễn Du còn dự báo số phận nhân vật ngay trong ngôn ngữ miêu tả và trong cách miêu tả:
+ Thuý Vân: Vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu, sang trọng, tươi tắn. Vẻ đẹp như báo trước số phận yên ổn, may mắn của nàng.
+ Thuý Kiều : Vẻ đẹp “sắc sảo, mặn mà” vẻ đẹp và tài năng của nàng dường như đố kỵ với cả thiên nhiên, tạo hoá, đố kỵ với cả đất trời làm cho : “Hoa ghen vì thua thắm, liễu hờn vì kém xanh”. Nó như báo trước một điều không may mắn.
– Cách miêu tả của Nguyễn Du cũng rất linh hoạt, biến hoá, đa dạng tạo nên được hàng loạt những nhân vật sống động trở thành điển hình của cuộc sống, đi vào đời sống : đẹp như Kiều, ngang tàng như Từ Hải, ghen như Hoạn Thư, tráo trở như Sở Khanh….
