Ý nghĩa của các biểu tượng trong đoạn trích ” Ông già và biển cả” của Hê- minh – uê
Ông lão Santiago: (Sant – ông thánh → gợi liên tưởng đến chúa Giesu : tay chân trầy xước, rướm máu, lúc thuyền lên bờ ông lão tháo cột buồm nặng nhọc vác trên vai giống biểu tượng chúa trên thánh giá): Ông lão là biểu tượng của con người phi thường chống lại định mệnh. Khi không một ai trong làng chài, trừ cậu bé Mondoli, tin rằng ông lão sẽ bắt được một con cá lớn thì chuyến ra khơi cuối cùng của ông lão đã chứng minh điều ngược lại. ⇒ Nhân vật ông lão là một biểu tượng về con người, một kiểu người anh hùng dũng cảm đấu tranh, luôn theo đuổi một khát vọng, nhưng cũng tỉnh táo ý thức được giới hạn của mình.
Con cá kiếm : tượng trưng cho những khó khăn , thử thách của con người, của tự nhiên. Nó là thành quả lao động của con người, là khát vọng lí tưởng của con người, đồng thời là biểu tượng của cái đẹp.
Đàn cá mập: tượng trưng cho những khó khăn, thử thách ngáng trở con đường vươn đến lí tưởng của con người. Nó là biểu tượng của cái xấu, cái tồi tệ, cái đáng lên án. Bọn tư sản chỉ biết cướp bóc không thành quả lao động của người lao động nghèo.
Biển cả: Một môi trường đầy khó khăn, thử thách. Biển là mẹ thiên nhiên kì vĩ, chứa đựng những khát vọng lớn lao của con người.
Đồng thời, đây cũng là sáng tác tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Hê-minh-uê theo nguyên lí tảng bằng trôi. Những gì chúng ta nhìn thấy trong đoạn trích chỉ là một phần của tảng bằng, phần còn lại bị chìm sâu xuống tạo thành những khoảng trống văn học để người đọc có thể tìm tòi, phát hiện.
Phần nổi của tàng băng chính là cuộc ra khơi trong 84 ngày đêm của ông lão Santiago và cuộc vật lộn không ngừng nghỉ với con cá kiếm khổng lồ. Và cuối cùng ông lão cũng săn được con cá và trở về đất liền nhưng đàn cá mập đã xẻ thịt con cá nên Santiago chỉ mang về được một bộ xương mà thôi.
Phần chìm của tảng băng có thể hiểu là: Ông lão là hình ảnh người lao động có khát vọng đẹp. Biển cả là khung cảnh kì vĩ tương ứng với môi trường hoạt động sáng tạo của con người. Con cá kiếm không chỉ là con mồi mà còn là biểu tượng cho ước mơ, lí tưởng của con người. Cuộc đi câu là hành trình theo đuổi một khát vọng to lớn vượt ra ngoài giới hạn của con người. Cuộc đời của con người là cuộc hành trình miệt mài đi tìm kiếm khát vọng và không bao giờ tới được với cái đích của mình: như ông lão đã câu được con cá kiếm khổng lồ song ông chỉ mang về được một bộ xương mà thôi.
Thứ có giá trị với người này, lại là thứ vô giá trị với người khác: con cá kiếm với với Santiago là thành quả cho cuộc chiến không cân sức với thiên nhiên, nhưng với những du khách thì đó chỉ là một bộ xương cá, không có giá trị. Cuộc chiến giữa ông già và con cá kiếm là cuộc chiến sinh tồn giữa con người với thiên nhiên rộng lớn, là cuộc chinh phục tự nhiên.
Ông lão và con cá đều là biểu tượng của cái đẹp: Ông lão là con người đẹp (với ý chí, nghị lực và suy nghĩ về con cá). Con con cá là hiện thân cho vẻ đẹp kì vĩ của thiên nhiên.
