Cách viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ đạt điểm cao.
Đề văn nghị luận xã hội thường tập trung vào các vấn đề xã hội, có tác động trực tiếp đến cuộc sống và nhận thức của con người.
Đề tài nghị luận xã hội rất phong phú và thường được đề cập qua những vấn đề nóng bỏng của xã hội, một ý kiến, nhận định, thành ngữ; tục ngữ; ca dao; danh ngôn…
1. Nghị luận về tư tưởng đạo lí
– Đề bài thường trích một câu trong đọc hiểu để yêu cầu thí sinh bày tỏ ý kiến, bàn luận. Cũng có những đề bài không trích dẫn văn bản mà trực tiếp nên vấn đề cần nghị luận. Để nắm vững phần này, HS nên ôn tập theo chủ đề. Các vấn đề từ câu nói thường yêu cầu bàn luận như:
+ Nhận thức: lí tưởng, khát vọng, niềm đam mê, mục đích sống…
+ Phẩm chất: lòng yêu nước, tính trung thực, lòng dũng cảm, sự khiêm tốn, sự tự học, lòng ham hiểu biết, sự cầu thị…
+ Quan hệ gia đình: tình mẫu tử, tình anh em…
+ Quan hệ xã hội: tình bạn, tình thầy trò, tình đồng bào…
+ Cách ứng xử của mọi người trong cuộc sống: lòng nhân ái, thái độ hòa nhã, sự vị tha…
+ Các tư tưởng lệch lạc, tiêu cực: ích kỉ, thực dụng, dối trá, hèn nhát…
* Cấu trúc chung của đoạn văn:
- Mở đoạn: (khoảng 2 dòng)
– Dẫn dắt vào vấn đề
– Trích dẫn câu nói.
- Thân đoạn:
– Bước 1: Giải thích ý nghĩa câu nói/ vấn đề.
Yêu cầu: Chỉ giải thích những từ ngữ, hình ảnh còn ẩn ý hoặc chưa rõ nghĩa: giải thích từ ngữ, hình ảnh ẩn ý trước rồi mới khái quát ý nghĩa của cả câu nói. Nên dựa vào nôi dung phần Đọc hiểu để giải thích ý nghĩa, tránh suy diễn tùy tiện. Bởi vì có những câu nói khi đứng độc lập thì nó có ý nghĩa khác so với nghĩa trong văn cảnh. Nếu đề bài không trích dẫn câu nói thì chỉ cần giải thích ngắn gọn khái niệm/ vấn đề cần bàn luận.
– Bước 2: Phân tích, nêu quan điểm của cá nhân (thấy đúng, sai hay cả đúng cả sai).
Lý giải quan điểm đó (Vì sao đúng? Vì sao sai?)
Yêu cầu:
+ Phân tách các vế của câu nói để xem xét cặn kẽ, thấu đáo.
+ Khi bàn luận, cần có căn cứ khách quan.
– Bước 3: Minh chứng bằng các dẫn chứng, ví dụ cụ thể (Biểu hiện như thế nào?)
Yêu cầu: Dẫn chứng phải tiêu biểu, hợp lí, phục vụ cho việc bàn luận. Nên kết hợp dẫn chứng lịch sử – hiện tại, trong nước – ngoài nước, người nổi tiếng – người bình thường… sao cho phong phú và có sức thuyết phục.
* Có 4 cách nêu dẫn chứng:
+ Cách 1: nêu số liệu (Ví dụ: số liệu về người mắc ung thư do thực phẩm bẩn).
+ Cách 2: nêu hiện tượng hiển nhiên, không thể chối cãi (Ví dụ: thủng tầng ô-zôn khiến bầu khí quyển bị ảnh hưởng)
+ Cách 3: nêu tấm gương điển hình, nổi tiếng (Ví dụ: Walt Disney, Bill Gate…)
+ Cách 4: nêu lời nói của một người nổi tiếng (Ví dụ: Nhà văn Mark Twain từng nói: “Không có gì buồn hơn tiếng thở dài của người còn trẻ mà đã bi quan”.
– Bước 4: Luận bàn mở rộng vấn đề: Phê phán điểm hạn chế, phân tích mặt tích cực.
– Bước 5: Áp dụng tư tưởng đạo lí vào trong thực tế: Nêu bài học nhận thức và hành động (Cần phải làm gì?)
Yêu cầu: Bài học phải được rút ra từ chính tư tưởng, đạo lí mà đề bài yêu cầu bàn luận. Bài học cần chân thành, giản dị, hướng tới tuổi trẻ, không sáo rỗng, hình thức. Nên rút ra hai bài học, một bài học về nhận thức, một bài học về hành động.
- Kết đoạn: Đưa ra một thông điệp hay một lời khuyên cho mọi người.
* Lưu ý : Có những dạng “đề nổi” , xác định rõ phạm vi nội dung bài viết. Các em cần xác định rõ đâu là luận điểm chính, đâu là luận điểm phụ, không phải tất cả các bước đều triển khai dung lượng như nha
2. Cách viết một đoạn văn nghị luận 200 chữ:
- Bước 1: Xác định vấn đề cần nghị luận.
- Bước 2: Xây dựng cấu trúc đoạn văn với 4 luận điểm chính:
- Giải thích vấn đề (thuật ngữ, quan điểm,…). Nêu ý nghĩa.
- Phân tích vấn đề (các khía cạnh biểu hiện)
- Bàn luận vấn đề (mặt đúng, mặt sai, những tác động,…)
- Phê phán và rút ra bài học (biểu hiện lệch lạc, sai trái và bài học nhận thức).
- Bước 3: Dùng lí lẽ để trình bày rõ ràng, dẫn chứng cụ thể, lập luận sâu sắc, thuyết phục.
* Lưu ý:
– Đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ ngắn gọn, vừa vặn hoặc có thể hơn 200 chữ, đáp ứng yêu cầu đề bài là cách thức tối ưu để viết ngắn gọn mà vẫn đủ ý, không lặp ý, bố cục rõ ràng, tách bạch các thao tác lập luận.
– Tránh lối viết lan man, dài dòng, dẫn chứng mơ hồ hoặc sai vấn đề. Đảm bảo cấu trúc bài văn.
– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục. Lựa chọn từ ngữ sắc sảo, giàu tính lập luận. Dẫn chứng ít nhưng tiêu biểu.
