Dàn bài Cảm nhận vẻ đẹp nhân vật Phương Định trong truyện Những ngôi sao xa xôi

»» Nội dung bài viết:

Cảm nhận nhân vật Phương Định trong truyện Những ngôi sao xa xôi.

I. Mở bài :

– Lê Minh Khuê là cây bút nữ chuyên về truyện ngắn. Trong những năm chiến tranh, truyện của Lê Minh Khuê viết về cuộc sống chiến đầu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn. “Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê nhà văn nữ chuyên viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ nơi tuyến đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ.

– Phương Định, một nữ thanh niên dũng cảm, là hình tượng tiêu biểu của thế hệ trẻ thời kì kháng chiến chống Mỹ.

II. Thân bài :

1. Nêu khái quát chung:

– Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” sáng tác vào năm 1971 trong thời kì kháng chiến chống Mỹ vô cùng gian khổ, ác liệt.

– Truyện viết về cuộc sống, chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.

– Nêu rõ thực tế, thanh niên miền Bắc lúc bấy giờ khí thế sôi nổi vì miền Nam “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước- Mà lòng phơi phới dậy tương lai”.

– Phương Định là nhân vật chính xưng tôi kể chuyện, cô cũng là người có nét đẹp tiêu biểu của thế hệ trẻ anh hùng nhưng cũng mang những nét đẹp riêng của con người đời thường.

2. Cảm nhận vẻ đẹp nhân vật Phương Định:

– Vẻ đẹp của Phương Định thể hiện qua lý tưởng cách mạng, lòng yêu nước thiết tha (từ biệt gia đình, quê hương để vào chiến trường, bất chấp mọi gian khổ, hiểm nguy).

– Phẩm chất của thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mỹ ngời sáng trong cô: dũng cảm, gan dạ, kiên cường:

+ Cô vào chiến trường ba năm, sống ở cao điểm giữa vùng trọng tuyến trên tuyến đường Trường Sơn.

+ Công việc nguy hiểm: chạy trên cao điểm ban ngày, hết trận bom phải ra đo hố bom, đếm bom chưa nỏ và nếu cần thì phá bom.

– Vẻ đẹp của tinh thần lạc quan thể hiện rõ qua cái nhìn của Phương Định về công việc, chiến tranh và cái chết:

+ Công việc: công việc phá bom nguy hiểm nhưng cô xem là bình thường, một công việc quen thuộc hàng ngày.

+ Chiến tranh: nơi thử thách lòng dũng cảm.

+ Cái chết: Đối mặt với hiểm nguy, cô cũng nghĩ đến cái chết nhưng là “một cái chết mờ nhạt không cụ thể” quan trọng là “liệu mìn có nổ, bom có nổ không?”. Cô đã đặt công việc lên trên cả tính mạng của mình.

– Có tinh thần trách nhiệm với công việc: nhận nhiệm vụ phá bom nguy hiểm như một việc làm quen thuộc hàng ngày, hành động chuẩn xác, thuần thục.

→ Sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện tâm hồn nhạy cảm yếu đuối của cô trở nên bản lĩnh kiên cường của người anh hùng cách mạng.

– Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, mơ mộng:

+ Phương Định nhạy cảm, mơ mộng, hay lãng mạn: có thời học sinh hồn nhiên vô tư, hay nhớ tới những kỉ niệm tuổi thơ, luôn tìm được điều thú vị trong cuộc sống, công việc.

+ Hồn nhiên, yêu đời: thích hát,say sưa tận hưởng cơn mưa đá một cách hồn nhiên.

+ Giàu tình cảm: luôn nhớ về quê hương, yêu quý, gắn bó với đồng đội.

3. Nghệ thuật xây dựng nhân vật.

– Nhân vật được xây dựng qua điểm nhìn, ngôn ngữ, nghệ thuật miêu tả tâm lý và tính cách nhân vật sâu sắc.

+ Ngôn ngữ trần thuật phù hợp, ngôn ngữ nhân vật trẻ trung, tự nhiên, giàu nữ tính.

+ Thế giới tâm hồn phong phú, trong sáng.

4. Suy nghĩ về thế hệ trẻ thời chống Mỹ.

– Là thế hệ chịu nhiều đau thương, gian khổ, hy sinh.

– Là thế hệ anh hùng sẵn sàng ra đi không tiếc thân mình.

– Thế hệ trẻ trung: trẻ tuổi, giàu nhiệt huyết, yêu cuộc đời.

III. Kết bài :

– Tác giả xây dựng hình ảnh nhân vật Phương Định chân thực, sinh động, đẹp cả trong lý tưởng ý chí lẫn tình cảm, phẩm chất.

– Người đọc cùng lúc thấy được phẩm chất anh hùng và thế giới nội tâm phong phú của Phương Định.

– Là hình ảnh tiêu biểu của thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ.

Dàn bài 2:

I. Mở bài:

– Tác giả: Lê Minh Khuê (1946), quê ở Thanh Hóa, gia nhập thanh niên xung phong và bắt đầu viết đầu những năm 70. Là cây bút nữa chuyên về truyện ngắn.

– Tác Phẩm: Những ngôi sao xa xôi, là một trong những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê, được viết vào năm 1971.

– Nhân vật: Phương Định có ngoại hình đẹp chuẩn, tính cách cứng cỏi, dũng cảm, hiếu kì, tâm hồn nhạy cảm.

II. Thân bài:

1. Vẻ đẹp hình thức:

– Phương Định, con gái Hà Nội “hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”.

– Đôi mắt Định được các anh lái xe bảo là “có cái nhìn sao mà xa xăm”. Nhiều pháo thủ và lái xe hay “hỏi thăm” hoặc “viết những bức thư dài gửi đường dây” cho Định.

– Cô có vẻ kiêu kì, làm “điệu” khi tiếp xúc với một anh bộ đội “tài giỏi” nào đấy, nhưng trong suy nghĩ của cô thì “những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thương nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ”.

– Ngoại hình của Phương Định chứng mình cho tâm hồn trong sáng

2. Vẻ đẹp tính cách và tâm hồn.

– Phương Định chính là ngôi sao sáng mang vẻ đẹp của thế hệ trẻ không tiếc nuối Tuổi Thanh Xuân, cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ tổ quốc.

– Phương Định có một trái chân thành với tình yêu thương nồng độ nồng ấm.

+ Với chị Thao cô xem như là một người chị cả hiểu và đồng cảm sâu sắc với những sở thích và tâm trạng của chị Thao.

+ Với Nho cô Xem nho như đứa em gái bé bỏng và chăm sóc nho rất chu đáo cô có những nhận xét tốt để hiện cảm về nho

+ Khi bom nổ cô lại nghĩ đến các anh bộ đội và lo lắng. Tình yêu thương gắn bó giữa những người đồng đội là một tình cảm đẹp.

+ Phương Định vẫn giữ được sự hồn nhiên trong sáng của một người con gái thủ đô. Ý thức được vẻ đẹp của mình, cô rất tự tin và duyên dáng.

+ Giữa những khoảng lặng của chiến tranh, cô vẫn để mình chìm vào trong ký ức tươi đẹp của những ngày thanh bình ở thủ đô.

+ Một cơn mưa đá rơi xuống làm Phương Định như hóa thành trẻ con. niềm vui trong cô vỡ òa, say sưa bung nở, đầy tràn.

+ Nhặt những mảnh mưa đá, cô bỗng ngơ ngác khi nhìn nó tan thẫn thờ tiếc nuối và nỗi nhớ dạt dào ùa về.

– Phương Định rất lạc quan, trẻ trung yêu đời.

+Tiếng Bom nổ vẫn rền vang mỗi ngày không làm tâm hồn cô khô cứng đi mà từ nơi đó “tiếng hát át tiếng bom”.

+ Cô thích nhiều bài hát ….Tiếng hát yêu đời đó chính là “niềm hạnh phúc hiện hình từ những hy sinh gian khổ” (Nguyễn Khải)

3. Vẻ đẹp lý tưởng.

– Tình yêu nước thiên liêng, hết mình đói với công việc, đất nước:

+ Tuy nhiệt độ ngoài trời trên 30^oC , Phương Định vẫn băng băng chạy dưới mưa bom bão đạn làm nhiệm vụ.

+ Điều kiện sống khó khăn, khắc nghiệt: đất bọc khói, không khí bàng hoàn, máy bay ầm ĩ, xung quanh toàn bom.

+ Chị chạy giữa mưa bom, bão đạn để gỡ bom, góp công cho đất nước

– Lòng dũng cảm, kiên cường:

+ Tuy sợ hãi nhưng vẫn quyết tâm làm công việc nguy hiểm nhất là lúc tiếng xẻng chạm vào quả bom( một tiếng động sắc bén, gai người, cứa vào da thịt tôi)

→ Qua nhân vật Phương Định, ta thấy được lý tưởng sống ca đẹp của lớp thanh niên VN trong thời kì khống chiến chống Mỹ. Họ sẵn sàng hy sinh mình vì tổ quốc, có lòng dũng cảm đáng ngưỡng mộ.

Đánh giá nghệ thuật:

– Nghệ thuật xây dựng nhân vật của tác giả: truyện được trần thuật qua lời Phương Định để cô bọc lộ cảm xúc đời sống nội tâm với nhiều cảm xúc, ấn tượng, hồi tưởng của nhân vật và làm cho câu chuyện gần gũi, bình dị và đời thường hơn.

– Nghệ thuật miêu tả tâm lý và ngôn ngữ nhân vật: tâm lý được miêu tả rất cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoáng qua trong giây lát. Hệ thống ngôn ngữ, lời trần thuật và lời đối thoại tự nhiên dậm chất trẻ trung phù hợp với nhân vật về tác phẩm

– Giọng điệu và ngôn ngữ :tự nhiên, gần với khẩu ngữ, trẻ trung và có chất nữ tính.

– Lời kể: dùng những câu ngắn gọn, nhịp nhanh, tạo được không khí khẩn trương trong hoàn cảnh chiến trường. Ở những đoạn hồi tưởng, nhịp kể chậm lại, làm gợi nhớ kỉ niệm của tuổi niên thiếu hồn nhiên, vô tư và không khí hòa bình trước chiến tranh

III. Kết bài: