Dàn ý: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”
I. Mở bài:
– Nguyễn Thành Long là cây bút chuyên viết truyện ngắn và bút kí, có đóng góp quan trọng đối với nền văn học kháng chiến chống pháp và chống Mĩ cứu nước.
– Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” lấy cảm hứng từ chuyến đi thực tế ở Lào Cai và nhân vật anh thanh niên đang làm nhiệm vụ khí tượng chính là hình ảnh trung tâm, ca ngợi những đóng góp thầm lặng của những người lao động trong công cuộc xây dựng đất nước.
– Anh thanh niên là nhân vật chính của tác phẩm. Ở anh có những phẩm chất vô cùng dáng quý, là hình ảnh tiêu biểu của con người lao động mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.
II. Thân bài:
1. Giới thiệu tình huống truyện:
– Cuộc gặp gỡ giữa anh thanh niên làm việc ở một mình trên trạm khí tượng với bác lái xe, ông kĩ sư và cô họa sĩ trên chuyến xe lên Sa Pa.
– Tình huống truyện đặc sắc, tạo điều kiện bộc lộ tư tưởng, quan điểm của tác giả khi ngợi ca con người lao động.
2. Phân tích nhân vật anh thanh niên:
a. Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên:
+ Làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 m, quanh năm sống với hoa cỏ.
+ Công việc của anh: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dựa vào công việc dự báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu.
+ Công việc đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác cũng như tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm đi ốp dù trời mưa tuyết, giá lạnh).
+ Điều gian khổ nhất chính là vượt qua nỗi cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng chỉ sống trên đỉnh núi một mình.
b. Những nét đẹp đáng quý trong cách sống, suy nghĩ, hành động và trong đối xử với mọi người của anh thanh niên:
1. Vượt lên hoàn cảnh sống và làm việc khắc nghiệt, anh thanh niên có những suy nghĩ rất đẹp:
+ Với công việc khắc nghiệt gian khổ, anh luôn yêu và mong muốn được làm việc ở điều kiện lý tưởng (đỉnh cao 3000 m)
+ Anh có những suy nghĩ đúng đắn, sâu sắc về cuộc sống con người: “khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”.
+ Anh thấu hiểu nỗi vất vả của đồng nghiệp làm việc nơi núi cao, xem họ là những mẫu mực để anh không ngừng nõ lực.
+ Quan niệm về hạnh phúc của anh thật đơn giản và tốt đẹp: sống và làm việc vì đất nước.
+ Mặc dù chỉ có một mình không ai giám sát nhưng anh luôn tự giác hoàn thành nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm đúng giờ ốp dù mưa gió thế nào anh cũng trở dậy ra ngoài trời làm việc một cách đều đặn và chính xác 4 lần trong một ngày)
2. Anh thanh niên có phong cách sống cao đẹp:
+ Anh có nếp sống đẹp khi tự sắp xếp công việc, cuộc sống của mình ở trạm một cách ngăn nắp, văn minh: có vườn rau xanh, có đàn gà đẻ trứng, có vườn hoa rực.
+ Đó là sự cởi mở chân thành với khách, quý trọng tình cảm của mọi người.
+ Anh còn là người khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc của mình có những đóng góp chỉ là nhỏ bé.
→ Chỉ bằng những chi tiết và chỉ xuất hiện trong một khoảnh khắc của truyện, tác giả phác họa được chân dung nhân vật chính với vẻ đẹp tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa công việc.
3. Anh thanh niên là hình ảnh tiêu biểu của con người lao động mới, hăng say làm việc dựng xây đất nước.
+ Anh thanh niên là đại diện chung cho những người lao động nhiệt huyết, sống đẹp, cống hiến vì Tổ quốc một cách thầm lặng, vô tư.
+ Những con người khiêm tốn, giản dị, trung thực, âm thầm thực hiện công việc nhiệm vụ được giao.
III. Kết bài :
– Nêu cảm nhận hình tượng anh thanh niên:chỉ bằng một số chi tiết và anh thanh niên chỉ xuất hiện trong khoảnh khắc của truyện, nhưng tác giả đã phác hoạ được chân dung nhân vật chính với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa của công việc.
– Anh thanh niên là hình ảnh tiêu biểu cho những con người ở Sa Pa, là chân dung con người lao động mới trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
– Lặng lẽ Sa Pa là lời nhắc nhở thế hệ trẻ lòng biết ơn, trách nhiệm với công cuộc dựng xây tổ quốc.
