Đóng vai Đăm Săn kể lại đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”
Mtao Mxây là một trong những tù tưởng hùng mạnh nhất vùng. Nhà hắn vô cùng rộng lớn và chạm khắc tỉ mỉ. Đầu sàn hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đẽo hình chim ngói. Ngôi nhà của lão tù trưởng nhà giàu này trông quả thật là đẹp. Cầu thang rộng một lá chiếu, người nối đuôi nhau lên xuống mà khiêng một ché đuê vẫn không sợ chật. Trâu bò nhiều không sao đếm xuể; voi, ngựa chăn dắt khắp núi rừng; tôi tớ đông nghịt như ong như kiến.
Năm ấy, ta cùng tôi tớ lên rẫy và mở cuộc đi săn, Mtao Mxây nhân lúc ấy đã đến cướp vợ ta là Hơ Nhị. Trở về, nghe tôi tớ giải bày ta vô cùng tức giận. Hơ Nhị là người vợ ta yêu quý, lại là người nắm giữ linh hồn của gia tộc, mất nàng ta sống sao yên. Nghĩ bụng định cầm giáo đi ngay nhưng tôi tớ ngăn cản, bảo Mtao Mxây là tù trưởng mạnh nhất vùng, muốn cướp lại Hơ Nhị, tất phải chuẩn bị kĩ lưỡng. Nghe lời, ta cho người tập hợp tôi tớ, nói lời thống thiết, hẹn ngày trở lại, dặn mọi người cần đề phòng cẩn mật trong những ngày ta và tra tráng đi vắng. Hôm ấy, đoàn quân lên đường sang nhat Mtao Mxây. Ta cưỡi trên con voi trắng đi đầu, theo sau là đoàn voi ngựa, tôi tớ kéo dài đến mấy quả núi, khói bụi mịt mù.
Đến nơi, Mtao Mxây không chịu xuống đánh. Ta thách thức, hắn cũng không xuống. Ta chọc giận, hắn cũng không xuống. Đếnkhi, ta đòi lấy cái sàn hiên của nhà hắn ta bổ đôi, ta sẽ lấy cái cầu thang của nhà hắn ta chẻ ra kéo lửa, ta hun cái nhà của ra than ra tro thì hắn mới hoảng hồn bước ra ngoài. Hắn lại sợ ta đâm sau lưng, đâm hắn lúc hắn đang đi, nhưng ta đời nào làm vậy.
Mtao Mxây bước xuống, trên tay thanh gươm sáng chói, óng ánh như cái cầu vồng, chiếc khiên tròn như đầu cú kẹp chạt tren tay. Trông hắn dữ tợn như một vị thần. Hắn đóng một cái khố sọc gấp bỏ múi, mặc một cái áo dày nút, đi từ trong nhà ra ngoài, dáng tần ngần do dự, mỗi bước mỗi đắn đo suy nghĩ, giữa một đám đông mịt mù như trong sương sớm.
Ta trong lòng vốn căm phẫn nhưng cố kìm mén, cho hắn múa trước. Hắn tỏ ra sợ sệt nhưng lại cố tỏ ra điềm tĩnh nhường ta. Ta lại nhường hắn một lần nữa. Lần này, Mtao Mxây rung khiên bắt đầu múa. Hắn múa vụng về, tiếng khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô. Hắn cứ múa một mình. Ta cứ đứng im, không nhúc nhích. Bài múa khiên của Mtao Mxây được học từ tổ tiên của hắn, trông chẳng có gì đẹp mắt. Ta cười chê bai, thì ra sức mạnh của vị tù tưởng khét tiếng chỉ có thế thôi.
Đến lượt ta rung khiên múa. Một lần xốc tới, ta vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, ta vượt một đồi lồ ô. Ta chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây. Còn Mtao Mxây thì bước cao bước thấp chạy hết bãi tây sang bãi đông. Hắn vung dao chém phập một cái, nhưng chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu, ta chẳng hề hấn gì. Ta còn trêu hắn vụng về.
Đến lúc này, Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn một miếng trầu. Nhưng ta đã nhanh chóng đớp được miếng trầu. Ta nhai trầu, sức ta tăng lên gấp bội. Thế là ta lại múa khiên. Ta múa trên cao, gió như bão. Ta múa dưới thấp, gió như lốc. Chòi lẫm đổ lăn lóc. Cây cối chết rụi. Khi ta múa dưới thấp, vang lên tiếng đĩa khiên đồng. Khi ta múa trên cao, vang lên tiếng đĩa khiên kênh. Khi ta múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ bay tung. Cây giáo thần, cây giáo dính đầy những oan hồn của chàng nhằm đùi Mtao Mxây phóng tới, trúng nhưng không thủng. Ta cố đâm thật mạnh vào người Mtao Mxây cũng không thủng. Chiến áo hắn đang mặc rất cứng, không sao đâm thủng được. Đến lúc này ta mới hiểu, chính vì có chiếc áo này mà không ai có thể đánh bại được Mtao Mxây, tất cả đều bị Mtao Mxây khi đã kiệt sức.
Cuộc quần thảo dữ dội đã làm ta đã thấm mệt. Ta vừa chạy vừa ngủ, mộng thấy ông Trời. Ta than với ông trời rằng khong thể đâm thủng áo Mtao Mxây, không thể giết chết Mtao Mxây. Ông trời bảo ta lấy một cái chày mòn ném vào vành tai hắn, hắn sẽ chịu thua. Đến lúc này, ta chợt bừng tỉnh, chộp ngay một cái chày mòn, ném trúng vành tai kẻ địch. Cái giáp của Mtao Mxây tức thì rơi loảng xoảng. Mtao Mxây tháo chạy. Hắn tránh quanh chuồng lợn, ta phá tan chuồng lợn. Hắn tránh quanh chuồng trâu, ta phá tan chuồng trâu. Cuối cùng, hắn ngã lăn quay ra đất chịu đâu hàng. Biết ta khó lòng buông tha, hắn van xin tha cho hắn, hắn sẽ đổi cho ta nhiều voi và cầu phúc cho ta. Nhưng ta nào chịu vì biết hắn là kẻ gian xảo, đời nào hắn nói thật lòng. Ngọn giáo sắc nhọn trên tay ta lạnh lùng đâm phập xuống kết liễu cuộc đời Mtao Mxây
- Đóng vai Mtao-Mxây kể lại đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”
- Phân tích đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây (trích trường ca Đăm Săn)
