Đóng vai nhân vật Đăm Săn kể lại việc thu phục tôi tớ của Mtao Mxây và trở về

phan-tich-nhung-dac-sac-nghe-thuat-trong-chien-thang-mtao-mxay.png

Đóng vai nhân vật Đăm Săn kể lại việc thu phục tôi tớ của Mtao Mxây và trở về

Mất vị tù trưởng, tôi tớ Mtao Mxây sợ hãi xếp hàng dưới sân. Biết chúng không còn biết dựa vào ai, ta mở lòng thương tiếc, hỏi: “Các ngươi có đi với ta không?”. Một nhà, rồi hai nhà, rồi cả làng, tất cả đều lên tiếng xin đi theo. Nghe thế, ta lại truyenf lệnh: “Tù trưởng các ngươi đã chết, lúa các ngươi đã mục. Ai chăn ngựa hãy đi bắt ngựa! Ai giữ voi hãy đi bắt voi! Ai giữ trâu hãy lùa trâu về!”. Cả làng hô vang đồng tình rồi tất tả đi chuẩn bị mọi thứ, sẵn sàng cùng ta về làng mới. Ta cũng nhanh chóng kêu gọi tôi tớ thu dọn trở về.

Hôm ấy, đoàn người đông như bầy cà tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến mối. Bà con xem, thế là ta nay càng thêm giàu có, chiêng lắm la nhiều. Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước.

Đoàn người nối dài từ núi này qua núi nọ, cứ âm thầm đi mãi, khói bụi phủ mờ cả mặt trời. Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng. Ta thúc voi đi trước sân, tôi tớ thấy ta về cùng đoàn người ra chào đón vui mừng. Ta kêu hãy đi lấy rượu, bắt trâu! Rượu năm ché, trâu dâng một con để cúng thần, cáo tổ tiên, cầu sức khoẻ cho ta mới đi đánh kẻ thù, bắt tù binh, xéo nát đất đai một tù trưởng nhà giàu về. Rượu bảy ché, trâu bảy con để dâng thần, cầu cho ta được bình yên vô sự, nạn khỏi tai qua, lớn lên như sông nước, cao lên như cây rừng, không còn ai bì kịp. Hỡi anh em trong nhà, hỡi bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta! Chúng ta sẽ mở tiệc ăn mừng năm mới, chúng ta sẽ ăn lợn ăn trâu, đánh lên các chiêng cái trống ta, đánh lên cac cồng hlong hoà nhịp cùng chũm choẹ xao sao cho kêu lên rộn rã, để voi đực voi cái ra vào sàn hiên không ngớt, dây cồng dây chiêng không lúc vào vắng bớt trên giá treo chiêng, các chuỗi thịt trâu thịt bò treo đen nhà, chậu thau, âu đồng nhiều không còn chỗ để.

Tôi tớ mang các chiêng có tiếng âm vang, những chiêng có tiếng đồng tiếng bạc ra đánh, lấy ra các vòng nhạc rung vang.Tiếng chiêng vang vọng khắp đó đây, khiến voi, tê giác trong rừng quên không cho con bú, ếch nhái dưới gầm sàn, kì nhông ngoài bãi phải ngừng kêu, tất cả đều ngày đêm lặng thinh để nghe tiếng chiêng ăn đông uống vui như mừng mùa khô năm mới của ta vậy.

Thế là, nhà Ta đông nghịt khách, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài. Các khách tù trưởng đều từ phương xa đến. Còn ta nằm trên võng, tóc thả trên sàn, hứng tóc ta ở dưới đất là một cái nong hoa. Ta mở tiệc ăn uống linh đình, thịt lợn, thịt trâu ăn không ngớt, thịt lợn ăn đến cháy đen hết ống le, thịt dê ăn đến cháy đen hết ống lồ ô, máu bò máu trâu đọng đen khắp sàn hiên, dây cồng dây chiêng giăng như mạng nhện, chỉ vàng chỉ đỏ như hoa dăm piết. Cảnh đó, đời ông bác ông ta xưa kia làm gì có.

Những ngày ấy, ta uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán. Cả một vùng nhão ra như nước. Lươn trong hang, giun trong bùn, rắn hổ, rắn mai đều chui lên nằm trên cao sưởi nắng. Ếch nhái dưới gầm nhà, kì nhông ngoài bãi thì kêu lên inh ỏi suốt ngày đêm. Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú. Cảnh làng một tù trưởng nhà giàu trông sao mà vui thế! Rõ ràng là ta đang giàu lên, chiêng lắm la nhiều. Rõ ràng là ta có chiêng đống voi bầy, có bè bạn như nêm như xếp. Làm sao mà có được một tù trưởng, đầu đội khăn nhiễu, vai mang nải hoa, đánh đâu đập tan đó, vây đâu phá nát đó như ta được? Từ trước tới giờ chưa từng có. Từ nay về sau cũng không thể có.

Tiệc tùng linh đình, ăn uống đông vui kéo dài suốt cả mùa khô. Đến đây, rượu đã nhạt, ché đã phai, ai ở đâu về đấy, khách lần lượt ra về.

Từ đó, danh vang đến thần, tiếng lừng khắp núi, đông tây đâu đâu cũng nghe danh tiếng Đăm Săn. Từ khắp mọi miền, người ta khiêng rượu khiêng lợn đến mừng ta. Cả miền Ê-đê Ê-ga ca ngợi ta như một vị thần. Ngực quấn chéo một tấm mền chiến, mình khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình nghênh ngang đủ giáo gươm, đôi mắt long lanh như mắt chim ghếch ăn hoa tre, ta là một tù trưởng mới giàu lên, đang tràn đầy sức trai, tiếng tăm lừng lẫy.