Người mù và ngọn đèn.
Câu chuyện 1:
Có một người mù đến nhà bạn chơi. Ăn tối xong, khi chuẩn bị ra về thì chủ nhà đưa cho anh ta một chiếc đèn và nói:
– Trời tối, anh cầm cái đèn này soi đường mà về nhé.
– Anh biết tôi là một người mù còn chuẩn bị đèn soi đường, ý anh là cười nhạo tôi sao?
– Anh hiểu lầm ý tôi rồi. Anh đi đường, nhiều người khác cũng đi đường. Soi đường không phải để cho anh nhìn mà để người khác trông thấy mà không đâm vào anh.
Người mù bấy giờ mới hiểu ra và xin lỗi, nhận cây đèn và dò đường đi về.
Câu chuyện 2:
Có một người mù đi thăm một người bạn thân, ở lại chơi đến khuya mới về. Người bạn trao cho anh ta một cái đèn lồng, anh ta cười nói:
– Anh thật là lẩm cẩm, đối với tôi thì ánh sáng cũng như bóng tối, anh đưa đèn cho tôi làm gì ?
Người bạn nói :
– Tôi biết rồi ! đường đi từ nhà anh qua nhà tôi, anh đã thuộc lòng rồi, anh đâu cần đèn để soi đường nữa ! Nhưng có cái đèn, anh sẽ khỏi bị người khác đâm sầm vào người vì trời tối họ không thể thấy anh!
Người mù nghe lời bạn, cầm chiếc lồng đèn mạnh dạn bước đi … nhưng một lúc sau cũng có người đâm sầm vào anh ta!
Anh ta ngạc nhiên la lớn:
– Ô hay! Đi đường phải cẩn thận chứ ! Bộ ông không thấy ánh đèn của tôi sao ?
Người kia chậm rãi trả lời:
– Này ông bạn ơi! đèn của bạn đã tắt từ hồi nào rồi!
Câu chuyện 3:
Có một vị Thiền sư thấy một người mù xách theo chiếc đèn lồng được thắp sáng, trong lòng lấy làm khó hiểu, còn người đi đường thì cười nhạo bởi mù thì có thấy được ánh sáng đâu mà thắp đèn, thế là ông quyết định dò hỏi nguyên do: “Ông bị mù, có thấy ánh sáng đâu, cớ sao lại xách đèn?”
Người mù đáp: “Tôi nghe nói rằng sau khi trời tối, con người thế gian đều sẽ như tôi, cái gì cũng nhìn không thấy, vậy nên tôi mới thắp đèn để soi sáng đường cho họ, có gì là phí đâu”.
Thiền sư nói: “Thì ra ông là vì mọi người nên mới thắp đèn, thật là thiện tâm”.
Người mù nói: “Thật ra tôi cũng là vì bản thân tôi thôi, bởi thắp đèn rồi thì trong đêm tối người khác mới nhìn thấy tôi nên sẽ không đụng phải tôi”.
Vị Thiền sư chợt ngộ ra: Vì người khác cũng chính là vì bản thân mình vậy.
Nghị luận: Phải chăng chỉ có cuộc sống vì người khác mới là cuộc sống đáng quý?
