Cảm nhận đoạn thơ: “Những đường Việt Bắc của ta…”. Từ đó, nhận xét về đặc điểm tính trữ tình – chính trị trong thơ Tố Hữu
“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan.
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Dấu chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc đèo De, núi Hồng”.
(Việt Bắc – Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018, tr.112)
Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét về đặc điểm tính trữ tình – chính trị trong thơ Tố Hữu.
Gợi ý làm bài:
* Giới thiệu về tác giả Tố Hữu, tác phẩm Việt Bắc và đoạn trích.
* Cảm nhận về đoạn thơ:
– Khung cảnh sôi động của cuộc kháng chiến trên những con đường Việt Bắc vào ban đêm:
+ Đoàn quân ra trận: đông đảo, với khí thế mạnh mẽ, hào hùng và tâm hồn lãng mạn.
+ Đoàn dân công tiếp vận, chuyển lương phục vụ kháng chiến với một cảnh tượng hùng tráng, tưng bừng cùng không khí vui tươi, náo nức như ngày hội.
+ Những đoàn xe ra trận với ánh sáng chói lòa trong đêm.
→ Đoạn thơ có sự kết hợp hài hòa giữa: hiện thực – lãng mạn; khuynh hướng sử thi – cảm hứng lãng mạn.
– Không khí náo nức, say mê của quân dân Việt Bắc trong ngày chiến thắng.
– Nghệ thuật: Sử dụng từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi; nhịp thơ linh hoạt; sử dụng có hiệu quả các phép tu từ;…
* Nhận xét về đặc điểm tính trữ tình – chính trị trong thơ Tố Hữu:
– Khái niệm thơ trữ tình – chính trị: Là thơ trực tiếp đề cập đến những vấn đề chính trị, những sự kiện chính trị với cảm xúc mãnh liệt.
– Tính trữ tình – chính trị là một trong những đặc điểm nổi bật trong phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu, được thể hiện rõ nét trong bài thơ Việt Bắc nói chung và đoạn thơ nói riêng:
+ Tính chính trị: Việt Bắc đề cập đến một sự kiện lịch sử có ý nghĩa lớn với cả dân tộc: Trung ương Đảng và chính phủ rời căn cứ địa Việt Bắc để trở về Hà Nội sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954. Cảm hứng của Tố Hữu trong đoạn thơ là hướng đến cuộc kháng chiến hào hùng và chiến thắng vẻ vang của quân dân Việt Bắc trong kháng chiến chống Pháp.
+ Tính trữ tình: Niềm tự hào, niềm vui hân hoan của nhà thơ.
- Cảm nhận 24 câu thơ đầu bài thơ “Việt Bắc”
- Chất tình ca trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu
- So sánh vẻ đẹp thiên nhiên trong bài thơ “Tây Tiến” (Quang Dũng) và “Việt Bắc” (Tố Hữu)
