Tóm tắt văn bản truyện lớp 9

»» Nội dung bài viết:

Tóm tắt văn bản truyện lớp 9

1. Chuyện người con gái Nam Xương (Nguyễn Dữ)

Chuyện kể về Vũ Thị Thiết, một người phụ nữ đẹp người đẹp nét, lấy chồng là Trương Sinh, con nhà hào phú. Hạnh phúc chưa được bao lâu, Trương Sinh đã phải đi lính, để lại mẹ già và người vợ trẻ. Chẳng lâu sau, Vũ Nương hạ sinh một bé trai kháu khỉnh và đặt tên là Đản. Vũ Nương hết lòng chăm sóc mẹ chồng như mẹ ruột của mình. Người mẹ vì thương nhớ con nên mẹ Trương Sinh bị bệnh qua đời. Môt mình Vũ nương tảo tần nuôi con nhỏ.

Giặc tan, Trương Sinh trở về, nghe lời con nhỏ, nghi là vợ mình ở nhà thất tiết. Vũ Nương bị oan, hết lời giả bày nhưng Trương Sinh không nghe. Quá ức uất, nàng gieo mình xuống sông Hoàng Giang tự vẫn. Thương Vũ Nương hàm oan, Linh Phi đã cứu nàng và cho về ở nơi động rùa dưới thủy cung. Một đêm, Trương Sinh cùng con trai ngồi bên đèn, đứa con chỉ chiếc bóng trên tường và nói đó chính là người hay tới đêm đêm. Lúc đó chàng mới hiểu ra vợ mình đã bị oan.

Phan Lang, một người cùng làng, do cứu Linh Phi nên khi chạy nạn chết đuối đã được Linh Phi cứu sống, tình cờ gặp lại Vũ Nương dưới thuỷ cung. Khi Phan Lang được trở về trần gian, Vũ Nương gửi chiếc hoa vàng cùng lời nhắn cho Trương Sinh lập đàn giải oan cho nàng. Trương Sinh nghe lời lập đàn giải oan trên bến Hoàng Giang. Vũ Nương trở về ngồi trên chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng, lúc ẩn, lúc hiện nói lời từ biệt rồi biến mất.

2. “Hồi thứ 14, Hoàn Lê nhất thống chí”(Ngô gia văn phái)

Lê Chiêu Thống vì muốn đòi lại ngôi vua đã sang cầu viện nhà Thanh. Nắm được thời cơ, nhà Thanh lấy cớ khôi phục nhà Lê nhưng thực chất là nhân cơ hội này đem quân xâm chiếm nước ta. Khi Tôn Sĩ Nghị, thống lĩnh quân Thanh, kéo quân sang xâm chiếm nước ta, chúng vào Thăng Long như vào chỗ không người nên binh tướng đều kiêu căng, buông tuồng. Ở triều đình vua Lê, người cung nhân trò chuyện với thái hậu tỏ ý không tin tưởng Tôn Sĩ Nghị và khiếp sợ uy danh của Nguyễn Huệ. Lê Chiêu Thống phải đến dinh của Nghị xin xuất quân bình định phương Nam nhưng Nghị không chịu, hẹn đến mồng 6 Tết.

Khi nghe tin quân Thanh kéo vào thành Thăng Long, Nguyễn Huệ vô cùng tức giận, định cầm quân đi ngay. Các tướng lĩnh ngăn cản, cho rằng thời cơ chưa đến và khuyên Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, chính ngôi để an định lòng dân. Ngày 25 tháng Chạp năm 1788, Nguyễn Huệ lập đàn trên núi Bân, tế cáo trời đất, lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu Quang Trung, rồi kéo quân ra Bắc. Đến Nghệ An, vua cho tuyển thêm binh lính rồi ban hịch chiêu dụ quân sĩ. Đến Tam Điệp, vua tha tội lui quân của Sở và Lân, khen chiến thuật rút quân của Ngô Thời Nhậm.

Sau khi sửa lễ và cúng tế, ngày 30 tháng chạp, vua chia 5 đạo quân cùng tiến ra Bắc. Với chiến lược thần tốc, quân Tây Sơn tiến công như vũ bão. Ngày 30 tháng giêng chiếm Hà Hồi, ngày 5 chiếm Ngọc Hồi, thái thú Sẩm Nghi Đống thắt cổ chết. Trưa hôm ấy, vua Quang Trung tiến chiếm Thăng Long, quân Thanh đại bại. Tôn Sĩ Nghị đang vui say yến tiệc, nghe cấp báo sợ mất mật chạy vể hướng Bắc. Vua Lê cùng tuỳ tùng chạy theo Tôn Sĩ Nghị.

3. Truyện Kiều (Nguyễn Du)

Thuý Kiều, con gái đầu lòng của gia đình Vương Viên ngoại, là một cô gái tài sắc vẹn toàn. Nàng có cô em gái tên là Thúy Vân, tài sắc cũng bậc hơn người và một em trai là vương Quan rất khôi ngô, tuấn tú. Nhân tiết thanh minh, ba chị em đi chơi xuân và gặp Kim Trọng. Kim Trọng dọn đến trọ học ở mé sau vườn nhà Thuý Kiều. Nhờ đó, hai người có dịp gặp nhau để thổ lộ tình yêu và thề nguyền đính ước.

Ngau sau ngày Kim Trọng về Liêu Dương hộ tang chú, gia đình Thúy Kiều bỗng bị vu oan, Vương ông và Vương Quan bị quan phủ bắt giam. Kiều phải bán mình chuộc cha và em sau khi nhờ Thuý Vân nối duyên mình với Kim Trọng. Mã Giám Sinh mua Kiều rồi lừa bán cho Tú Bà, một kẻ buôn thịt bán người hết sức nham hiểm. Kiều bị Tú Bà đánh đập, toan tự tử nhưng mụ ta cứu kịp. Mụ dùng lời ngon ngọt dụ dỗ Kiều ra lẩu Ngưng Bích nhưng lại thuê Sở Khanh lập mưu dụ nàng bỏ trốn để có cớ bắt lại, đánh đập và buộc nàng tiếp khách. Từ đó, Kiều phải sống cuộc đời ô nhục của một kỹ nữ lầu xanh.

Kiều được Thúc Sinh, một khách làng chơi hào phóng chuộc về làm vợ lẽ. Được hơn một năm, Kiều bị vợ cả của Thúc Sinh là Hoạn Thư đánh ghen thảm khốc rồi bắt về Vô Tích làm đứa ở, sau cho ra Tàng kinh các chép kinh. Kiều bỏ trốn khỏi nhà Hoạn Thư đến ương nhờ sư Giác Duyên. Bạc Bà, một phật tử thường lui tới chùa sư Giác Duyên, lại là đồng môn với Tú Bà, đã âm mưu đẩy Thúy Kiều vào lầu xanh lần thứ hai.

Kiều may mắn gặp Từ Hải – người anh hùng tài trí phi thường chuộc cưới làm vợ rồi giúp nàng báo ân báo oán. Hồ Tôn Hiến lợi dụng Thúy Kiều khuyên Từ Hải quy hàng. Từ Hải trúng kế Hồ Tôn Hiến phải chết đứng giữa trận tiền. Còn Kiều bị Hồ Tôn Hiến bắt hầu rượu và làm nhục, sau đó ép gả nàng cho tên thổ quan. Quá ô nhục, trên đường đi, Kiều nhảy xuống sông Tiền Đường tự vẫn nhưng được vãi Giác Duyên cứu đem về nương nhờ nơi cửa Phật.

Nói về Kim Trọng, sau nửa năm về Liêu Dương hộ tang cho chú, trở lại mới hay tin Kiều đã bán mình chuộc cha, chàng đau đớn. Theo lời dặn của Kiều, Vương ông se duyên chàng với Thuý Vân. Sau khi đỗ đạt và làm quan, Kim Trọng lặn lội tìm Kiều, lần hỏi tin tức và gặp sư Giác Duyên biết nàng còn sống. Kim Trọng quá mừng rỡ, không quản ngại đường xa, ngay lập tức đến đón Thúy Kiều. Thúy Kiều được đoàn tụ với gia đình sau mười lăm năm lưu lạc khắp nhân gian, chịu không biết bao nhiêu khổ nhục. Kim Trọng ngỏ ý kết lại tình xưa với Thúy Kiều nhưng nàng đã từ chối. Nàng chấp nhận sống trong nhà và chỉ xem Kim Trọng như bạn bè.

4. Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu)

Lục Vân Tiên là một chàng trai khôi ngô tuấn tú, có tài có đức, văn võ song toàn, con một gia đình thường dân ở quận Đông Thành. Trên đường lên kinh đô dự thi, chàng đánh tan bọn cướp cứu Kiều Nguyệt Nga. Cảm công ơn ấy, Kiều Nguyệt Nga xin đền ơn nhưng chàng không nhận, về nhà, Kiều Nguyệt Nga vẽ hình Lục Vân Tiên và tự cho rằng mình đã là vợ của chàng..

Tiếp tục hành trình, Lục Vân Tiên kết bạn với Hớn Minh, người bạn khí khái, trọng nghĩa khinh tài. Trên đường ứng thí, chàng ghé thăm gia đình Võ Công – người hứa gả con gái cho chàng. Chàng có thêm bạn đồng hành là Vương Tử Trực. Đến kinh đô, chàng gặp Trịnh Hâm và Bùi Kiệm. Bọn chúng là những người xấu, đố kị tài năng với Lục Vân Tiên. Ngay lúc sắp vào trường thi, Lục Vân Tiên hay tin mẹ mất, chàng liền bỏ kì thi về quê chịu tang mẹ. Đường xa, lại thương mẹ chàng khóc nhiều và bị mù mắt. Không những thế, Trịnh Hâm vì đố kỵ tài năng đã hãm hại lừa đẩy chàng xuống sông trong một đêm mua gió bão bùng. Chàng được giao long đưa vào bờ, được gia đình ông Ngư cứu mạng.

Sau khi về hộ tang mẹ, Lục Vân Tiên sang nhà Võ Công nhắc lại lời hứa năm xưa. Cha con Võ Công không những bội ước mà còn nhẫn tâm đem bỏ vào hang núi Thương Tòng cho hổ dữ ăn thịt. Lục Vân Tiên được Du Thần và ông Tiều cứu, chàng may mắn gặp lại Hớn Minh. Hớn Minh đem Lục Vân Tiên về ẩn náu nơi am vắng. Khoa thi năm ấy Vương Tử Trực đỗ thủ khoa, trở lại nhà Võ Công hỏi tin tức Lục Vân Tiên. Võ Công ngỏ ý muốn gả con gái, bị Tử Trực cự tuyệt và mắng thẳng vào mặt. Võ Công quá hổ thẹn, thổ huyết mà chết.

Lại nói về Kiều Nguyệt Nga. Nghe tin Lục Vân Tiên đã chết, Kiều Nguyệt Nga thề sẽ thủ tiết suốt đời. Tên thái sư ép nàng lấy con trai hắn nhưng không được. Đem lòng thù oán, hắn tâu vua bắt nàng cống cho giặc ô Qua. Trên đường đi, nàng gieo mình xuống sông tự tử. Phật Bà Quan Âm đưa nàng dạt vào vườn hoa nhà họ Bùi. Bùi Công nhận nàng làm con nuôi nhưng Bùi Kiệm lại đòi lấy nàng làm vợ. Kiều Nguyệt Nga phải bỏ trốn nương nhờ nhà bà lão dệt vải trong rừng.

Lục Vân Tiên ở với Hớn Minh được thuốc tiên mắt sáng. kì thi năm ấy, chàng đi thi, đỗ trạng nguyên và được vua cử đi dẹp giặc Ô Qua. Đánh tan giặc, Lục Vân Tiên một mình lạc trong rừng, đến nhà bà lão hỏi thăm đường, chàng gặp lại Kiều Nguyệt Nga. Về triều, Lục Vân Tiên tâu hết sự tình, kẻ gian bị trừng trị, người nhân nghĩa được đền bù xứng đáng, Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga nên vợ nên chồng, sống cuộc đời hạnh phúc, viên mãn.

5. Làng (Kim Lân)

Truyện kể về tình yêu làng, yêu nước, một lòng đi theo cách mạng của người nông dân Việt Nam thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp cứu nước. Nhân vật chính là ông Hai, một người nông dân ở làng Chợ Dầu, có tình yêu sâu đậm, gắn bó tha thiết với làng quê. Vì hoàn cảnh gia đình, ông phải di cư lên thị trấn Thắng nhưng luôn khổ tâm, day dứt vì nhớ làng, nhớ anh em, nhớ đồng chí.

Khi hay tin làng theo giặc, ông vô cùng đau khổ, tủi nhục và xấu hổ. Một cuộc đấu tranh nội tâm kịch liệt diễn ra trong ông. Ông yêu làng tha thiết nhưng giờ làng theo Tây thì ông thù. Ông đứng về phía kháng chiến, hết lòng ủng hộ cụ Hồ.

Khi ông chủ tịch làng lên cải chính làng ông không theo Tây, làng ông vẫn kháng chiến, ông mừng vui và cảm thấy như mình được minh oan: làng ông, nhà ông bị Tây đốt. ông vui sướng trong cái mất mát đó. Tình yêu làng của ông Hai đã được nâng cao thành lòng yêu nước nồng nàn, sâu thẳm.

6. Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long)

Truyện kể về cuộc sống của anh thanh niên làm công tác khí tượng thuỷ văn kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh cao Yên Sơn 2600m. Cuộc gặp gỡ bất ngờ và ngắn ngủi giữa anh thanh niên và ông hoạ sĩ sắp về hưu, bác lái xe và cô kĩ sư mới ra trường thật vui vẻ. Anh thanh niên kể về công việc của mình và những người lao động khác lặng lẽ cống hiến cho đất nước.

Qua cuộc gặp gỡ ngắn ngủi, cô kỹ sư trẻ và ông họa sĩ thầm cảm phục tinh thần dám sống vì đất nước và tinh thần dũng cảm của chàng trai trẻ. Ông hoạ sĩ cảm nhận được vẻ đẹp trong bức chân dung anh thanh niên làm việc giữa bốn bề chỉ có mây mù và cây cỏ không có một bóng người.

Tất cả mọi người đến Sa Pa đều cảm nhận được Sa Pa không chỉ đẹp ở thiên nhiên yên tĩnh lặng lẽ, mà ở đó còn có những con người lao động âm thầm lặng lẽ cống hiến tuổi thanh xuân cho Tổ quốc. Cuộc chia tay đẩy lưu luyến đã để lại trong lòng mọi người vể con người lao động mới có lí tưởng sống cao đẹp.

7. Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng)

Ông Sáu, một cán bộ kháng chiến, xa nhà đi kháng chiến lúc bé Thu, con gái đầu lòng của ông chưa trờ một tuổi. Mãi đến khi con gái lên tám tuổi, ông mới có dịp về thăm nhà, thăm con. Bé Thu không nhận ra cha vì vết sẹo trên mặt làm ba em không giống với người cha trong bức ảnh mà em biết. Em đối xử với ba như người xa lạ.

Ông Sáu rất yêu thương con, cố gắng thuyết phục bé Thu gọi “ba” nhưng nó một mực không nghe. Ông càng tiếp cận, nó càng trở nên bướng bỉnh, cự tuyệt ông quyết liệt. Điều ấy khiến ông vô cùng đau khổ. Nhờ ngoại giải thích, Thu mới hiểu rõ. Đến khi Thu nhận ra cha, tình cha con thức dậy mãnh liệt trong em thì cũng là lúc ông Sáu phải lên đường trở về khu căn cứ. Cuộc chia tay trên bến sông hôm ấy đẫm đầy nước mắt.

Ở khu căn cứ, ông Sáu dồn hết tình cảm yêu quý, nhớ thương đứa con vào việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng con. Trong một trận càn, ông Sáu hi sinh. Trước lúc ra đi mãi mãi, ông đã kịp trao cây lược cho bác Ba, nhờ bạn chuyển cho con gái.

8. Bến quê (Nguyễn Minh Châu)

Nhĩ – nhân vật chính của truyện – từng đi khắp mọi nơi trên trái đất, về cuối đời bị cột chặt vào giường bệnh bởi một căn bệnh hiểm nghèo, đến nỗi không thể tự mình dịch chuyển lấy vài mươi phân trên chiếc giường hẹp kê bên cửa sổ. Nhưng cũng chính vào thời điểm ấy, Nhĩ đã phát hiện ra vùng đất bên kia sông, nơi bến quê quen thuộc, một vẻ đẹp bình dị mà hết sức quyến rũ. Cũng như đến lúc nằm liệt giường, nhận sự săn sóc đến từng miếng ăn, ngụm nước của người vợ, Nhĩ mới cảm nhận hết được nỗi vất vả, sự tần tảo, tình yêu và đức hi sinh thầm lặng của người vợ.

Nhĩ vô cùng khao khát được một lần đặt chân lên bờ bãi bên kia sông, cái miền đất thật gần gũi nhưng đã trở nên rất xa vời đối với anh. Và nhân vật đã chiêm nghiệm được cái quỵ luật đầy vẻ nghịch lí của đời người “con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình” họa chăng chỉ có anh đã từng in gót chân trên khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một bãi bồi sông Hổng ngay bờ bên kia, trong những nét tiêu sơ và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm mê say pha lẫn với nỗi ân hận, đau đớn.

9. Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê)

Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” kể về cuộc sống và chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong – tổ trinh sát mặt đường – gồm Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang, trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ. Công việc của họ là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá để san lấp hố bom do địch gây ra, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom.

Công việc nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Họ rất gắn bó, yêu thương nhau dù mỗi người một cá tính.

Phương Định là nhân vật được khắc họa nổi bậc nhất. Cô là cô gái Hà nội xinh đẹp, luôn nhận thức rõ về bản thân. Nơi chiến trường đầy thử thách, ý chí chiến đấu, lòng dũng cảm, tình yêu tổ quốc của phương Định không ngừng được nuôi dưỡng, tăng cường, khởi sáng.

Trong một lần phá bom, Nho bị thương, hai người đồng đội hết lòng lo lắng và chăm sóc cho Nho. Một cơn mưa đá vụt đến và vụt đi đã gợi trong lòng Phương Định bao hoài niệm, khát khao.

Bài tham khảo: