Suy nghĩ về ý thức trách nhiệm trong công việc qua hình ảnh anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa
* Giới thiệu:
Nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa đã hai mươi bảy tuổi nhưng chưa có người yêu. Anh chấp nhận rời xa cuộc sống đô thị ồn ào, rời xa gia đình để gắn bỏ với công việc. Công việc của anh thanh niên; làm công tác khí tượng kiểm vật lí địa cầu; hằng ngày anh phải “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu” để báo về xuôi vào lúc bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, một giờ sáng. Đây là công việc phức tạp, vất vả, đầy gian khổ, hi sinh vì anh phải làm việc một mình, trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Hơn nữa, đó là những việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và độ chính xác cao.
Qua những lời tâm sự của anh về công việc ta đã phần nào hình dung được sự khó khăn, nguy hiểm của công việc và ý thức trách nhiệm trong công việc của anh. Chẳng những phải dậy đúng giờ “ốp” – vốn vẫn rất thất thường – mà phải đối mặt với những khắc nghiệt của thời tiết của thiên nhiên: gió, bão, tuyết, hoang thú,… Và đáng sợ hơn nữa là sự cô độc.
Cùng với áp lực công việc, cái đó có thể giết chết con người bằng bệnh trầm cảm, tự kỉ nhưng anh thanh niên đã chiến thắng tất cả để giữ được một trái tim ấm áp, một tinh thần lạc quan, yêu đời. Anh triết lí về công việc của mình: “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?”.
Được làm việc có ích đối với anh thế là niềm vui. Hơn nữa công việc của anh gắn liền với công việc của bao anh em đồng chí khác ở những điểm cao hơn hoặc thấp hơn. Người hoạ sĩ đã thấy bối rối khi bất ngờ được chiêm ngưỡng một chân dung đẹp đẽ đến thế: “bắt gặp một con người như anh là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác còn là một chặng đường dài”. Còn cô kĩ sư, với cô cuộc sống của người thanh niên là “cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp”, anh mang lại cho cô “bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên” .
* Giải thích:
Lời tâm sự “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi” thể hiện suy nghĩ tích cực và ý thức trách nhiệm trong công việc: công việc thực sự là một nguồn vui, một người bạn trong cuộc sống. Anh thanh niên đặt hết tình cảm và cuộc sống trong công việc đang làm. Với anh sống là làm việc, làm việc là yêu nước. Đó là ý thức trách nhiệm cao cả của anh trong công việc hành ngày và trong thực hiện nhiệm vụ đối với tổ quốc.
Điều giúp anh thanh niên đã vượt lên những gian khổ đỏ để sống yêu đời hoàn thành nhiệm vụ đó chính là lòng yêu nghề, tinh thần say mê trong công việc và ý thức sâu sắc về ý nghĩa công việc của mình. Anh có lí tưởng sống đúng đắn, sống là cống hiến cuộc đời mình cho đất nước. Anh có tinh thần lạc quan, luôn yêu đời và biết làm chủ cuộc sống của mình. Đó là nguồn sức mạnh giúp anh đứng vững giữa xứ sở sương mù quanh năm vắng lặng.
* Bàn luận được một số khía cạnh chính:
+ Đó là suy nghĩ đúng đắn vì trong cuộc sống, ai cũng phải làm việc, phải lao động để nuôi sống bản thân và góp phần xây dựng gia đình, xã hội.
+ Khi coi công việc là bạn, là nguồn vui thì công việc sẽ trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả.
+ Khi làm việc là lúc ta tự rèn luận các kĩ năng, do vậy công việc giúp ta hoàn thiện và phát triển bản thân.
+ Lời tâm sự của anh thanh niên gián tiếp phê phán những người coi công việc là gánh nặng, những người lười nhác…
* Bài học rút ra:
+ Từ tình yêu công việc và cuộc sống của anh thanh niên, hiểu được tầm quan trọng của lao động trong cuộc sống.
+ Bản thân mỗi người cần có thái độ yêu lao động, coi lao động là niềm vui, niềm hạnh phúc. Lao động là sự sống, là vẻ vang. Lười biếng lao động, thiếu ý thức trách nhiệm trong công việc là điều thật đáng xấu hổ.
+ Có trách nhiệm trong công việc đang làm và tình yêu đối với tổ quốc.
- Nghị luận về sống có tinh thần trách nhiệm
- Nghị luận: trách nhiệm của thanh niên học sinh đối với đất nước
- Cảm nhận vẻ đẹp nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa
- Cảm nhận những âm vang từ truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”
- Hình ảnh người lao động mới trong các tác phẩm: “Lặng lẽ Sa Pa”
