Soạn bài: Cái roi tre (Nguyễn Vĩnh Tiến) – Ngữ văn 9, Chân trời sáng tạo
Nội dung chính: Qua hình ảnh chiếc roi tre quen thuộc, tác giả khẳng định, tình cảm lớn giúp con người trưởng thành hơn về mặt đạo đức và xóa bỏ hành động từng được coi là có ý nghĩa giáo dục.
Suy ngẫm và phản hồi.
Câu 1: Nhận xét về cách quan sát, miêu tả cảnh vật của nhân vật “tôi” trong mười dòng thơ đầu.
Trả lời:
– Cách quan sát, miêu tả cảnh vật của nhân vật “tôi” một cách chi tiết, tỉ mỉ, từ những gì thân thuộc gần gũi nhất: cái roi, rễ tre, rễ mít, đàn gà, ….
Câu 2: Trong văn bản, hình ảnh “cái roi tre” được nhắc đến mấy lần và xuất hiện trong những dòng thơ nào? Theo em, sự lặp lại hình ảnh như vậy có tác dụng gì?
Trả lời:
– Trong văn bản, hình ảnh “cái roi tre” được nhắc đến 3 lần, trong các dòng thơ:
+ Bố tôi với cái roi tre
+ Nỗi đau đâu cứ phải là roi tre?
+ Bố tôi quăng cái roi tre lên trời.
– Tác dụng:
+ Cho thấy sự gần gũi, thân quen cua chiếc roi tre.
+ Sự tha thứ, nỗi đau khi người thân mất qua hình ảnh người cha quăng đi.
Câu 3: Cách phản ứng khác nhau của người cha đối với việc bỏ học của người con ở dòng thơ đầu và dòng thơ cuối có tác dụng ra sao trong việc thể hiện chủ đề của bài thơ?
Trả lời:
– Mở đầu bài thơ, thấy con nhỏ bỏ học chạy về nhà, người bố mới cần chiếc roi tre như để răn dạy.
– Dòng thơ cuối, khi con lại bỏ học trở về, người cha “quảng roi tre lên trời.”
– Tác dụng: Từ hình ảnh chiếc roi quen thuộc, tác giả đã vẽ nên một bức tranh và vô hình qua đó cho thấy sự tha thứ, nỗi đau khi người thân mất.
Câu 4 : Theo em, qua bài thơ, đặc biệt là qua hai dòng thơ dưới đây, tác giả muốn gửi thông điệp gì đến người đọc?
Tôi nhìn ông, muốn khóc oà
Nỗi đau đâu cứ phải là roi tre?
Trả lời:
– Qua hai dòng thơ trên, tác giả muốn gửi thông điệp về sự đau khổ và nỗi đau không nhất thiết phải đến từ những phương pháp trừng phạt. Bởi nỗi đau đâu chỉ có thể do chiếc roi gây nên, mà thậm chí đến từ chính những người thân trong nhà, đó là khi ông mất. Bởi vậy hãy trân trọng khoảnh khắc bên những người thân yêu trong gia đình vì chẳng biết bao giờ họ rời xa chúng ta.
