»» Nội dung bài viết:
Mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản thuyết minh.
I. Mục đích, yêu cầu tóm tắt văn bản thuyết minh.
Mục đích:
Hiểu và ghi nhớ những nội dung cơ bản của bài văn hoặc giới thiệu với người khác về đối tượng thuyết minh hoặc về văn bản đó.
+ Đọc kĩ văn bản để nắm chắc nội dung
+ Lựa chọn sự việc và nhân vật chính
+ Sắp xếp cốt truyện theo một trình tự hợp lí
+ Viết bản tóm tắt bằng lòi văn của mình
Yêu cầu:
Văn bản tóm tắt cần ngắn gọn, rõ ràng, chính xác, rành mạch, sát với nội dung cơ bản của văn bản gốc.II. Cách tóm tắt một văn bản thuyết minh
1. Đọc văn bản: Nhà sàn
Đối tượng thuyết minh về một sự vật: nhà sàn – một kiểu công trình kiến trúc dùng để ở của người dân miền núi.
Đại ý: Bài văn giới thiệu về nguồn gốc, kiến trúc và gíá trị sử dụng của ngôi nhà sàn
Bố cục: Văn bản có thể chia làm ba phần:
– “Từ đầu … văn hoá cộng đồng”, (mở bài): định nghĩa và nêu mục đích sử dụng của nhà sàn
– “Tiếp theo …nhà sàn” (thân bài): thuyết minh nguồn gốc, cấu tạo và công dụng của nhà sàn.
– Đoạn còn lại (kết bài): khẳng định giá trị thẩm mĩ của nhà sàn.
Viết tóm tắt văn bản “ nhà sàn” = 10 câu
2. Cách tóm tắt một văn bản thuyết minh:
– Bước 1: Xác định mục đích, yêu cầu tóm tắt văn bản thuyết minh
– Bước 2 : Đọc kĩ văn bản gốc để nắm vững đối tượng TM (định nghĩa, số liệi, tư liệu, nhận định, đánh giá về đối tượng thuyết minh.)
– Bước 3: Tìm bố cục của văn bản
– Bước 4: Viết văn bản tóm tắt
– Bước 5: kiểm tra, sữa chữa văn bản tóm tắt.
• Ghi nhớ: (sgk)
III. Luyện tập
1. Bài tập 1.
a. Đối tượng thuyết minh của văn bản là tiểu sử, sự nghiệp nhà thơ Ma-su-ô Ba – sô và những đặc điểm của thể thơ hai – cư
b. Bố cục của văn bản: 2 đoạn
– Đoạn 1: “Từ đầu … “ M Si – ki (1867 – 1902)”: tóm tắt tiểu sử và giới thiệu những tác phẩm của Ma – su –ô Ba –sô.
– Đoạn 2 – phần còn lại; thuyết minh về đặc điểm nội dung và nghệ thuật của thơ hai – cư.
b. Viết đoạn văn tóm tắt. (HS tự viết)
2. Bài tập 2.
Văn bản “Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà Nội”
– Kiểu bài: thuyết minh về một thắng cảnh.
– Đối tượng :Đối tượng ở đây là một thắng cảnh
– Nội dung là thuyết minh và biểu cảm
– Viết đoạn tóm tắt.
