»» Nội dung bài viết:
Dàn bài phân tích “NGƯỜI CẦM QUYỀN KHÔI PHỤC UY QUYỀN” (Vich-to Huy-go)
- Mở bài:
Vich-to Huy-gô (1802-1885) nhà văn thiên tài của nước Pháp, danh nhân văn hóa nhân loại, người bạn lớn của những người khốn khổ luôn hoạt động động vì sự tiến bộ của con người. Đoạn trích người cầm quyền khôi phục uy quyền nằm ở cuối phần thứ nhất: Phăng-tin, thị trưởng Ma-đơ-len (Giăng Van-giăng) rơi vào tay Gia-ve. Phăng-tin tắt thở trước khi biết sự thật về ông thị trưởng và con gái mình.
- Thân bài:
1. Nhân vật Giăng Van-giăng
a. Hoàn cảnh và số phận của Giăng Van-giăng:
– Vì nghèo đói nên lấy cắp bánh mì nuôi cháu, bị phạt tù khổ sai 19 năm.
– Ra tù trở thành người tốt, được làm thị trưởng luôn giúp đỡ mọi người.
– Gia-Ve ganh ghét tố giác bị vào tù.
– Ra tù tiếp tục giúp đỡ mọi người, cuối cùng chết trong cảnh cô đơn.
→ Giăng Van-Giăng là con người của tình thương, của sự nghèo khổ và kém may mắn.
b. Tính cách và phẩm chất:
* Một con người của tình thương:
– Quyết định ra đầu thú để cứu nạn nhân bị Gia-Ve bắt oan.
– Đối với Phăng-Tin:
+ Đều quan tâm nhất lúc này là bệnh tình và tìm được đứa con gái cho Phăng-Tin
+ Nói với Gia-Ve giọng nhún nhường nnhẹ nhàng xin hoãn lại 3 ngày để tìm con cho Phăng Tin.
→ Con người đầy tình thương và trách nhiệm.
+ Khi Phăng-tin chết: Giăng Van-giang như chết lặng đi, một nỗi đau xót khôn tả, sửa sang lại tóc, vuốt mắt cho chị, đặt lên tay chị một nụ hôn, thì thầm với chị những lời cứu cánh.
→ Những hành động và việc làm cao cả đầy tình nghĩa lòng nhân ái sống hết mình cho tình thương đồng thời thể hiện giá trị thẩm mỹ giàu chất nhân văn trong một con người nghèo khổ.
* Một con người kiên cường dũng cảm chống lại cường quyền áp bức:
– Lúc đầu: điềm tĩnh đoán nhận sự thật, từ tốn, nhún nhường, nhỏ nhẹ, cầu xin Gia-Ve hoãn lại 3 ngày.
– Về sau: Người cầm quyền khôi phục uy quyền.
+ Giọng điệu: lạnh lùng đầy thách thức.
+ Hành động: Cầm thanh sắt như bất chấp, căm thù, dũng cảm.
2. Nhân vật Gia-ve:
– Nghề nghiệp: Là một thanh tra, cảnh sát.
– Diện mạo: Cặp mắt như cái móc sắt. Bộ mặt gớm ghiếc. Cái cười ghê tởm nhe tất cả hai hàm răng → Hiện lên một con người ác thú.
– Ngôn ngữ: Thô lỗ, vô văn hoá.
– Hành động:
+ Đối với Giăng Van-giăng: giậm chân phát khùng và hét lớn.
+ Đối với Phăng.Tin: độc ác vô cảm trước nỗi đau của đồng loại.
3. Sự đối lập giữa hai nhân vật Gia-ve và Giăng Van-giăng.
a. Khi Gia-ve đến bắt Giăng Van-giăng dưới dự chứng kiến của Phăng-tin:
* Chân dung nhân vật Gia-ve:
– Giọng nói: man rợ, “điên cuồng như tiếng thú gầm”.
– Cặp mắt “nhìn như cái móc sắt từng quen kéo giật vào hắn bao kẻ khốn khổ, đi thấu vào xương tủy”.
– Cái cười “ghê tởm phô tất cả hai hàm răng” Dùng từ thô lỗ, đầy vẻ khinh miệt, ác ý, độc địa.
→ Từ chỗ lột tả bản chất của Gia-ve qua cử chỉ, hành động tác giả đã vẽ nên ấn tượng về thái độ của Gia-ve qua đôi mắt nhìn của một loài ác thú. Sự so sánh độc đáo đã tạo nên cho bạn đọc cảm giác về sự hiểm ác ẩn chìm trong ánh nhìn.
– Thái độ của Gia-ve với Giăng Van-giăng: Ban đầu “hắn đứng lì một chỗ mà nói”, ”kéo giật vào hắn”, sau đó hắn mới “lao tới tiến vào giữa phòng” , “nắm lấy cổ áo ông Thị trưởng”.Tác giả sử dụng hàng loạt những động từ mạnh kế tiếp nhau với mức độ tăng dần nhằm miêu tả hành động của Gia – ve chứa đựng đầy đủ sự bạo tàn nham hiểm của một con ác thú. Quả thật, Gia – ve hiện nguyên hình là một con ác thú không hơn không kém
– Thái độ của Gia-ve với Phăng-tin: Gia-ve không hề quan tâm đến người bệnh là Phăng-tin. Hắn quát tháo làm náo loạn cả phòng bệnh. Hắn không dấu điều mà Giăng-van-giăng phải bí mật với Phăng-tin khi hắn giễu cợt “Mày nói giỡn! Mày xin tao 3 ngày để chuồn hả? Mày bảo là đi tìm đứa con cho con đĩ kia! Á à! Tốt thật, tốt thật đấy!”. Thái độ hống hách, quát đạt trịnh thượng, coi khinh con người.
* Chân dung nhân vật Giăng Van – giăng.
– Giọng nói: một giọng nói hết sức nhẹ nhàng và điềm tĩnh: ”cứ yên tâm. Không phải nó đến bắt chị đâu”.
– Có thể nói, Giăng Van-giăng là người biết đồng cảm và sẻ chia. Sự xuất hiện của con người này thật sự trở thành niềm an ủi, hạnh phúc cho Phăng-tin. Điều này chứng tỏ Giăng Van-giăng là một người có bản lĩnh thép, không sợ cường quyền, ở trong hoàn cảnh này, bản lĩnh thép của Giăng Van-giăng lại tỏa sáng.
– Thái độ của Giăng Van-giăng với Gia-ve: Đối lập với thái độ của Giave : Nếu như Gia-ve hùng hổ, hách dịch : “Nói to ! Nói to lên !…ai nói với ta thì phải nói to” thì Giăng-van-giăng lại hết sức nhã nhặn: “Tôi biết là anh muốn gì rồi !”. Đây là một thái độ hết sức khiêm nhường, tự kiềm chế biết mình biết người. Giăng-van-giăng không hề muốn xảy ra xung đột, muốn giữ hòa khí. Lời nói: “Thưa ông…Tôi muốn nói riêng với ông câu này”. Ngay cả khi Gia-ve nóng giận, cơn giận sôi sùng sục, bừng bừng khí thế gây chiến thì Giăng-van-giăng vẫn giữ phép lịch sự, từ tốn. Giăng-van-giăng có thái độ như thế để xin Giave gia hạn thêm ba ngày để tìm con cho Phăng tin.
– Thái độ của Giăng Van-giăng với Phăng – tin: Yêu thương, trân trọng. Ông cầu xin Gia-ve gia hạn để tìm con cho Phăng-tin. Ông muốn giữ lời hứa với chị, vì không muốn chị đau khổ thêm nữa. Chứ thực sự, ông có một sức khỏe siêu việt, có thể trốn thoát khỏi tay Gia-ve bất cứ lúc nào. Tất cả những hành động đó đều xuất phát từ lòng thương, sự chở che, bảo vệ con người.
b. Khi Phăng-tin qua đời:
* Chân dung nhân vật Gia-ve:
– Hành động của nhân vật Gia-ve: Phát khùng hét lên, toan gọi lính tráng. Đứng lại, tay nắm lấy đầu can, lưng tựa vào khung cửa. Mắt không rời Giăng Văn-giăng. Trước những hành động của Giăng Van-giăng, Gia-ve đã phải run sợ.
– Thái độ của Nhân vật Gia-ve với Giăng Van-giăng: Gia-ve lạnh lùng tàn nhẫn trước tình máu mủ thiêng liêng hắn không một chút động lòng thương xót. Trái tim hắn không một chút tình người, hắn là một kẻ vô tình – một kẻ lòng lang dạ thú. Trước hành động cao thượng và rất người của Giăng Van-giăng, hắn đã lùi bước trong run sợ. Đó thực sự là hình ảnh của một loài ác thú. Gia-ve đứng trên công lí của nền dân chủ tư sản Pháp.
* Chân dung nhân vật Giăng Van-giăng:
– Với Phăng – tin: Ngồi yên lặng, nâng đầu đặt ngay ngắn, thắt lại dây rút áo, vén gọn tóc, vuốt mắt cho chị. Động thái trang nghiêm, từ tốn, đầy tình thương. Hình ảnh gợi xúc động trong lòng người đọc. Giăng Van-giăng thì thầm điều gì bên tai Phăng-tin (lúc ấy đã chết rồi) đề rồi sau đó “gương mặt Phăng-tin sáng rỡ lên một cách lạ thường”. Đó là biểu hiện độc đáo của nghệ thuật lãng mạn, hướng tới cái khác thường, phi thường trong hoàn cảnh khác thường. Đó chính là nụ cười biểu trưng cho niềm tin tưởng của Phăng – tin trước tấm lòng Giăng Van – giăng, rằng sẽ cứu được đứa con của cô.
* Với Gia-ve:
– Sau khi Phăng-tin chết, Giăng Van-giăng không nín nhịn nữa ông đã phản ứng : “Để tay lên bàn tay Gia-ve đang túm lấy ông, cậy bàn tay hắn ra như cậy bàn tay trẻ con và bảo hắn: Anh đã giết chết người đàn bà này rồi đó”. Giăng-van-giăng đi tới, giật gãy trong chớp mắt chiếc giường cũ nát…cầm lăm lăm cái thanh giường trong tay và nhìn Giave trừng trừng. Sử dụng động từ mạnh kết hợp với tính từ thể hiện hành động mạnh mẽ, quyết liệt, dứt khoát không đắn đo, suy tính. Giăng-van-giăng như người anh hùng sẵn sàng dùng sức mạnh để bảo vệ chở che cho những người cùng khổ.
– Giăng Van – giăng dần khôi phục lại uy quyền. Lời nói của Giăng Van-giăng tuy từ tốn nhưng có một sức mạnh lớn lao như lời kết án của quan tòa. Địa vị người thực thi công lí đã thay đổi.
→ Giăng Van-giăng dựa trên công lí của lương tri. Chính lương tri đạo đức con người đã mang lại cho Giăng Van-giăng một sức mạnh vô song.
3. Lời bình luận ngoại đề của tác giả:
– Một loạt các câu hỏi liên tiếp:
+ Khẳng định niềm tin vào sức mạnh của cái thiện
+ Như một niềm trân trọng, an ủi của tác giả
+ Thể hiện tư tưởng, quan điểm của nhà văn trong bất kì khó khăn và tuyệt vọng nào, con người chân chính bằng ánh sáng tình thương có thể đánh đuổi được cường quyền và nhen nhóm niềm tin vào tương lai.
– “Giờ thì tôi thuộc về anh” → Câu nói đưa ta trở về với hiện thực khắc nghiệt nhưng câu nói ấy vẫn toát lên một sự thanh thản, sẵn sàng chờ đón tất cả, thoải mái tự do đến lạ thường. Bản chất của sự khôi phục uy quyền tập trung ở cả câu nói này. Gia-ve không thể bắt được Giăng Van-giăng mà chỉ Giăng Van-giăng tự nộp mình vào tay Gia-ve.
4. Nghệ thuật biểu hiện.
– Tiêu biểu cho bút pháp lãng mạn của Huy-gô.
– Sử dụng các thủ pháp nghệ thuật: so sánh, ẩn dụ, phóng đại.
– Sử dụng yếu tố hư cấu.
– Nghệ thuật đối lập khi xây dựng hình tượng nhân vật.
- Kết bài:
Đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền” đã tái hiện chân thực cuộc đối đầu đầy gay go giữa cái thiện và cái ác. Đồng thời qua đó đã gửi gắm thông điệp đầy ý nghĩa: Lòng nhân ái, tình yêu thương con người có thể giúp ta vượt qua mọi trở ngại, khó khăn, đem đến ánh sáng hi vọng cho tương lai. Tác phẩm cho thấy giá trị nhân văn, nhân đạo cao cả của tác giả.
