Hướng dẫn đọc thêm văn bản: “Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác” (P. Ăng – ghen)
I. Ðọc – hiểu chú thích.
1. Tác giả: P. Ăng-ghen (1820-1895)
– P. Ăng-ghen (1820-1895) là nhà triết học Đức, nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng của phong trào công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới và quốc tế vô sản.
– Các Mác (1818-1883) là nhà triết học, lí luận chính trị vĩ đại người Đức. Ông là lãnh tụ thiên tài của giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới
– Cống hiến:
+ Chủ nghĩa cộng sản khoa học
+ Chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử.
+ Xây dựng học thuyết kinh tế Mácxít và CNXH khoa học.
→ Vũ khí lí luận và hành động của giai cấp công nhân trong đấu tranh chống ách thống trị.
2. Tác phẩm: “Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác”.
– Hoàn cảnh sáng tác: Thời điểm Các Mác qua đời, đọc trước mộ của Các Mác.
– Thể loại: Chính luận.
– Bố cục: 3 phần
+ Mở đầu … gây ra: sự ra đi của Các Mác và niềm tiếc thương của bạn bè, người thân .
+ Phần 2: đoạn 3-4-5-6 Những cống hiến vĩ đại của Mác đối với sự nghiệp phát triển nhân loại
+ Phần 3: còn lại: Các giá trị tổng quát về những cống hiến của Mác
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Những cống hiến vĩ đại của Mác đối với sự nghiệp phát triển nhân loại:
* Cống hiến 1: Tìm ra quy luật phát triển của lịch sử loài người:
– Trong mỗi giai đoạn lịch sử loài người: hạ tầng cơ sở (sản xuất ra tư liệu sinh hoạt vật chất, trình độ phát triển kinh tế) quyết định kiến trúc thượng tầng (thể chế nhà nước, tôn giáo, nghệ thuật….)
* Cống hiến 2: Tìm ra quy luật vận động riêng của phương thức SX TB chủ nghĩa và của XH tư sản do phương thức đó sinh ra.
– Phát hiện ra giá trị thặng dư: so sánh vượt trội
– Quy luật vận động riêng của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa → ánh sáng → tên tuổi xứng đáng lưu sử sách.
* Cống hiến 3: Chỉ ra sự cần thiết phải tham gia vào sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản hiện đại, tham gia vào cuộc đấu tranh lật đổ XH tư sản và các thiết chế nhà nước do nó dựng lên
– Kết hợp lí luận và thực tiễn: đối với cách mạng đây là điều quan trọng nhất.
– Lật đổ xã hội tư sản.
– Đi tiên phong trong sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản
– Thành lập hội liên hiệp công nhân quốc tế.
→ Nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng vĩ đại → Cuộc đời và sự nghiệp thuộc về nhân loại, mang tầm vóc nhân loại.
2. Thái độ, tình cảm của Ăng ghen đối với Mác.
+ Trân trọng đánh giá cao vai trò và những cống hiến vĩ đại của Mác: “Con người đó ra đi ……….của bạc vĩ nhân ấy gây ra”.
+ Đề cao nhân cách và bản lĩnh của Mác : “ông là người bị cả các thể chế ……hết sức cần thiết mà thôi”.
+ Nỗi xót thương chân thành cảm động: “ Để Mác ở lại một mình ……nhưng là giấc ngủ nghìn thu”.
III. Tổng kết
1. Giá trị nội dung.
– Với những đóng góp to lớn, Mác trở thành nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tu tưởng hiện đại. Tên tuổi và sự nghiệp của ông đời đời sống mãi.
2. Giá trị nghệ thuật.
+ Sự chặt chẽ của lập luận và những biện pháp so sánh tăng tiến.
+ Văn chính luận giàu chất biểu cảm.
Phân tích văn bản “Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác” (Phri- đrích Ăng-ghen).
