»» Nội dung bài viết:
Soạn bài: Ngôi mộ cổ (Phạm Cao Củng) – Ngữ văn 9, Chân trời sáng tạo
Nội dung chính: Chuyến phiêu lưu đi tìm kho báu của Kỳ Phát và ba anh em họ Đặng ở Văn Lú.
Chuẩn bị đọc.
Dựa vào phân tóm tắt truyện, hãy dự đoán nội dung của đoạn trích dưới đây.
Trả lời:
– Dự đoán nội dung của đoạn trích: cuộc hành trình đi tìm kho báu của Kỳ Phát và con cháu họ Đặng.
Trải nghiệm cùng văn bản:
1. Dự đoán: Dụng ý của Kỳ Phát khi đọc to bài thơ này là gì?
– Dụng ý của Kỳ Phát khi đọc to bài thơ: Kỳ Phát muốn khơi dậy lòng tham và sự quyết tâm của ba anh em họ Đặng để họ cùng nhau đi đến cùng.
Suy ngẫm và phản hồi.
Câu 1: Đọc phần tóm tắt tác phẩm Kho tàng họ Đặng và nêu nội dung bao quát của văn bản Ngôi mộ cổ.
Trả lời:
– Đoạn trích kể về một chuyến phiêu lưu của nhóm Kỳ Phát trong việc tìm kiếm kho báu của ông cha xưa được giấu ở khu mộ của họ Đặng ở Văn Lú. Cuối cùng họ đã tìm thấy kho báu.
Câu 2 : Chi tiết nào trong văn bản Ngôi mộ cổ có tác dụng giúp Kỳ Phát phán đoán hướng tìm kho báu?
Trả lời:
Chi tiết trong văn bản Ngôi mộ cổ có tác dụng giúp Kỳ Phát phán đoán hướng tìm kho báu:
– Kỳ Phát sử dụng chìa khoá để đánh dấu vị trí dưới cây trụ và dùng một sợi dây dài để nối liền hai điểm đánh dấu.
– Kỳ Phát quan sát cây trụ và nhận thức được hai cành cây quan trọng, nhấn mạnh đặc điểm này cho bọn anh em Đặng.
– Sự hiểu biết về văn chương và lịch sử khi giải thích ý nghĩa của bài thơ và nhắc nhở về Mác-cô Pô-lô.
Câu 3: Nhân vật Kỳ Phát thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật trong truyện trinh thám? Lấy dẫn chứng từ văn bản để làm rõ ý kiến của em.
Trả lời:
– Nhân vật Kỳ Phát trong văn bản trình bày nhiều đặc điểm của một nhân vật trinh thám:
+ Sự thông minh.
+ Tinh tế.
+ Sự sáng tạo.
+ Sự dũng cảm.
– Dẫn chứng từ văn bản:
+ Kỳ Phát đề xuất uống rượu trông trăng và đọc một bài thơ với bốn dòng.
+ Kỳ Phát sử dụng kiến thức văn chương, đọc thơ để tìm hiểu vị trí của kho báu.
+ Kỳ Phát chỉ ra cây trụ có hai cành quan trọng để tìm ra vị trí chính xác của kho báu.
+ Kỳ Phát can đảm khi đối diện với những tình huống khó khăn, thử thách.
Câu 4 (trang 43 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc đoạn thuật lại đối thoại giữa Kỳ Phát với ba anh em nhà họ Đặng về bí mật của bốn chiếc đĩa cổ và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Nêu một số ví dụ về lời của người kể chuyện, lời của nhân vật và cho biết vì sao trong văn bản tác giả cần sử dụng cả lời của người kể chuyện lẫn lời của nhân vật.
b. Cho biết tác dụng của việc thám tử Kỳ Phát đọc to bài thơ thất ngôn bát cú.
Trả lời:
a.
– Lời người kể chuyện:
+ Chàng bỗng tự nhiên nói
+ Rồi chàng hắng giọng ngâm to bài thơ bát cú
+ Vừa nói chàng vừa đứng dậy đi xa phía gốc cây bảy bước rồi chàng đứng lại.
+ …
– Lời của nhân vật:
+ Uống rượu trông trăng không có thơ không thú, để tôi xin đọc một bài các ông nghe.
+ Mà có cả chị Nguyệt và cây nữa!
+ Các ông đứng ngắm cây có xem thấy gì không?
+ …
– Trong văn bản tác giả cần sử dụng cả lời của người kể chuyện lẫn lời của nhân vật:
+ Lời của người kể chuyện thường được sử dụng để cung cấp thông tin, diễn giải và phân tích sự kiện trong câu chuyện.
+ Lời của nhân vật thường được sử dụng để thể hiện suy nghĩ, cảm xúc và hành động của nhân vật, giúp độc giả hiểu rõ hơn về tính cách và tâm lý của nhân vật.
+ Sự kết hợp giữa lời của người kể chuyện và lời của nhân vật tạo ra một cấu trúc văn bản phong phú và hấp dẫn.
b. Tác dụng của việc thám tử Kỳ Phát đọc to bài thơ thất ngôn bát cú:
+ Cung cấp thông tin và chỉ dẫn về vị trí của kho báu thông qua các đường văn hóa và thơ ca truyền thống.
+ Việc này thể hiện sự thông minh và linh hoạt của Kỳ Phát trong việc sử dụng kiến thức và kỹ năng để giải quyết vấn đề.
Câu 5: Xác định ngôi kể trong văn bản. Cho biết việc sử dụng ngôi kể đó có ưu thế gì so với ngôi kể khác (có thể so sánh với cách sử dụng ngôi kể trong văn bản Chiếc mũ miện dát đá be-rô).
Trả lời:
| Văn bản Chiếc mũ miện dát đá be-rô | Văn bản Ngôi mộ cổ | |
| Giống nhau | – Hai ngôi kể đều hướng đến cùng một đích chung, nhất định là để kể lại nội dung của một câu chuyện, sự việc có cốt truyện rõ ràng. | |
| Khác nhau | – Từ xưng hô dùng để kể lại câu chuyện là tôi: là người chứng kiến đầu đủ các sự việc để kể lại; ngôi kể này sẽ giúp mọi việc được kể lại thật chi tiết, dễ dàng bộc lộ cảm xúc nhưng lại rất khó trong việc nêu cảm nhận, ý kiến của bản thân bao quát tổng thể cả câu chuyện. | – Người kể câu chuyện không phải là người trực tiếp tham gia mà chỉ gián tiếp kể lại câu chuyện với vai trò là người dẫn lời; điều đó làm cản trở việc bộc lộ được hết các suy nghĩ, cảm xúc của các đối tượng trong câu chuyện nhưng lại có thể nói lên được đánh giá tổng quát của bản thân về câu chuyện. |
