Ý nghĩa câu ca dao: “Nhiễu điều phú lấy giá gương…”
- Mở bài:
Dân tộc ta với lịch sử bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước đã nêu cao ngọn cờ đoàn kết chống giặc ngoại xâm và hết lòng đùm bọc, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau. Đó là một truyền thống tốt đẹp và nó đã đi vào ca dao được lưu truyền từ đời này sang đời khác, trong đó có câu:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”.
- Thân bài:
Từ câu ca dao, ta thấy hiện lên một hình ảnh rất đẹp: Tâm “nhiễu điều” (loại vái đỏ quý giá) phủ lên “giá gương” (chiếc khung để gắn gương soi). Tấm nhiễu điều ấy che phủ cho tấm gương kia khỏi bị bụi bám mãi mãi sáng đẹp. Ngược lại tấm gương ấy cũng nâng cao giá trị của tấm nhiễu điều. Hai vật đó gắn bó với nhau và bổ sung giá trị cho nhau. Thông qua hình ảnh ấy, ông cha ta muốn gửi gắm tình cảm của mình: mọi người trong nước phải sống thương yêu, đùm bọc, che chở lẫn nhau.
Thật vậy, đều được sinh ra từ một mẹ Âu Cơ, chúng ta mang chung một dòng máu Rồng, Tiên, ai cũng là người Việt Nam. Do đó, dù ở nơi đâu ta cũng có mối quan hệ khăng khít với nhau. Đây chính là sợi dây vô hình nối kết các thành viên trong cộng đồng lại để tạo nên xã hội. Trong một làng, mối liên hệ này được thế hiện trong những khi “tối lửa tắt đèn”, những bát cơm, những viên thuốc, gói hàng… trao cho nhau bằng sự yêu mến đùm bọc lẫn nhau. Tinh thần này còn được biểu hiện rõ hơn khi trong nước bị giặc ngoại xâm thì nhân dân ở khắp mọi miền đều tham gia tích cực, quyết tâm đoàn kết chống quân thù.
Làm sao nói hết được tình cảm thương yêu, giúp đỡ, chia bùi sẻ ngọt của đồng bào ta khi có một vùng bị thiên tai lũ lụt. “Miếng khi đói bằng gói khi no”, “Lá lành đùm lá rách”… dù chỉ là những vật dụng tầm thường, như nồi niêu, chén bát… nhưng sao thấm đượm nghĩa tình của người cùng tiếng nói, cùng dân tộc. Đây là việc làm của người được may mắn đang dang rộng vòng tay để chở che đùm bọc cho người không may gặp khó khăn, hoạn nạn. Nghĩa cử này tốt đẹp biết dường nào! Bởi là người lẽ nào ta thua vật vô tri giác “tấm nhiễu điều” kia sao? “Nhiễu điều phủ lấy giá gương” cũng chính tinh thần đoàn kết yêu thương ấy mà nhân dân ta đã kề vai sát cánh trong hai thời kì kháng chiến để đi đến chiến thắng như hôm nay.
Tinh thần đoàn kết ấy đã được nhân dân ta lưu truyền và phát huy từ đời này sang đời khác, đến hôm nay và cho cả mai sau. Và nó đã trở thành truyền thống của dân tộc ta. Phải nói rằng, tinh thần đoàn kết, thương yêu đồng bào, giống nòi chính là cơ sở của tình yêu quê hương, đất nước. Và tình yêu ấy không phải là lời nói suông, mà phải được thể hiện bằng những việc làm cụ thể. Một hành động giúp người tàn tật, già cả; lời thăm hỏi các gia đình liệt sĩ, thương binh, gói hàng cứu trợ đồng bào bị lũ lụt… Tất cả những việc làm ấy là nghĩa cử cao đẹp, là kết quả của bài học tương thân, tương ái của mỗi chúng ta…
- Kết bài:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương”, càng trải qua thời gian, lời nhắc nhở ấy càng thêm giá trị. Dù thời đại nào, đất nước có văn minh tiến bộ đến đâu, câu ca dao trên vẫn giữ nguyên giá trị của nó. Và trong từng bước đi lên xây dựng đất nước, tình thương yêu đoàn kết cần được kế thừa phát huy ngày càng mạnh mẽ hơn để mỗi người sát cánh bên nhau xây dựng một đất nước Việt Nam giàu đẹp.
- Suy nghĩ về sức mạnh tinh thần đoàn kết
- Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ: “Lá lành đùm lá rách”
- Ý nghĩa câu tục ngữ: “Thương người như thể thương thân”
