Soạn bài: Trợ từ, thán từ - Ngữ văn 8

»» Nội dung bài viết:

Soạn bài: Trợ từ, thán từ

1. Trợ từ.

*Xét ví dụ:

1. Nó ăn hai bát cơm.

2. Nó ăn có hai bát cơm.

3. Nó ăn những hai bát cơm.

+ Câu 1: Nêu lên sự việc khách quan (ý nói ăn bình thường – nó ăn số lượng 2 bát cơm).

+ Câu 2: Thêm từ những (ăn vượt quá mức bình thường – nó ăn nhiều cơm).

+ Câu 3: Thêm từ có (Nhấn mạnh việc nó ăn hai bát cơm là ít).

Trong các ví dụ trên, từ “những, có” đi kèm từ ngữ nào trong câu và biểu thị thái độ gì của người nói đối với sự việc?

Từ “những, có” đi kèm từ ngữ “hai bát cơm” dùng để nhấn mạnh, biểu thị thái độ, hàm ý đánh giá của người nói về sự việc được nói đến trong câu: Việc ăn cơm.

Từ “những, có” được gọi là trợ từ. Vậy thế nào là trợ từ? Ví dụ.

* Học ghi nhớ Sgk/69.

Ghi nhớ: Trợ từ là những từ chuyên đi kèm với một từ ngữ trong câu để nhấn mạnh hoặc biểu thị thái độ đánh giá sự vật,sự việc được nói đến ở từ ngữ đó. Những trợ từ thường sử dụng: Những, có, chính, đích, ngay, đến, nguyên,…

2. Thán từ.

* Xét ví dụ sgk/69

Nghĩa của các câu trên có gì khác nhau? Vì sao có sự khác nhau đó?

Quan sát các từ: “này, ạ, vâng”

Các từ trên dùng để làm gì?

+ Này: Tiếng thốt ra dễ gây chú ý cho người đối thoại.

+ A: Biểu thị sự tức giận.

+ Vâng: Tiếng đáp lại người khác một cách lễ phép, tỏ ý nghe theo.

Đặt thêm ví dụ loại này.

Lựa chọn những câu trả lời đúng trong các câu sau:

Đáp án: Câu a,c,d.

Một mình tạo thành một câu -> thành phần biệt lập của câu.

Vậy thế nào là thán từ? Vị trí? Các loại chính của thán từ?

* Học ghi nhớ: Sgk/70.

Ghi nhớ: Thán từ là những từ dùng để bộc lộ cảm xúc,tình cảm của người nói hoặc dùng để gọi đáp: à, á, ơ, ô hay, này, ơi, hỡi, than ôi, thương thay,…

Ví dụ:

– A! Mẹ đi chợ về.

– Vâng, cháu cảm ơn cụ.

– Ôi Kim lang hỡi Kim lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây

(Nguyễn Du)

Ô hay, buồn vương cây ngô đồng
Vàng rơi! Vàng rơi: Thu mênh mông.

(Bích Khê)

– Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?

(Nhớ rừng – Thế Lữ)