Nghị luận: Nhiễu điều phủ lấy giá gương; người trong một nước phải thương nhau cùng. Suy nghĩ về tinh thần đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau của dân tộc ta

»» Nội dung bài viết:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương; người trong một nước phải thương nhau cùng. Suy nghĩ về tinh thần đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau của dân tộc ta

Mở bài:

– Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: tinh thần đoàn kết, yêu thương giúp dỡ lẫn nhau

Thân bài:

Giải thích ý nghĩa ca dao :

+ Câu 1: Nêu một hình ảnh đẹp đẽ về sự đùm boc.

+ Câu 2: Gợi liên tưởng đến ý nghĩa Tổ quốc, đồng bào

Ý nghĩa: Khuyên nhân dân ta phải biết đoàn kết, thương yêu, đùm bọc lần nhau.

Bàn luận: ý nghĩa câu ca dao là hoàn toàn đúng đắn:

+ Người dân sống cùng một nước luôn có những mối quan hệ khăng khít về vật chất, về tình cảm với cộng đồng. Do đó, mỗi con người phải có nghĩa vụ yêu thương đùm bọc lẫn nhau, nhất là trong khó khăn, hoạn nạn.

+ Nhân dân ta có truyền thống đoàn kết, tương trợ, đùm bọc lần nhau từ thời Hùng Vương dựng nước (được ghi lại trong nhiêu câu ca dao, tục ngữ). Đến thời kháng chiến chống Pháp, Mĩ, truyền thống ý càng được khẳng định mạnh mẽ. Cho đến ngày nay, tinh thần đoàn kết, tương trợ, thương người như thể thương thân trở thành hành động chủ đạo gắn kết toàn dan tộc trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước.

+ Tinh cảm đoàn kết, thương yêu được thể hiện bằng những hành động cụ thể, thiết thực (góp sức người, góp của giúp các địa phương gặp khó khăn).

+ Phê phán thái độ thờ ơ, ích kì, cục bộ, địa phương, hoặc nói suông của một số người.

+ Phát biểu suy nghĩ, tình cảm, thái độ của bản thân đối với truyền thống tương thân tương ái của dân tộc.

Kết bài:

– Kết lại vấn đề nghị luận, phương hướng cho bản thân.

Bài văn mẫu:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương; người trong một nước phải thương nhau cùng. Suy nghĩ về tinh thần đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau của dân tộc ta

Mở bài:

Lịch sử dân tộc ta là lịch sử dựng nước và giữ nước. Từ khi lập nước đến nay, nhân dân ta đã liên tục trải qua những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm để bảo vệ đất nước. Lịch sử dân tộc ta được dệt nên từ xương máu của biết bao con người. Trong suốt chiều dài lịch sử ấy, con người Việt nam luôn biết đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, nhắc nhở nhau phải giữ lấy quê hương đất nước. Tinh thần cao quý ấy được gửi gắm qua câu ca dao:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.

Thân bài:

Ý nghĩa của “nhiễu điều”, “giá gương”.

Từ xưa, muốn nhắn nhử hay đúc kết một bài học nào đó, cha ông ta thường mượn những hình ảnh giàu sức biểu cảm để chuyển tải điều muốn nói. Đó là một lối ứng xử tinh tế, lịch sự, hết sức đẹp đẽ. Bởi thế mà, các bài học, lời nhắn nhủ vừa mềm mại, dễ hiểu vừa dễ đi vào lòng người như nước thấm vào mặt đất.

Theo nghĩa đen, “nhiễu điều” là tấm vải đỏ, “giá gương” là linh vị tổ tiên. Tấm vải đỏ phủ lên linh vị tổ tiên biểu thị ý nghĩa thành kính, thiêng liêng nhắc nhở con người sống phải nhớ về nguồn cội, tri ân công đức tổ tiên của mình.

Theo nghĩa bóng, tấm vải đỏ (nhiễu điều) là ý thức nhắc nhở của tỏ tiên đối với thế hệ con cháu; “giá gương” là truyền thống sáng ngời như gương, như ngọc của ông bà tổ tiên muôn đời trước. Ý nghĩa bài ca dao đó là lời nhắc nhỏ các thế hệ hom nay phải nêu gương người trước, sống nghĩa tình, gắn bó, đoàn kết cùng nhau bảo vệ đất nước, bảo vệ giống nòi và truyền thống quý báu của dân tộc mà ông cha ta đã gìn giữ cho đến ngày nay.

Tại sao sống phải biết yêu thương, đùm bọc và đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau?

Bởi mọi người dân Việt Nam đều có chung một nguồn gốc là con Lạc cháu Hồng. Người dân Việt Nam cùng chung tiếng nói, có chung lịch sử và truyền thống văn hóa, chung một vận mệnh. Chính những điều chung ấy là sợi chỉ đỏ kết nối muôn vạn trái tim trong một tình yêu thương chung nhất. Đó là yêu giống nòi, yêu quê hương, đất nước và nguyện suốt đời gìn giữ lấy.

Từ xa xưa, trước sức mạnh của thiên nhiên, con người phải biết đoàn kết lại, chung sức chung lòng đấu tranh và khuất phục thiên nhiên khắc nghiệt, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Con người cũng biết yêu thương, gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau để cùng vượt qua khó khăn, hoạn nạn. Lịch sử đã chứng minh, một khi con người không đoàn kết, không đồng tâm nhất trí, việc ai nấy làm, thân ai nấy lo dễ bị cuộc sống phủ nhận, thiên nhiên gây họa, kẻ thù tiêu diệt.

Không ai có thể tự mình mà làm ra cả thế giới. Cuộc sống có tươi đẹp hay không, công việc có dẽ thành hay không là bởi con người biết đoàn kết, tương trợ lẫn nhau. Tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái thể hiện lối sống nghĩa tình, ấm áp tình người.

Yêu thương, đùm bọc lẫn nhau là cơ sở của tình yêu dân tộc, tình yêu đất nước, là tiền đề tạo nên sức mạnh dân tộc, sẵn sàng chống lại mọi âm mưu xâm lược của kẻ thù. Đất nước chúng ta có thể đứng vững trong mấy nghìn năm qua trước tham vọng của kẻ thù là bởi nhân dân ta biết đoàn kết lại, biết yêu thương lẫn nhau, biết kiên trì đấu tranh, bền bỉ kháng chiến, không tiếc máu xương để bảo vệ mảnh đất thân yêu. Tinh thần ấy đã trở thành truyền thống, ý chí của dân tộc mãi mãi không bao giờ mờ phai.

Chúng ta cần yêu thương, đùm bọc, tương thân tương ái như thế nào?

Trước hết, là ra sức học tập và lao động làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và tiến bộ. Khi dân đã giàu, nước đã mạnh thì kẻ thù không còn dám xâm phạm, cuộc sóng mới yên ổn, nền hòa bình đất nước mới vững bền.

Tiếp đó là xây dựng lối sống tình nghĩa, giàu lòng yêu thương con người, tôn trọng con người, sống gắn bó, thiết tha. Người giàu giúp đỡ người nghèo, kẻ mạnh tương trợ kẻ yếu. trước khó khăn hoạn nạn nên mở lòng giúp đỡ. trong sung sướng nên đề cao tình nghĩa và đạo đức. Khi kẻ thù có âm mưu xâm lược phải một lòng kiên quyết chống lại, không ngại hi sinh, mất mát.

Quyết liệt lên án lối sống ích kỉ, cá nhân, vô cảm trong cộng đồng. Quyết liệt chống lại các hành động chia rẽ tình đoàn kết của dân tộc của các cá nhân hay tổ chức phản động. Kiên quyết đả kích tư tưởng địa phương hẹp hòi, cục bộ làm ảnh hưởng đến tinh thần đại đoàn kết. Đề cao tình nghĩa, đức hi sinh, lòng quả cảm trong cuộc sống. Kịp thời tuyên dương, đề cao, khen thưởng để tạo động lực tăng cường sức mạnh dân tộc.

Kết bài:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương là lời động viên, cổ vũ và khẳng định mạnh mẽ sức mạnh tự cường dân tộc và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong nhiệm vụ xây dựng tình đoàn kết trong toàn dân. Lời răn dạy ấy lại càng có ý nghĩa hơn khi nước ta đứng trong muôn vàn khó khăn khi hội nhập với nền kinh tế thế giới và các hành động lấn chiếm, khiêu khích của nước ngoài. Càng ngẫm nghĩ, chúng ta càng trân trọng nỗi lòng và trí tuệ của người xưa, dẫu có là cát bụi cũng vẫn một lòng lo cho vận mệnh của đất nước.

Tham khảo:

Suy nghĩ về tinh thần đoàn kết qua bài ca dao: Nhiễu điều phủ lấy giá gương / Người trong một nước phải thương nhau cùng.

Mở bài:

Thành ngữ, tục ngữ từ lâu đã trở thành một vẻ đẹp bất diệt trong kho tàng văn học Việt Nam. Nó không chỉ tôn vinh văn học dân gian mà còn làm đẹp thêm kho tàng tri thức, những bài học, đạo lý của người xưa. Yêu thương, đoàn kết có thể xem là sức mạnh là một truyền thống vốn có của người Việt Nam ta từ xưa cho đến nay. Tinh thần đoàn kết đó đã giúp chúng ta vượt qua bao khó khăn thử thách trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Và tinh thần đó được nhân dân ta gửi gắm trong một câu ca dao đầy hình ảnh:

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

Thân bài:

Ở vế câu đầu tiên, hình ảnh “nhiễu điều” có nghĩa là tấm vải đỏ. Vậy nên “nhiễu điều phủ lấy giá gương” ý chỉ lấy tấm vải đỏ che phủ, bao bọc, bảo vệ gương. Chính vì vậy mà “Người trong một nước phải thương nhau cùng” – những người cùng chung nòi giống, sống trong cùng một đất nước hãy yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. Câu ca dao muốn khuyên nhủ con người cần phải biết đoàn kết, thương yêu nhau. Tinh thần đoàn kết thương yêu nhau là truyền thống của dân tộc.

Phép ẩn dụ sử dụng hình ảnh nhiễu điều và giá gương đã khắc họa rõ thông điệp cụ thể mà câu thành ngữ này muốn truyền tải đến, đó chính là hình ảnh của những người anh em cùng một dân tộc và sống trong một nước. Qua đó, ông cha ta mong muốn và gửi đến cho các thế hệ con cháu sau này của mình, những thông điệp ý nghĩa về sự yêu thương, quan tâm, chăm sóc và luôn đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau để tạo nên một khối đại đoàn kết vững mạnh cho cả một dân tộc và một đất nước.

Từ xưa đến nay, nhân dân ta đã có tinh thần đoàn kết vô cùng to lớn. Trong rất nhiều các cuộc kháng chiến, nhân dân ta phải đối mặt với những kẻ thù mạnh hơn, tàn ác hơn gấp nhiều lần. Nhưng bằng tinh thần đoàn kết, sự mưu trí, dũng cảm, mà sau hơn 1000 năm Bắc thuộc, rồi đến những kẻ thù từ phương Tây với những vũ khí tối tân, hiện đại, chúng ta vẫn là một nước tự do, độc lập. Chỉ với những gậy gốc. Rồi những năm kháng chiến gian khổ, mọi hoạt động đều tập trung tại Việt Bắc. Nếu không có sự giúp đỡ của đồng bào và người dân nơi mảnh đất ấy, làm sao kháng chiến có thể thành công, làm sao chúng ta có thể giành được độc lập.

Ngày nay ta thấy cả nước thường có những quỹ hỗ trợ người nghèo, hàng ngày có biết bao tấm lòng vàng góp một phần nhỏ bé vật chất của mình để ủng hộ những hoàn cảnh khó khăn, giúp họ phần nào đỡ đi cảnh vất vả. “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, những đóng góp nhỏ bé đó thể hiện tinh thần đoàn kết tương thân thương ái. Hằng năm có rất nhiều đoàn tình nguyện đã không ngại mưa gió, rét buốt lặn lội lên các tỉnh vùng núi phía bắc mang những manh áo, sách vở, lương thực để giúp đỡ nhưng em có hoàn cảnh khó khăn. Những việc làm rất thầm lặng nhưng đã thể hiện được tinh thần tương thân tương ái, hỗ trợ lẫn nhau của mọi người

Tinh thần đoàn kết, sự sẻ chia, đùm bọc lẫn nhau sẽ giúp một tập thể, một dân tộc cùng nhau đi lên, cùng nhau phát triển vì một mục đích chung. Là một người con của mảnh đất hình chữ S này, mỗi người cần tự ý thức được vai trò và trách nhiệm của chính mình không chỉ đối với sự phát triển của đất nước mà còn là trách nhiệm đối với chính những mảnh đời xung quanh ta, cần biết sẵn sàng giúp đỡ, sẻ chia, cho đi để rồi nhận lại, không sống vô cảm, thờ ơ với các hoàn cảnh sống khó khăn, mở rộng lòng mình bằng một trái tim vàng son luôn đập rộn ràng với cuộc sống xung quanh.

Qua đây, ta mới có thể hiểu sự yêu thương, đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau có ý nghĩa to lớn đến như thế nào? Thực tế lịch sử đã chứng minh, trong những ngày đầu sau năm 1945, nước ta phải cùng một lúc đương đầu với nhiều loại giặc: giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Chính Bác Hồ của chúng ta đã phát động phong trào “Hũ gạo cứu đói” với khẩu hiệu “Một nắm khi đói bằng một gói khi no”. Phong trào được mọi người hưởng ứng tham gia rất nhiệt tình, đây chính là một minh chứng rõ nhất cho sự gắn bó đùm bọc của dân tộc ta, để từ đó với lòng yêu nước nồng nàn ta đã đánh thắng kẻ thù xâm lược và giành lại được độc lập dân tộc.

Tuy nhiên, bên cạnh đó ta còn thấy có những con người lãnh đạm thờ ơ trước nỗi đau của người khác, họ vô tâm thờ ơ trước nỗi khổ của người khác, trốn tránh nhiệm vụ quyên góp ủng hộ những nơi gặp tai ương, địch họa. Đó là căn bệnh ích kỷ cá nhân đó là những con người cần bị lên án.

Kết bài:

Hôm nay và mãi mãi về sau, câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị vốn có của nó, đem đến cho mọi người một bài học quý báu về tình đoàn kết, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau giữa người với người trong cùng một dân tộc. Đây chính là sức mạnh to lớn để giúp đất nước chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược và ngày càng giàu đẹp. Như vậy câu ca dao “nhiễu điều phủ lấy giá gương/người trong một nước phải thương nhau cùng” thực sự là câu ca có ý nghĩa nhắc nhở chúng ta phải biết thương thương, chia sẻ, đùm bọc nhau để cùng phát triển. Nhất là đối với thế hệ trẻ lại càng cần phải phát huy tinh thần này.