»» Nội dung bài viết:
Giá trị nhân đạo của văn học Việt Nam giai đoạn từ thế kỉ XVI đến giữa thế kỉ XIX.
1. Nhân đạo nghĩa là gì?
– Nhân ái: lòng yêu thương con người.
– Nhân đạo: đạo người, lấy lòng nhân ái, thương người của mình để cư xử với người khác; là lòng trân trọng, thương yêu con người, vì nhu cầu lợi ích cho con người và niềm cảm thông với con người.
2. Giá trị nhân đạo trong tác phẩm văn học thường có các nội dung biểu hiện sau:
– Thái độ cảm thông, tình cảm xót thương với những kiếp người bất hạnh
– Lên án những cái sấu xa trà đạp lên quyền sống của con người
– Trân trọng ngợi ca đề cao giá trị con người. đề cao ước vọng chân chính cao đẹp của họ
– Thể hiện ước mơ, khát vọng về một xã hội công bằng bắc ái, tôn trọng phẩm giá và hạnh phúc con người
Lưu ý:
Ở những tác giả, tác phẩm lớn nội dung nhân đạo còn mang theo tinh thần quốc tế. Dù có nhiều biểu hiện phong phú đa dạng nhưng trọng tâm và hạt nhân của chủ nghĩa nhân đạo là vấn đề con người
Một số tác phẩm có thể có đầy đủ phương diện nói chung của cảm hứng nhân đạo cũng có tác phẩm chỉ đi sâu vào một khía cạnh nào đó.
Tuỳ theo tính chất, giới hạn của vấn đề mà xác định độ rộng, độ sâu của giá trị nhân đạo
3. Giá trị nhân đạo của văn học trung đại Việt Nam (thế kỉ XVI đến giữa thế kỉ XIX).
* Bối cảnh xã hội:
+ Xã hội phong kiến khủng hoảng, suy tàn, mọi tầng lớp nhân dân chịu nhiều đau khổ. Xã hội ấy chà đạp không thương tiếc số phận và nhân phẩm con người.
+ Ý thức về con người cá nhân phát triển.
* Những nội dung cụ thể của cảm hứng nhân đạo trong văn học giai đoạn này.
– Đề cao ca ngợi những giá trị của con người.
+ Nguyễn Dữ khẳng định đề cao vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ qua nhân vật Vũ Nương (Chuyện người con gái Nam Xương).
+ Hồ Xuân Hương miêu tả ca ngợi vẻ đẹp hình thể, tâm hồn của người phụ nữ (Bánh trôi nước, Đề tranh Tố Nữ).
+ Nguyễn Du ca ngợi cả về tài, sắc, tình, tâm hồn của Thuý Kiều với tấm lòng trân trọng đặc biệt ( Truyện Kiều).
– Lên án những thế lực tàn bạo chà đạp lên quyền sống, phẩm giá của con người:
+ Giai cấp thống trị: Vua chúa xa đoạ tàn ác (Vũ trung tuỳ bút; Cung oan ngâm khúc). Quan lại bỉ ổi, tay sai bất lương (Truyện Kiều).
+ Lễ giáo phong kiến hà khắc, định kiến bất công hẹp hòi (Chuyện người con gái Nam Xương).
+ Tố cáo thế lực đồng tiền ( Truyện Kiều).
– Lòng xót thương, cảm thông với mọi kiếp người bất hạnh (Chuyện người con gái Nam Xương – Nguyễn Dữ, Truyện Kiều – Nguyễn Du).
– Đề cao ước mơ, khát vọng của con người:
+ Khát vọng về quyền sống, quyền hạnh phúc (Chuyện người con gái Nam Xương, Chinh phụ ngâm).
+ Khát vọng về tình yêu tự do (Truyện Kiều).
+ Ước mong một xã hội tốt đẹp cho con người (nhân vật Từ Hải trong Truyện Kiều là đại diện cho tự do, công lí trong xã hội).
- Suy nghĩ về nhân vật Thúy Kiều và giá trị nhân đạo của Truyện Kiều
- Nghị luận: “Chuyện người con gái Nam Xương” là bài ca ca ngợi và đề cao những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ”
