Nghị luận: “Điều gì phải thì cố làm cho kỳ được, dù là điều phải nhỏ. Điều gì trái thì hết sức tránh, dù là một điều trái nhỏ” (Hồ Chí Minh)
- Mở bài
Đối với thanh niên chúng ta, Bác Hồ luôn luôn ân cần chỉ bảo, dìu dắt với thái độ bao dung, trìu mến, nâng đỡ. Bác dạy từ điều lớn như hướng dẫn con đường phấn đấu cho lý tưởng cao đẹp, Bác lại dạy từ điều nhỏ như cách cư xử hàng ngày. Bác đã dạy chúng ta: “Điều gì phải thì cố làm cho kỳ dược, dù là điều phải nhỏ. Điều gì trái thì hết sức tránh, dù là một điều trái nhỏ”.
- Thân bài
Điều phải là những điều đúng, điều tốt, đúng với lẽ phải, đúng với quy luật, tốt đối với xã hội, đối với mọi người, đối với Tổ quốc, dân tộc. Có những điều phải lớn lao, to tát như hy sinh, xả thân vì nghĩa lớn, vì lý tưởng. Lại có những điều phải nhỏ nhặt, nhiều khi rất tầm thường mà ít khi ta chú ý đến như những việc xảy ra trong sinh hoạt hàng ngày của con người, đó là những việc hợp với lẽ phải, làm vừa lòng những người quanh ta. Ví dụ như việc giữ gìn vệ sinh nơi công cộng, không xả rác, không khạc nhổ bừa bãi chẳng hạn.
Điều trái là những điều sai, điều xấu, sai với chân lý, xấu cho mọi người, làm hại người khác. Có những điều sai trái rất lớn, rất trầm trọng như phản lại quyền lợi dân tộc, làm hại đến cuộc sống của quần chúng nhân dân. Nhưng cũng có những điều trái nhỏ thôi thường ta ít chú ý, thậm chí coi thường.
Trong đời sống, có những việc không đúng, làm tổn thương, dù rất nhỏ đến người khác. Ví dụ như việc ta nói chuyện riêng ở trong lớp chẳng hạn, tác hại rõ ràng là không lớn lắm nhưng trái với nội quy nhà trường, trái với tác phong đúng đắn của người học sinh, làm ảnh hưởng đến trật tự chung, ảnh hưởng đến việc học tập của người khác.
Bác Hồ đã dạy rất rõ: Đối với điều phải, dù nhỏ, chúng ta phải cố làm cho kỳ được, tức là chúng ta phải đem hết sức lực mà hoàn thành và hoàn thành bằng được. Đồng thời, việc khó là môi trường rèn luyện con người để trưởng thành. Thực hiện điều phải luôn là việc nên làm và phải làm đôi với mỗi chúng ta.
Nhưng trong cuộc sống không chỉ có điều phải mà còn có điều trái. Đây là những điều không phù hợp với dân tộc, có hại cho mọi người. Chúng ta làm điều trái nghĩa là ta đã góp phần hại chính bản thân mình và mọi người. Vì thế, ta cần hết sức tránh điều trái dù là điều trái nhỏ. Nếu ta không tránh thì sẽ bị cám dỗ, mua chuộc, dẫn đến những hậu quả không lường trước được.
Thực hiện điều phải thì khó, nhưng làm điều trái thì rất dễ. Những việc sai trái tưởng chừng như nhỏ bé, không hại gì nhưng nhiều việc trái nhỏ hợp lại lâu dần thành thói quen. Vì lẽ đó, ta phải giữ ý chí kiên định, phải biết kềm chế và suy nghĩ chín chắn trước khi làm. Có những lúc ta làm việc xấu mà không biết. Bởi điều trái ấy rất nhỏ nhưng tác hại của nó rất lớn. Điều trái luôn mang đến tai họa, không hôm nay thì ngày mai. Chúng ta phải tránh xa điều trái vì gần mực thì đen, gần đèn thì sáng. Lời dạy của Bác là chân lý để thế hệ hôm nay phấn đấu rèn luyện.
Thế nhưng, có những người lại không thấy được điều đó. Họ có những việc làm vô ý thức, thiếu tránh nhiệm. Bởi trước khi làm, họ không suy nghĩ chín chắn. Việc làm của họ luôn mắc phải sai trái, không ít thì nhiều. Những người ấy thật đáng trách. Và những hành động thiếu sáng suốt của họ dần dần sẽ trở thành thói quen và đưa họ đến con đường tội lỗi.
Bên cạnh đó, ta cũng cần phê phán những người thiếu kiên quyết, không có lập trường, dễ bị người xấu lôi kéo hay bị những ham muốn vật chất cám dỗ. Họ sẽ dễ dàng bị sa ngã. Đôi khi, những người ấy cũng có những suy nghĩ tốt đẹp nhưng rồi do không có quyết tâm, dễ mềm lòng, họ đã không thể thực hiện được suy nghĩ của mình. Điều ây thật đáng tiếc! Cho nên, ta cần giúp họ nhận ra cái sai, thây được điều hay lẽ phải để sửa chữa, khắc phục.
Xã hội ta hiện nay còn rơi rớt những hiện tượng tiêu cực mà điều xấu luôn là kẻ giấu mặt hại người, là con mọt đục phá đất nước, làm tan vỡ những cái tốt đẹp, đẩy con người vào vũng lầy đen tối. Do vậy, ta phải bài trừ những hiện tượng ấy.
Muốn xã hội tốt đẹp, ta phải đồng lòng, đồng sức làm người tốt việc tốt. Bản thân mỗi người, nhất là thế hệ trẻ cần phải thực hiện tốt lời dạy của Bác. Đồng thời, ta cũng nên đón nhận những người biết ăn năn hối cải, từ bỏ việc xấu để làm điều có ích cho mọi người. Lúc đó ta cũng đã thực hiện một điều phải, giúp cho xã hội có thêm một người tốt.
- Kết bài:
“Điều gì phải thì cố làm cho kỳ dược, dù là điều phải nhỏ. Điều gì trái thì hết sức tránh, dù là một điều trái nhỏ”.. Lời dạy của Bác thật sâu sắc và thiết thực cho mỗi người chúng ta. Mỗi học sinh cần thực hiện sống và học tập theo lời dạy ấy để khỏi phụ lòng người cha già suốt đời quên mình vì dân tộc.
- Suy nghĩ về đức tính chí công vô tư
- Nghị luận: “Tuổi trẻ là mùa xuân của đất nước”
- Nghị luận: Vai trò của tuổi trẻ đối với tương lai đất nước
- Nghị luận: “Trong thế giới này, chúng ta không chỉ xót xa vì những hành động và lời nói của người xấu mà còn cả vì sự im lặng đáng sợ của người tốt”
