Nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi

Nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi

I. Dàn ý chung.

1. Yêu cầu:

• Giới thiệu tác phẩm hoặc đoạn trích văn xuôi cần nghị luận.
• Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật theo định hướng của đề hoặc một số khía cạnh đặc sắc nhất của tác phẩm đoạn trích.
• Nêu đánh giá chung về tác phẩm, đoạn trích.

2. Các bước tiến hành

a. Tìm hiểu đề:

• Đọc kĩ đề, xác định vấn đề cần làm rõ.
• Các thao tác nghị luận.
• Phạm vi dẫn chứng.

b. Tìm ý:

c. Lập dàn ý:

Mở bài:

• Giới thiệu tác giả, tác phẩm (xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác,…)
• Dẫn nội dung nghị luận.

Thân bài:

• Ý khái quát : tóm tắt tác phẩm
• Làm rõ nội dung nghệ thuật theo định hướng của đề
• Nêu cảm nhận, đánh giá về tác phẩm, đoạn trích.

Kết bài:

Nhận xét, đánh giá khái quát tác phẩm, đoạn trích (cái hay, độc đáo)

II. Nghị luận về một tình huống trong tác phẩm, đoạn trích văn xuôi.

Mở bài:

• Giới thiệu về tác giả, vị trí văn học của tác giả. (có thể nêu phong cách).
• Giới thiệu về tác phẩm (đánh giá sơ lược về tác phẩm).
• Nêu nhiệm vụ nghị luận

Thân bài:

• Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác
• Tình huống truyện: Tình huống truyện giữ vai trò là hạt nhân của cấu trúc thể loại. Nó là cái hoàn cảnh riêng được tạo nên bởi một sự kiện đặc biệt, khiến tại đó cuộc sống hiện lên đậm đặc nhất, ý đồ tư tưởng của tác giả cũng bộc lộ đậm nét nhất.
• Phân tích các phương diện cụ thể của tình huống và ý nghĩa của tình huống đó.
• Tình huống 1….ý nghĩa và tác dụng đối với tác phẩm.
• Tình huống 2…ý nghĩa và tác dụng đối với tác phẩm.

……

• Bình luận về giá trị của tình huống

Kết bài:

• Đánh giá ý nghĩa vấn đề đối với sự thành công của tác phẩm
• Cảm nhận của bản thân về tình huống đó.

III. Nghị luận về một nhân vật, nhóm nhân vật trong tác phẩm, đoạn trích văn xuôi.

Mở bài:

• Giới thiệu về tác giả, vị trí văn học của tác giả. (có thể nêu phong cách).
• Giới thiệu về tác phẩm (đánh giá sơ lược về tác phẩm), nêu nhân vật.
• Nêu nhiệm vụ nghị luận

Thân bài:

• Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác
• Phân tích các biểu hiện tính cách, phẩm chất nhân vật.

(chú ý các sự kiện chính, các biến cố, tâm trạng thái độ nhân vật…)

• Đánh giá về nhân vật đối với tác phẩm

Kết bài:

• Đánh giá nhân vật đối với sự thành công của tác phẩm, của văn học dân tộc.
• Cảm nhận của bản thân về nhân vật đó

IV. Nghị luận về giá trị của tác phẩm, đoạn trích văn xuôi.