Từ Người lái đò sông Đà, hãy làm rõ: Có nhiều lúc trông nó thành ra diện mạo và tâm địa một thứ kẻ thù số một

nguoi-lai-do-song-da-co-nhieu-luc-trong-no-thanh-ra-diẹn-mạo-va-tam-dịa-mot-thu-ke-thu-so-mot

Từ “Người lái đò sông Đà”, hãy làm rõ: “Có nhiều lúc trông nó thành ra diện mạo và tâm địa một thứ kẻ thù số một”

Hướng dẫn làm bài:

* Giải thích: Sông Đà có nhiều lúc trông nó thành ra diện mạo và tâm địa một thứ kẻ thù số một

⇒ Sông Đà trong cảm nhận của Nguyễn Tuân không thuần túy là một hình ảnh của thiên nhiên Tây Bắc mà nó còn được miêu tả như một sinh thể có hồn, có tâm trạng với hai nét tính cách nổi bật. Sự dữ dội, hung bạo của sông Đà đã trở thành vô cùng nguy hiểm đối với cuộc sống của người lái đò sông Đà.

* Phân tích hình ảnh con sông Đà hung bạo:

+ Hướng chảy độc đáo: Chúng thủy giai đông tẩu / Đà giang độc bắc lưu.

+ Vách đá: Đá bờ sông dựng vách thành, khiến cho lòng sông quãng này hẹp, tối và lạnh → nguy hiểm: thuyền qua đây dễ va vào vách đá mà tan xác

+ Mặt ghềnh Hát Loóng: Dòng sông đã huy động sức mạnh tổng lực để truy kích chiếc thuyền nước, đá, sóng, gió. Từ ngữ: điệp từ xô, cuồn cuộn, gùn ghè, đòi nợ xuýt → nguy hiểm bởi thuyền qua đây dễ bị lật ngửa bung ra.

+ Cái hút nước: như cái giếng bê tông, nước thở và kêu như cửa cổng cái bị sặc… → nguy hiểm bởi đã có những thuyền đã bị hút xuống, thuyền trồng cây chuối ngược rồi vụt biến đi, dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác…

+ Âm thanh tiếng thác: miêu tả từ xa đến gần → giúp ta cảm nhận được tiếng gầm thét dữ dội của dòng sông.

+ Thạch trận (trận địa đá): Bố trí thành 3 trùng vi. Mỗi trùng vi chỉ có 1 cửa sinh và nhiều cửa tử. Cửa sinh lại bố trí rất bất ngờ → nguy hiểm như 1 chiến trường cam go và ác liệt đối với người lái đò.

⇒ Sông Đà hung bạo, dữ dội như kẻ thù số 1 của con người

* Nghệ thuật:

+ Tác giả đã sử dụng hàng loạt các từ ngữ quân sự tạo nên không khí chiến trận căng thẳng.

+ Sử dụng lối văn tùy bút phóng túng với nhiều so sánh độc đáo, táo bạo…

* Cái Tôi của nhà văn Nguyễn Tuân được thể hiện qua đoạn trích:

+ Thích tô đậm cái phi thường, cái dữ dội để gây cảm giác mãnh liệt

+ Uyên bác, tài hoa, không quản nhọc nhằn để khai thác vẻ đẹp của Đà giang, của quê hương đất nước.